Kuzey Anadolu fay hattı depremlerinin ve iyonosfer toplam elektron içeriği kestirimlerinin olası ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

İyonosfer, yeryüzünden 60 - 1100 km yükseklikte bulunan ve güneş ışınları ile iyonize olmuş gazlardan oluşan atmosfer tabakasıdır. İyonosfer uydu haberleşme sistemleri ve kısa dalga (KD) haberleşme sistemleri için büyük öneme sahiptir. İyonosferin karakteristiğini ifade eden önemli parametrelerden birisi güneş ışınımıyla değişim gösteren elektron yoğunluğunun bir fonksiyonu olan Toplam Elektron İçeriği (TEİ)'dir. Son 10 yılda hızla gelişen ve sivil kullanıma açılan Yerküresel Konumlama Sistemi (YKS), TEİ kestirimi için doğrudan ve fazla maliyet gerektirmeden kullanılabilmektedir. F. Arıkan, C. B. Erol ve O. Arıkan tarafından geliştirilen Düzgünleştirilmiş TEİ Kestirim Yöntemi (D-TEİ) ile 10°'nin üstünde yükseklik açısına sahip uydulardan alınan 30 saniye çözünürlüğündeki ölçümler kullanılarak gürbüz ve yüksek çözünürlüklü TEİ kestirimi yapılabilmektedir.Bu tezde Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelen bazı depremlerin çevresindeki Yerküresel Konumlama Sistemi istasyonlarından elde edilen düşey toplam elektron içeriği verilerine çapraz ilinti katsayısı, Kullback-Leibler Mesafesi, ve L2-Normu uygulanarak toplam elektron içeriği kestirimlerinin olası ilişkisi incelenmektedir.

Ionosphere is an atmosphere layer that is 60 ? 1100 km above the Earth which consists of gases ionized by solar radiation. Ionosphere has an important place in satellite and short wave communication. An important parameter that express ionospheric characteristic is the total electron content (TEC) that is a function of electron content that changes with solar radiation. Global Positioning System (GPS) which has been improved rapidly for the last ten years and opened to civil use can be utilized directly for TEC estimation without additional cost. With D-TEC estimation method that is developed by F. Arıkan, C. B. Erol and O. Arıkan, high resolution and robust TEC estimation can be done using measurements of 30 seconds resolution which are taken from satellites that have elevation angle higher than 10°.In this thesis, possible relationship between total electron content estimates, which are obtained by applying cross correlation coefficient, Kullback-Leibler Distance and L2-Norm algorithms to vertical total electron content that is obtained from Global Positioning System stations located nearby some earthquake regions on The North Anatolian Fault Zone, is examined.