Dalyan ve Patara (Caretta caretta Linneaus 1758) deniz kaplumbağası populasyonlarının biyolojisi

Abstract

ÖZET Mayıs-Eylül dönemlerinde yapılan çalışmalarda Dalyan Kumsalı'nda 1991'de 271, 1992'de 217, 1993'te 235; Patara Kumsalı'nda 1993'te 85 Caretta caretta yuvası saptanmış ve ergin çıkışlarının zamana, bölgelere ve denizden uzaklığa bağlı olarak değişiklikler gösterdiği belirlenmiştir. Dalyan Kumsalı'nda yuvalayan dişilerin DKB ortalaması 73.1 (62.7-85.0), DKE ortalaması 54.1 (43.4-68.0) cm; Patara Kumsalı'nda yuvalayan dişilerin DKB ortalaması 70.5 (60.0-79.2), DKE ortalaması 53.2 (44.1-64.0) cm'dir. Dalyan'da üç yıllık verilere göre aynı sezondaki dişi başına yuva sayısı ortalaması gözlem sonuçlarına göre 1.6 (1-5) olarak saptanmış, gözlem+tahminlere göre ise 3.98 (1-6) olarak hesaplanmıştır. Dalyan Kumsalı için Caretta caretta'nın aynı sezondaki yuvalama aralıkları ortalaması 12.49i- 13. 193 gün arasında değişmektedir. Üç farklı eşitlik yardımıyla yıllık yuvalayan dişi sayısının Dalyan'da 1991'de 67, 1992'de 54, 1993'te 58 ve Patara'da 1993'te 25 olduğu tahmin edilmiştir. Predasyonsuz yuvalardaki ortalama yumurta sayısı Dalyan'da 82.5, Patara'da 86. 1 ; yavruların birinci çıkışına göre ortalama kuluçka süreleri ise Dalyan'da 1991'de 54.9, 1992'de 56.1, 1993'te 53.7, Patara'da 1993'te 55.5 gündür. Yuvaların kuluçka süresinin yuvalama tarihlerine, yuvaların yerlerine ve predasyon durumuna göre değiştiği saptanmıştır. Dalyan ve Patara'da kumsala bırakılan yumurtaların predasyona uğrama oranlan %30- 40 civarındadır. Dalyan'da 1992 ve 1993 yıllarında yüksek predasyon etkisine karşı bazı yuvalar kafeslenmiş, denize yakın yapılan bazı yuvalar ise uygun alanlara taşınmış ve kumsaldaki yavru çıkış oranlarının arttırılmasına çalışılmıştır. Kumsallardaki yavru çıkış başarısını etkileyen parametreler detaylı olarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Caretta caretta, yuvalama, markalama, kuluçka biyolojisi, predasyon, yavru başarısı, Dalyan Kumsalı, Patara Kumsalı.

11 ABSTRACT During the fieldworks, from May to September, 27İ91, 217q2, 235g3 Caretta caretta nests in Dalyan Beach and 8593 in Patara Beach are recorded. It is determined that the adult emergences vary according to particular periods, areas and distance from the sea. The average SCL of females nesting on Dalyan Beach is 73.31 (62.7-85.0); average STW is 54. 1 (43.4-68.0) cm. and those of the females nesting on the Patara Beach are 70.5 (60.0-79.2) and 53.2 (44.1-64.0) cm respectively. According to the data collected for three years in Dalyan, the average of nests per females in the same season is 1.6 (1-5) in respect to the observations and it is calculated as 3.98 (1-6) in respect to observations+estimations. In Dalyan, the average of nesting time intervals of Caretta caretta varies between 12.491-13. 193. Using three formulas, the number of females nesting in one year in Dalyan, is estimated to be 679i, 54g2, 5893 and in Patara it is estimated to be 2593. In Dalyan, the average number of eggs in the nests remain without predation is 82.5 and in Patara it is 86.1. According to the first emergence of hatchlings from the nest, the average clutch times estimated to be 54.99i, 56. 192, 53. 793 in Dalyan and 2593 in Patara. It is determined that the clutch times vary in respect to the nesting dates, nesting sites and predation circumstances. In Dalyan and Patara, the ratio of predated eggs is about 34-40%. In Dalyan, in 1992 and 1993, to raise the viability of hatchlings, some of the nest are caged against high pressure of predation and some nests which are too close to the sea, are transported. The factors effecting the hatchling success on the beaches, are examined in detail. Keywords: Caretta caretta, nesting, tagging, clutch biology, predation, hatchling success, Dalyan Beach, Patara Beach.