Maden (Bayburt) yöresinin jeolojisi ve kretase yaşlı kireç taşlarının mikrofasiyes incelemesi

Abstract

ÖZET Maden (Bayburt) beldesi ve çevresini kapsayan inceleme alanı, Anadolu'nun büyük tektonik birliklerinden Pontid Tektonik Birliği (Ketin, 1966) içinde ve bu birliğin Güney Zonu'nda yer alır. İnceleme alanının temelini andezitik tüf ve marnlardan oluşan Liyas-Malm yaşlı Zimonköy Formasyonu oluşturur. Bu birim üzerine Alt Kretase yaşlı tintinitli mikritik kireçtaşlarından oluşan Kuzdağ formasyonu uyumlu olarak gelir. Bölgede yaygın olarak yüzeyleme veren Üst Kretase istifi üç farklı litolojik birime ayrılır. İstifin en alt kesiminde olistostromal ofiyolitik bir melanj olan Otlukbeli Melanjı bulunur. Serpantinit, radyolarit, çört, bazalt, gabro ve kireçtaşı bloklarının bir hamur içerisinde yer aldığı Otlukbeli Melanjı üzerine trakiandezitik lav ve piroklastlardan oluşan Maden Formasyonu gelir. Bu formasyon'un üzerinde resifal kireçtaşlarından oluşan Kapıkaya Formasyonu yer alır. Bol rudist, mercan, alg, milliolid, ve daha az valvulin, actonella içeren Kapıkaya Formasyonu Paleosen yaşlı, detritiklerle arakatkıh lösitli bazaltlardan oluşan Everek Hanları Formasyonu tarafindan örtülür. Everek Hanları Formasyonu üzerine Eosen yaşlı, altta taban konglemerası ve nummulitli kireçtaşları ile başlayan üste doğru kumtaşı- marn ve tüfite geçiş gösteren Tekçam Tepe Formasyonu gelir. Bu birim üzerinde Kuvaterner yaşh traverten, taraça, yamaç molozu ve alüvyon yer alır. Alt-Üst Kretase yaşlı kireçtaşlarının çökelme ortamlarını ve diyajenezlerini belirlemek için yapılan mikroskobik incelemelerde tintinitli vaketası alt fasiyesinde gelişen Kuzdağ Formasyonu'nun havza kenarı fasiyes zonunda (Wilson, 1975) çökeldiği düşünülmektedir. Kapıkaya Formasyonundan alınan üç ölçülü kesite dayanarak başlıca rudist kavkı parçalan, mercan, alg, milliolid, valvulina ve ostrocoda'lardan oluşan ve istiftaşı alt fasiyesinde gelişen Diktaş ve Zigala Kayası yörelerinin resif gerisi ortamını, bol rudist, mercan, alg ve aktonella'dan oluşan Karteli tepe yöresinin resif çekirdeği ortamım yansıttığı düşünülmektedir. Anahtar Kelimden Maden (Bayburt), Genel jeoloji, Stratigrafi, Sedimantoloji, Mikrofasiyes

SUMMARY The Microfacies Properties of Kretase Limestones and Geology Maden (Bayburt) Area The study area is located in the Maden Town East of the Bayburt city. The base of the study area consist of Zimonköy Formation. This formation charectericed by andezsitic tuff, marn and sandstone. Zimonköy Formation is concordantly overlie by Kuzdağ Formation which consist of micritic limestone include abundantly tintinoidae and radiolaria. Otlukbeli Melange developed during Upper Cretaceus period. This formation consist of pebbles and block of the serpantinites, radiolarites, limestone and basalt. Maden andesit is developed also Upper Cretaceus and characterized by which depozited reefel environments Upper Cretaceus. İn the study area Paleocene time spane is characterized by leucite basalts and terrestrial detritics is called Everek Hanları Formation. This formation is discordantly overlie by Tekçam Tepe Formation defined by basal conglemerates, nummulitic sandly limestones and sandstone-marn-tuff alternation. The youngest rocks of the study area are travertine, terrace, slope debrise and alluvium. The microfacies investigated of the Kapikaya and Kuzdağ Formation. According to this study shows Kuzdağ Formation is accumulated in the deep marine environment and Kapikaya Formation deposited in the reef sub-environments. Key Words: Maden (Bayburt), General geology, Stratigraphy, Sedimantology, Microfacies VI