Maddenin iç yapısına yolculuk ünitesi ile ilgili basit araç-gereçlere dayalı rehber materyal geliştirilmesi ve öğretim sürecindeki etkililiği

Abstract

ÖZET Öğrenme-öğretme sürecinde, iyi tasarlanmış görsel materyallerin, araç-gereçlerin kullanımıyla çoklu öğrenme ortamları hazırlanmaktadır. Bu yolla öğrencilerin soyut ve karmaşık kavramları kolay anlamaları sağlanmaktadır. Hazırlanan programlarda bu materyallerin eksik olması öğretmenlerin yardımcı kaynaklara ihtiyaç duymalarına sebep olmaktadır. Bu araştırmada, fen bilgisi 7. sınıf programında bulunan 'Maddenin İç Yapısına Yolculuk' ünitesine yönelik ekonomik yönden ucuz ve kısa sürede yapılabilen basit araç-gereçlerle hazırlanmış deneyler, modeller ve analojileri içeren bir rehber materyal geliştirilerek uygulanmış ve sonuçlan değerlendirilmiştir. Çalışmada yan deneysel yöntem kullanılmıştır. Öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrasındaki seviyelerini ölçmek amacıyla ilgili üniteye yönelik 'Seviye Belirleme Testi' ve 'Basan Testi' geliştirilmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin başanlannı değerlendirmek amacıyla, farklı bir değerlendirme tekniği olan konuya ilişkin bir 'Matris Bulmaca' hazırlanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin fen bilgisine karşı uygulama öncesi ve sonrası ilgi ve düşüncelerini ölçmek amacıyla da 'Fen Bilgisi Tutum Anketi' geliştirilmiştir. Rehber Materyalin 2001-2002 öğretim yılında pilot uygulaması yapılmış, uzman ve öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda gerekli düzeltmelerden sonra, 2002-2003 öğretim yılında asıl uygulaması yapılmıştır. Asıl uygulamada; deney ve kontrol gruplannın öğretmenleri farklı olacak şekilde iki deney ve iki kontrol grupları oluşturulmuştur. Deney gruplanna materyal uygulanırken, kontrol gruplan normal öğretimlerine devam etmişlerdir. Her bir ölçme aracı örneklem gruplanna uygulanarak, sonuçlan farklı analizlerle değerlendirilmiştir. Seviye, başarı testi ve tutum anketi için Tek Faktörlü Kovaryans Analizi (ANCOVA), bulmaca için Tek Faktörlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) yapılarak sonuçlar karşılaştırılmıştır. Tutum ve başanlan arasındaki ilişki için de Kay-Kare (Chi-Square) Testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin tutum ve başanlan arasında deney gruplarının lehine anlamlı bir fark olduğu, tutum ve başanlan arasındaki ilişkinin tüm gruplar için uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonunda, öğretmenlere ve araştırmacılara bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler : Fen Bilgisi Eğitimi, Program Geliştirme, Aktif Öğrenme, Basit Deney ve Etkinlikler, Madde ve Yapısı, Rehber Materyal VII

SUMMARY Developing Guide Material Based on Simple Tools Related to the Unit 'Travel to the Inner Structure of Matter' and It's Effectiveness on Teaching Process In teaching and learning process, multiple learning environments are prepared by the use of well-designed visual materials and tool-equipments. In the current curriculum, lack of these materials causes teacher's need of extra instructional materials. In this study guide materiak^which includes experiments, models and analogies that are economically cheap and prepared by simple tool-equipments, concerning `Travel to the Inner Structure of Matter` unit in science 7 grade curriculum were developed, implemented and evaluated. Quasi-experimental design was used in the study. Regarding the unit, `Travel to the Inner Structure of Matter`, two tests were developed in order to determine students' level before and after the implementation. Besides, a 'Matrix Puzzle' having a different assessing technique was prepared to evaluate students' accomplishment. In addition, `Science Attitude Questionnaire` was developed to measure student's pre-post interest and ideas towards science. The guide material was piloted in 2001-02 academic year. Then the material redesigned in regard to the findings and suggestions made by the teachers and experts. The actual implementation was done in 2002-03 academic year, with two experimental and two control groups with different teachers. While the material implemented in the experimental groups, the control groups continued to their education with current curricula. The study instruments applied to the each group before and after implementation. The results were analyzed by different techniques. ANCOVA was used for Level-Accomplishment Test and Attitude Questionnaire, One- Way ANOVA was used for matrix puzzle and then the results were compared. Chi-Square test was used for the relationship between accomplishment and attitude. According to the findings, it was determined that there were a significant difference between accomplishment and attitude in favor of the experimental groups; the relationship between accomplishment and attitude among all the groups was harmonious. At the end of the research, some suggestions were made to teacher educators and researchers. Key Words: Science Education, Curriculum Development, Active Learning, Simple Experiments and Activities, Matter and Structure, Guide Material VIII