Down sendromlu çocukların görsel algı gelişimine frostig görsel algı eğitim programının etkisi

Abstract

130.... BOLUM V: ÖZET YARGI VE ÖNERİLER l.OZET Bu çalışma, Down Sendromlu çocukların görsel algı gelişimine `Frostig Görsel Algı Eğitim Programı`nın etkisini incelemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma gurubunu İ.Ü.ÇAPA Tıp Fakültesi Genetik Bölümü'nde adresleri ve telefonu kayıtlı, Down Sendromu tanısı almış, 4-7 yaş grubundaki,çalışmaya katılmayı kabul eden, en az 12 aylık gelişim özelliği gösteren 18 denek oluşturmaktadır. Yukarıdaki sınırlılıkları kapsayan 18 denekten,uygulama çalışmasına katılmayı kabul eden 9 denek deney grubuna, çeşitli nedenlerden dolayı uygulama çalışmasına katılamayan 9 denek ise kontrol grubuna alınmıştır. Her iki gruba da Ankara Gelişimsel Tarama Envanteri uygulanarak 12 ay m altında gelişim özelliği gösteren denekler araştırmaya alınmamıştır. Deney ve kontrol gruplarının genel gelişim ve takvim yaşı değişkenleri açısından eş olmasına çalışılmıştır. Araştırmaya seçilen tüm deneklere Frostig Görsel Algı testi, uygulanmıştır. Araştırmacı tarafından deney grubuna,haftada 3 gün l'er saat olmak üzere 4 ay süre ile Frostig Görsel Algı Eğitim Programı uygulanmıştır.131 Deneklere uygulanan öntest ve sontest'lerden elde edilen verilerin analizi ve farkların bulunmasında, ortalamalar arasındaki farkların hesaplanması ve grup ortalamalarında görülen farkların karşılaştırılmasında `t` testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar denek sayısının az olması nedeni ile non-paremetrik teknikle tekrar sulanmıştır. Bu amaçla ilişkili grup farklılığı belirleyen non-parametrik teknik Wilcoxon ve ilişkisiz grup farklılığı belirleyen non-parametrik teknik Mann- Whitney U testi kullanılmıştır. Deney ve Kontrol Gruplarının AGTE sonuçları arasında Genel Gelişim ve alt ölçekler bakımından ilişkisiz grup `t` testinde anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Aynı amaçla non parametrik Mann- Whıtney U testi kullanılmış anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Kontrol ve Deney Grubundaki denekler genel gelişim açısından birbirine benzer sonuçlar elde etmişlerdir. `Kontrol gruplu ön-test son-test araştırma modeli` gereğince deney ve kontrol gruplarının, ölçülen özellik açısından tümüyle birbirine eşit olması gerekmektedir. Yapılan istatistiksel işlemler sonucunda gerek ``Genel Görsel Algı` gelişimi ` gerekse `Görsel Algı` alt ölçekleri bakımından deney ve kontrol grupları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Kontrol gruplu Öntest-Sontest araştırma modelinde deney grubunun sontest sonuçlarının kontrol grubunun sontest sonuçlarından istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek olması beklenmektedir. Yapılan bilimsel araştırmada Genel Toplam` ve `Göz-Motor Koordinasyonu`, `Şekil-Zemin Algısı`, `Algılama Sabitliği `alt ölçeklerinde bu amaca ulaşılmıştır. Adı geçen ölçeklerde deney grubunun Sontest sonuçları, kontrol grubundan anlamlı derecede daha yüksektir.132 Araştırmacı tarafından uygulan `Frostig Görsel Algı Eğitim Programı` deney grubunun `Genel Görsel Algı` Gelişimini ve `Genel Görsel Algı` Alt Ölçeklerinden `Algı Sabitliği` `Şekil Zemin Algısı` ve `El-Göz koordinasyonu` alanlarının gelişimini olumlu yönde etkilemiştir. `Mekan Konum` ve `Mekansal İlişkiler` alt ölçeklerinde ise deney ve kontrol grupların sontest sonuçları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Bu sonuç araştırmacı açısından değerlidir. Deney grubundaki çocukların henüz `Mekan Konum` ve `Mekansal İlişkiler` alanlarında iki boyutlu çalışmaya hazır olmayışları nedeni ile bu alana yönelik iki boyutlu egzersizler verilememiştir. Öncelikle 3 boyutlu alıştırmalar yapılıp daha sonra iki boyutlu alıştırmalara geçilmesi gerekirken araştırmanın süresinin sınırlı olması nedeniyle bu yapılmamıştır. Sonuçlar bize `Frostig Görsel Algı Eğitim Programı`nın araştırma grubundaki Down Sendromlu çocukların görsel algı gelişiminde olumlu yönde etkiler yaptığını göstermiştir. 2. YARGI Bu araştırma Down Sendromlu çocukların görsel algı gelişimine Frostig Görsel Algı Eğitim Programının etkisinin incelemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma grubundaki deneklerin genel gelişimlerine bakıldığında `Sosyal Beceri ve Öz Bakım` alanındaki gelişim düzeylerinin diğer alanlara göre daha önde olduğu görülmektedir. Literatür bilgilerinde de Down Sendromlu çocukların sosyal becerilerinin diğer gelişim alanlarına göre daha ileride olduğu belirtilmektedir.