Hamsiköy yöresinde odun dışı bitkisel ürün olarak Alchemilla spp. ve Colchicum speciosum`un envanteri üzerine bir araştırma

Abstract

Odun dışı orman ürünlerine ve özellikle de bitkisel kökenli ürünlere olan talep her geçen gün artmakta ve insanlar bu ürünlerden daha fazla fayda sağlamanın yollarını aramaktadırlar. Fakat ülkemizde bu ürünlerden faydalanmayı sağlayacak düzenli bir envanter çalışması yapılmamış, iç ve dış piyasadaki değerlendirme olanakları yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma ile Hamsiköy yöresinde ekonomik değeri ve potansiyeli olan odun dışı bitkisel ürünlerden (ODBÜ) Alchemilla spp. ve Colchicum speciosum taksonlarına yönelik bir envanter hazırlamak ve üretim programı oluşturmak amaçlanmıştır. Böylece en önemli eksikliklerden biri olan rezerv tespitinin ortaya konmasında farklı morfolojik özelliklere sahip bitkilerin karakteristik özelliklerine ve yayılış durumlarına uygun yöntemler seçilerek uygulamaya aktarılmaya çalışılmıştır.Bu amaçla Alchemilla spp. bitkisinin çalışma alanındaki potansiyelini belirlemek amacıyla Sistematik Örnekleme, Colchicum speciosum bitkisinin potansiyelinin belirlemek amacıyla da Sistematik Uyarlanabilir Küme Örneklemesi yöntemleri kullanılmıştır. Her bir bitki için ayrı ayrı koruma-kullanma dengesi gözetilerek 10'ar yıllık üretim planı düzenlenmiştir. Alchemilla spp. bitkisi için üretim sahası 10 parsele ayrılmış ve her parselden eşit miktarda ürün alınması için gerekli planlama yapılmıştır. Colchicum speciosum için ise her yıl sökülmesi uygun bitki sayısı hesap edilmiştir. Korm çapı ile yaprak genişliği arasındaki ilişkiden yararlanarak, söküme uygun çapa ulaşan Colchicum speciosum bitkilerinin söküm yapılmadan belirlenebilmesi sağlanmıştır.

There?s an increasing daily demand of consumers to non-wood forest products, especially to non-wood plant products and people seek ways to take better advantage of these outcomes. However, in our country, a regular inventory study hasn?t been made to get more profit from non-wood products and the valuation potentials into domestic and outside market haven?t been sufficiently studied. Aim of this study is to make an inventory and create a production schedule for Alchemilla spp. and Colchicum speciosum that have an economic value and potential in Hamsiköy Region. Thus, the suitable methods have been selected according to different plant characteristics and distributions in putting forward one of the major deficiencies.Systematic sampling and systematic adaptive cluster sampling methods have been used to determine the potential of Alchemilla spp. and Colchicum speciosum, respectively. For each taxa a ten-year production plan, considering the conservation-use balance, has been composed. Production area was parceled to ten blocks for Alchemilla spp. and as essential plan was made to get a harvest evenly from each block. As for Colchicum speciosum the number of plants suitable for root up every year has been reckoned. Besides, without root up, the determination of the Colchicum speciosum plants suitable for root up have been realized by putting account the correlation between leaf width and bulb size.