Markov zinciri ve Markov takım zincirinin orman sıralı değişimlerinde uygulanması

Abstract

MARKOV ZİNCİRLERİ VE MARKOV TAKIM ZİNCİRLERİNİN ORMAN SIRALI DEĞİŞİMLERİNDE UYGULANMASI Mehmet Mutlu Akıncı ÖZ Bu çalışmada, sistem tasarımında kullanmak için doğal sistemlerin dinamikleri incelenmeye çalışılmıştır. Doğal sistemlerin dinamiklerini daha kolay açığa çıkartabilmek için durağan, kararlı sistemlerin yerine, kurulum aşamasındaki sistemlerin incelenmesine karar verilmiştir. Bu noktadan yola çıkarak biyoloji biliminde doğal sistemlerin kurulum aşamasını inceleyen sıralı değişimler konusu seçilmiş ve bu konu araştırılmıştır. Literatürde, sıralı değişimlerin incelenmesinde sıkça kullanılan Markov zincirleri ve Markov takım zincirlerinin bu çalışmada da kullanılmıştır. Bu amaçla, A.B.D.'deki Kuzey Rocky Dağları'nda birbirleriyle benzer özellik gösteren sekiz bölgeden sıralı değişim verileri elde edilmiştir. Bu veriler kullanılarak Markov zincirleri ve Markov takım zincirleri ile elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. İki yöntemin artı ve eksileri aktarılmış ve bu yöntemlerin bazı eksik yönlerine çözümler önerilmiştir. Sonuçta bu iki yöntem sıralı değişimlerin süreci hakkında bilgi sağlamışlardır. Ancak sistem tasarımı için gerekli sıralı değişim dinamiklerini ortaya çıkartma konusunda yetersiz oldukları sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Orman sıralı değişimleri, Markov Zincirleri, Markov Takım Zincirleri Danışman: Yrd. Doç. Dr. İbrahim ZOR, Hacettepe Üniversitesi, İstatistik Bölümü, İstatistik Anabilim Dalı

MARKOV CHAINS AND MARKOV SET-CHAINS IN FOREST SUCCESSION: AN APPLICATION Mehmet Mutlu Akıncı ABSTRACT In this study, the dynamics of natural systems are explored in order to design a system. It's observed that; to disclose the dynamics of natural systems, systems in the establishment stage, should be better than stable systems. From this point, biological succession, which studies the establishment styles of natural systems, has been studied. In order to analyze periods of succession, Markov chains and Markov set-chains, which are usually used by researchers, are also used in this study. In this study, an early succession data set, obtained from eight parcels of Rocky Mountains in USA, has been analyzed. After analyzing the data, pros and con's of Markov chains and Markov set-chains are compared with the help of the results of the analysis. After comparison; solution techniques, which are helpful to offset the handicaps of both techniques, are suggested. The results of the study have proved that, although, both of the methods give us knowledge about succession periods, they are insufficient to show the dynamics of succession. Keywords: Forest succession, Markov chains, Markov set-chains Advisor: Assist. Prof. Dr. Ibrahim ZOR, Hacettepe University, Department of Statistics, Statistics Section