Ulutaş (İspir-Erzurum) bakır-molibden porfiri sisteminin yeniden değerlendirilmesi ve altın potansiyelinin araştırılması

Abstract

Çalışma alanı, Erzurum ilinin İspir ilçesinin kuzeyinde, Ulutaş kırsal yerleşim alanında bulunmaktadır. Bu tezin amacı; Ulutaş bakır-molibden porfiri sisteminin, günümüz teknik ve ekonomik koşullarıyla tekrar değerlendirilmesi ve önceki çalışmalarda üstünde durulmayan altın potansiyelinin araştırılmasıdır.Düşük bakır ve molibden tenörü nedeniyle önceki araştırmacılar Ulutaş yatağının o günkü koşullarda ekonomik olmadığını belirtmiştir. Ancak günümüz ekonomik koşullarının yetmişli yıllara göre metal fiyatları lehine değişmesi, maden analiz ve üretim tekniklerinin daha gelişmiş olması ve özellikle de altın verisinin bulunmaması nedeniyle Ulutaş porfiri sistemi jeolojik ve metal içeriği açısından yeniden değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler kapsamında örnekleme çalışmaları ile birlikte, alterasyon tipleri haritalanarak, olası potansiyel cevherli zonların konumları ortaya çıkarılmıştır.Ulutaş porfiri sistemi içinde yer alan bakır-molibden porfiri ve demir-bakır skarn zonlarından alınan dere sedimanı, kayaç ve karot numunelerinin Cu ,Mo ve Fe değerlerinin, önceki çalışmalarda elde edilen sonuçlar ile benzer olduğu gözlemlenmiştir. Bunlara ek olarak, sondaj karotlarında yapılan tanımlamalar ve sondaj karot örneklerinin kimyasal analizleri, cevherleşmenin derinlere doğru kararlılık göstermediği ve porfiri sistemin geometrisinin belirlenmesi açısından sondaj kuyu derinliklerinin sığ kaldığı sonucunu çıkarmıştır.Bunlara ek olarak, çalışma sahasının kuzey kesiminde, olası epitermal sistemin varlığının belirlenmesine yönelik yapılan örnekleme ve alterasyon haritası çalışmaları, olası cevherli zonların varlığını ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmalarda alınan toprak numunelerinin element içerikleri kriging yöntemi kullanılarak modellenmiş va anomali alanları belirlenmiştir. Belirlenen yeni anomali alanlarında yapılacak detay jeofizik ve sondaj çalışmaları ile Ulutaş Cu-Mo porfiri sisteminin günümüz ekonomik koşullarında işletilebilir bir yatak haline gelebileceği sonucuna varılmıştır.

The study area is near Ulutaş village, which is located north of İspir in the sub-province of Erzurum.The purpose of this thesis is to re-assess the Ulutaş porphyry copper ? molybdenum system using present day exploration techniques. In addition, improved metal prices warrant careful examination of the properties? gold potential which was overlooked in the previous study.The previous study indicated that the Ulutaş deposit is sub-economic due to low copper and molybdenum grades. However, metal prices and exploration and chemical analyses techniques have vastly improved since the 1970?s. Therefore, the Ulutaş porphyry system was re-assessed in terms of geology and metal content. As a part of tihs study, the location of the potential mineralized zones were identified by sampling and alteration mapping.Cu, Mo and Fe values were detected in stream sediment and rock and core samples taken from the Ulutaş porphyry copper-molybdenum and iron-copper skarn zones. The results are similar to the previous chemical analyses. Descriptions and chemical analyses of the drill cores revealed that mineralization is not continuous at depth. Also, the drill holes did not go deep enough to identify the geometry of the porphyry system.Additional sampling, which was completed on the northern part of the study area in order to delineate a possible epithermal system, revealed new mineralized zones. As part of this work, the soil samples were modeled using the kriging method and new anomalous areas were defined.To sum up, detailed geophysical and core drilling work on the new anomalous areas may turn the Ulutaş porphyry copper system into an economic bulk ? mineable deposit today.