Suda eriyen bazı tuzlarla yongalevhaların yanma dayanımının arttırılması

Abstract

Bu çalışmada amonyum klorür, borik asit, çinko klorit ve diamonyum fosfat gibimaddelerin fırça ile sürme ve daldırma yöntemleri ile yüzeylere uygulanmasısonucunda yonga levhaların ve karşılaştırma amacıyla da orta yoğunlukta lif levha(MDF)'ların bazı yanma özelliklerine yaptığı etki araştırılmıştır. TS-EN 152-1 veTS 4315 standartlarına uygun olarak 24'ü kontrol numunesi olmak üzere toplam216 adet numune hazırlanmıştır. Bu numunelere DIN 4102'ye uygun olarak B1sınıfı yanma testleri uygulanarak numuneler tarafından emilen madde miktarı,tutuşma süresi, alevli yanma süresi, kor halde yanma süreleri tespit edilmiş vekimyasal madde türü ve uygulama yönteminin bu özellikler üzerinde etkili olupolmadığı araştırılmıştır. Yapılan istatistiksel analizlere göre, kullanılan kimyasalmadde türü ve bu maddelerin yüzeylere uygulanış yöntemleri levhalarınbahsedilen yanma özellikleri üzerinde etkili bulunmuştur. Fırça ile sürmeyöntemine kıyasla daldırma yönteminde levhalar tarafından emilen madde miktarıartmaktadır. Yonga levhalarda daldırma yöntemiyle diamonyum fosfat nüfuzettirilmesi tutuşma süresini en çok geciktiren kombinasyondur. Borik asidin yongalevhalara fırça ile sürülmesi yada diamonyum fosfatın yonga levhalara daldırmayöntemiyle nüfuz ettirilmesi alevli yanma süresini kısaltmaktadır. Kor halde yanmasüresini kısaltan en etkili uygulama, diamonyum fosfatın daldırma yöntemiyleyonga levhalara nüfuz ettirilmesidir. Daldırma yöntemiyle borik asit nüfuz ettirilenyonga levhalarda yanma alanının azaldığı belirlenmiştir. MDF'lerde, bahsedilentüm yanma özellikleri yonga levhalarınkine kıyasla daha iyidir.Anahtar Sözcükler: Ahşap esaslı levhalar, yangın, yanma, emprenye, yangıngeciktirici kimyasal maddeler, suda eriyen tuzlar, emprenye yöntemleri.Danışman: Doç.Dr. Erol Burdurlu. Hacettepe Üniversitesi, Ağaçişleri EndüstriMühendisliği Bölümü, Ağaçişleri Endüstri Mühendisliği Anabilim DalıI

In this study, the effect of the chemicals such as ammonium chlorur, boric acid, zincchloride and diammonium phosphate applied by the methods of brushing and dippingon some burning characteristics of particle boards and of medium density fiber boards(MDF) with the aim of comparison was investigated. In total 216 samples wereprepared in accordance with TS-EN 152-1 and TS 4315 standards. B1 fire tests inaccordance with DIN 4102 were applied to these samples and retention quantities ofchemical substances by samples, combustion period, the period of burning withflames and as embers were noted and the kind of chemical substance and whetherthe treatment is effective on these characteristics or not were investigated. Accordingto the statistical analysis, the kind of chemicals used in this test and the methods ofthese substances to the surface is effective on the burning characteristics that werementioned before. The retention quantities of chemicals by boards increase with themethod of dipping, in comparison to the method of brushing. With the method ofdipping, the impregnation of diammonium phosphate to the particle boards is the mosteffective retarding combination. The treatment of boric acid to the particle boards withthe method of brushing, or the impregnation diammonium phosphate to the particleboards with the method of dipping shorten the period of burning with flames. The mosteffective treatment that shortens the period of burning as embers is the impregnationof diammonium phosphate to the particle boards with the method of dipping. It wasdetermined that the burning area decreased on particle boards which impregnatedwith boric acid with the method of dipping. All the burning characteristics, which werementioned before, on MDF is better than on particle boards.Keywords: Wood-based materials, fire, burning, impregnation, fire retardants,impregnation methods.Advisor: Assoc. Prof. Erol Burdurlu, Hacettepe University, Department of WoodProducts Industrial Engineering, Wood Products Industrial Engineering Section.II