Haberleşme hat performansları üzerinde atmosferik etkilerin incelenmesi ve yayılım tahmini

Abstract

HABERLEŞME HAT PERFORMANSLARI ÜZERİNDE ATMOSFERİK ETKİLERİN İNCELENMESİ VE Y AYILIM TAHMİNİ Nadir ŞAHİNTÜRK ÖZ Bu tez çalışmasında yüksek frekans ve diğer haberleşme bantlarında yayılım çeşitleri, atmosfer ortamında yayılımın genel özellikleri ve yayılıma etki eden etmenler tanımlanmış ve yayılım tahmin metotları detaylı olarak incelenmiştir. Yayılım tahmini için farklı özelliklere sahip gerçek haberleşme yolları tespit edilerek matematiksel çıkarımları verilmiş ve farklı haberleşme hatlarındaki yayılım problemlerine uygulanmıştır. Farklı gözlem istasyonlarından alınan iyonosferik ölçüm sonuçları ile toplanan bilgiler, matematiksel ve programsal sonuçlarıyla kıyaslanarak yayılım tahminine ilişkin verilere ulaşılmıştır. Bu incelemelerde haberleşme devre güvenilirliği ve yayılım olasılıkları hesaba katılmıştır. Çalışmanın devamında haberleşme hatları üzerinde etkili atmosferik gazlar ve yağış nedenli oluşumlar incelenmiştir. Yağış rejimini temsil eden ilgili değişkenlerin etkileri ve yağış olasılıkları göz önüne alınarak yağmur damlaları modellenmiş ve modelsel değişimler tartışılmıştır. Gerçek bir uygulama olarak Türkiye üzerinde yağış nedenli sinyal zayıflaması analizleri yapılarak farklı coğrafik bölgeler için haberleşme hattı kayıpları hesaplanmıştır. Anahtar Kelimeler: Yayılım, iyonosfer, haberleşme, yayılım tahmini, yağış, zayıflama. Danışman: Prof.Dr. Erdem YAZGAN, Hacettepe Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü.

ANALYSIS OF ATMOSPHERIC EFFECTS ON THE PERFORMANCE OF COMMUNICATION PATHS AND PREDICTION OF PROPAGATION Nadir ŞAHİNTÜRK ABSTRACT In this thesis, propagation types, their general specifications in HF and the other communication bands and the affecting parameters on propagation are defined in addition to the detailed analysis of propagation prediction methods. For the prediction of propagation, mathematical derivations of pre-determined propagation paths are given and applied to specifically defined various problems. Propagation predictions of these paths are given depending on the relevant expressions as the result of comparison of ionospheric sounding data obtained from different observation stations. In the analyses, circuit reliability and probabilities of propagation are taken into account and mathematical and programming results are compared. In the following part of the study, the effects of atmospheric gases and precipitation causing formations on communication paths are analyzed. Raindrops are modelled by taking into consideration the effects of parameters representing the rain regime and probabilities of precipitation. The possible variations of the given modeling are discussed. As a real application, signal attenuation analyses on communication paths due to precipitation over Turkey for different geographic regions are performed depending on the previous modelling results. Keywords: Propagation, ionosphere, communication, propagation prediction, precipitation, attenuation. Advisor: Prof. Dr. Erdem YAZGAN, Hacettepe University, Department of Electrical and Electronics Engineering.