Dalgalı yazıtlı (stilolitik) kireç taşlarının bazı jeomekanik özelliklerinin mermer plaka üretimine etkisi

Abstract

Mermerlerde bulunan kapalı süreksizlik düzlemlerinden dalgalı yazıtlar(stilolitler), mermerlerin üretim safhası ve kullanım alanları göz önüne alındığında önemli bir etmen teşkil etmektedir. Kireçtaşlarında yaygın olarak bulunan dalgalı yazıtlar, özellikle plaka üretiminde, önemli oranda üretim kayıplarına neden olmaktadır.Bu çalışma kapsamında, iki farklı dalgalı yazıt yapısına sahip kireçtaşı kullanılarak, dalgalı yazıtların, kayacın dayanımına nasıl etki ettiği araştırılmış, bunun için tek eksenli basınç dayanımı ve asılı yayılı yük testleri kayaç numunelerine uygulanarak, dalgalı yazıtların kayaç dayanımına etkileri araştırılmıştır.Yapılan araştırmalar ve deney sonuçları değerlendirildiğinde, dalgalı yazıtların, kayaç dayanımlarını olumsuz yönde etkilediği, mermer plaka üretiminde kayıplara sebep olduğu görülmüştür. Ayrıca, ihraç edilen ürünler için, alıcı firmalara verilen bilgilerde, dalgalı yazıtlı mermerlerin mekanik dayanımları açısından tutarsızlıkların olduğu görülmüş ve bu verilerin üç farklı şekilde sunulması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

When production step and areas of usage are taken into cosideration, stylolites, which are a type of discontinuity surfaces present in marbles, play a great role. Stylolites are a fact of production losses in limestones that are produced for trade. Production steps, that are undergone without taking stylolitic structure in marble into consideration, causes loosening in slab strength which leads to production losses. In this study, two different limestones which has different stylolite formations were used inorder to determine the effect of stylolites to the stregth of rock. Uniaxial compressive strength and inlaid loading tests are applied to the limestone samples and effect of stylolites to the strength of rock is observed.When research and test results are evaluated, it is observed that, stylolites has a negative effect on rock strength and also stylolites cause production losses during slab production. Another point is, there is a contradiction about the mechanical stregth values of the marbles, given to the consignee companies and the values shall be given in three different datas.