Balıkesir Balya kurşun çinko madeni flotasyon artıklarının asit maden drenajı oluşum potansiyelinin derinlikle değişiminin araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı, Balıkesir-Balya'da, terk edilmiş maden artıklarının oluşturduğu yığınların, öncelikle AMD üretme potansiyelinin ve potansiyelin derinlikle değişimini tayin eden etmenlerin belirlenmesidir. İlâveten, mevcut statik kestirim yöntemlerinin sahaya uygunluğunun araştırılması, zaaf ve üstünlüklerinin saptanması, buradan hareketle deneysel süreçlerde yapılacak değişikliklerle yöntemlerin iyileştirilmesi veya yeni bir metot geliştirilmesidir. Araştırma kapsamında, önce hedef saha ve çevresinin mineralojik, fiziksel ve kimyasal karakteri belirlenmiştir. Sonra, sahadan alınan temsili karot numuneleri üzerinde farklı statik yöntemlerle, asit üretme ve nötrleştirme kapasitelerinin kestirimine yönelik deneyler yapılmıştır. Elde edilen veriler yığınlara ait geçirgenlik, tane boyutu dağılımı, yoğunluk ve mineralojik bileşim gibi parametrelerle ilişkilendirilmiştir. Yöntemler asit üretme ve nötrleştirme potansiyelleri bakımından mukayese edilmiştir.Böylelikle, yığınların asit üretkenlik karakteri ortaya çıkarılırken, yöntemlerin saha için güvenilirlikleri saptanmıştır. Sonuçlar potansiyelin derinlikle değişiminin, maden yatağının yapısına, üretim faaliyetlerinin devamlılığına, üretim-hazırlama-zenginleştirme yöntemlerinde değişikliğe gidilip gidilmediğine ve yerel şartlara bağlı olduğunu göstermiştir. Ayrıca asit üretim potansiyelinin hesaplanması için yeni bir yaklaşım geliştirilmiş ve pH6 yöntemi de modifiye edilmiştir.

The purpose of this thesis is firstly to assess AMD formation potential and designate factors that determine change of the potential with depth of the heaps constituted by abandoned mine tailings found in Balıkesir-Balya district. Additionally, it is intended to search compatibilities of available static prediction methods to the field investigated and to find out shortcomings and superiorities of them, and based on this, to improve methods as making changes on experimental procedures or to develop a new method. Within the scope of this research, first of all, mineralogical, physical and chemical characteristics of the field and its surroundings have been designated. Then on the representative carrot samples, experiments have been carried out in order to predict the acid production and neutralizing capacities by using different static methods. Data obtained have been associated with parameters such as permeability, distribution of particle size, density and mineralogical composition of tailing heaps. Methods have been compared from the point of acid formation and neutralization potentials.Thus as the acid formation tendency character of the heaps revealed, reliabilities of the methods applied have been confirmed for the field. Results have shown that change of potential with depth belongs structure of mine deposit, whether production-milling methods changed or not and local properties. Also a new approach has been developed to account acid formation potential and pH6 method been modified.