İlköğretimin farklı seviyelerindeki öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerinin ve yanlış anlamalarının belirlenmesi

Abstract

ÖZET Fen bilimlerinin önemli bir dalı olan kimya konulan genel olarak maddenin iç yapısıyla ilgili birçok soyut temel kavramı içermektedir. Bu kavramların anlaşılmasında maddenin tanecikli yapısı kavramı temel teşkil etmektedir. Bu nedenle maddenin tanecikli yapısı kavramı diğer kavramlar içerisinde özel bir öneme sahiptir. Bu araştırmanın amacı, ilköğretimin farklı seviyelerinde (ilköğretim 4, 5 ve 7. sınıf) öğrenim gören öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı kavramım anlama düzeylerini ve kavram yanılgılarını belirlemektir. Bu araştırmada örnek olay metodolojisi kullanılmıştır. Bu metodoloji dahilinde veri toplama aracı olarak test ve mülakat metottan kullanılmıştır. Bu çalışmada kullanılan test ön ve pilot çalışmalar yardımıyla geliştirilmiştir. Test dört bölümden oluşmaktadır. I. Bölüm literatürde konuyla ilgili belirlenmiş olan kavram yanılgılarından faydalanılarak geliştirilmiş çoktan seçmeli sorulardan oluşmaktadır, n. ve Di. Bölüm öğrencilerin kavramla ilgili sözel bilgilerini tespit etmek amacıyla hazırlanmış yargılardan oluşmaktadır. IV. Bölüm ise öğrencilerin kavramla ilgili sözel bilgilerini günlük hayatta karşılaştıkları olaylara uygulayabilme becerilerinin ölçülmesi amacıyla hazırlanmış yazılı cevap gerektiren sorulardan oluşmaktadır. Testin birinci ve dördüncü bölümü toplam 420 öğrenciye, testin ikinci ve üçüncü bölümü ise toplam 411 öğrenciye uygulanmıştır. Ayrıca toplam 12 öğrenciyle bireysel ve grup olmak üzere iki tarzda mülakatlar yapılmıştır. Araştırma sonunda maddenin tanecikli yapısı kavramı ile ilgili olarak her üç öğrenim seviyesindeki öğrencilerin kavram yanılgılarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada, öğrencilerin bir çoğunun maddenin mikroskobik ve makroskobik özellikleri ile ilgili anlamalarının zayıf olduğu tespit edilmiştir. Öğrenciler bu özellikleri günlük hayattan olayların açıklanmasında yeterince kullanamamaktadırlar. Öğrenciler günlük hayattaki deneyimlerinden kaynaklanan çok çeşitli yanılgılar taşımaktadır. Ayrıca öğrencilerin anlama düzeyleri öğrenim seviyesiyle birlikte artmaktadır. Araştırmada belirlenen kavram yanılgılarını düzeltici etkinliklerin ve rehber materyallerin geliştirilip bu konunun öğretimi esnasında uygulanması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kimya Eğitimi, Maddenin Tanecikli Yapısı, Anlama Düzeyleri, Kavram Yanılgıları.

SUMMARY Determining the Levels of Understandings and Misconceptions about the Concept of Particulate Nature of Matter of Primary Students at Different Stages The topics of chemistry, which is an important branch in science, consist of many abstract concepts about the internal structure of the matter. The concept of `particulate nature of matter` is the foundation for understanding of those concepts. For this reason the concept of `particulate nature of matter` has an important value amongst others. The main aim of this study is to determine the levels of understandings and misconceptions about the concept of particulate nature of matter of primary students at different stages (4th, 5th and 7th grades). The case study methodology has been used in this research. Questionnaire and interviews have been used as data collection methods within this methodology. The questionnaire used in this study has been developed through the applications of pre-tests and piloting. The test (questionnaire) consists of four sections: 1st section consists of the multiple- choice questions, which were developed through the literature review about the pre determined misconceptions related to the topic. 2nd and 3rd section involves the judgements, which aim to determine the students' knowledge about the concept. 4th section consists of questions, which requires written answers, in order to determine the students' skills on how they apply their knowledge of the concept to the real problems in their daily lives. Sections 1 and 4 of the test were applied to in total of 420 students; sections 2 and 3 of the test were applied to in total of 41 1 students. In addition, interviews with 12 students (individual and group) were carried out. At the end of the study, it has been determined that students at three different levels have misconceptions about the concept of particulate nature of matter. In this study, students' understandings about microscopic and macroscopic characteristics of the matter are at the low level. Students cannot use these characteristics in their daily lives at the sufficient level and have various misconceptions due to the result of their experiences in their daily lives. Additionally, students' levels of understandings increase in parallel with their education levels. It is suggested that the development and application of activities, which help to correct determined misconceptions and guide materials are essential in teaching these topics. Key words: Chemistry Education, The Particulate Nature of Matter, Understanding Levels, Misconceptions. VI