Lise öğrencilerinin karar stratejileri ve transaksiyonel analiz ego durumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise çağındaki ergenlerin karar stratejileri ve ego durumları arasındaki ilişkiyi sınamaktır. Bu amaca yönelik olarak, öğrencilerin karar stratejileri ve ego durumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca öğrencilerin karar stratejileri ve ego durumları; cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, aile tipi ve anne ? baba tutumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmada ayrıca öğrencilerin karar stratejileri, baskın ego durumları açısından da incelenmiştir.Araştırma örneklemini, İstanbul ili Kadıköy, Maltepe ve Üsküdar ilçelerindeki toplam 4 resmi ve özel ortaöğretim kurumunun 9, 10 ve 11. sınıflarında öğrenim gören toplam 804 öğrenci oluşturmaktadır. Karar Stratejileri Ölçeği, Ego Durumları Ölçeği ve bağımsız değişkenlere yönelik kişisel bilgiler formunun veri toplama araçları olarak kullanıldığı araştırmada, verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği, Bağımsız Grup t Testi, Kruskal Wallis-H testi, Mann Whitney-U Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) tekniklerinden yararlanılmıştır. Varyans analizi sonucunda, farkın kaynağını belirlemek amacıyla Scheffe ve Tamhane's T2 testleri kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlar, lise öğrencilerinin karar stratejileri ve ego durumları arasında anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Cinsiyet değişkenine göre mantıklı/sistematik ve içtepisel karar stratejileri ile Yetişkin ve Uygulu Çocuk ego durumlarının farklılaştığı; sınıf düzeyi değişkenine göre mantıklı/sistematik, bağımlı karar stratejileri ve kararsızlık ile Eleştirel Ebeveyn ego durumunun farklılaştığı, okul türü değişkenine göre mantıklı/sistematik ve bağımlı karar stratejilerinin farklılaştığı tespit edilmiştir. Aile tipi ve anne ? baba tutumu değişkenlerinin, karar stratejileri ve ego durumları üzerinde etkili değişkenler olduğu görülmüştür. Araştırmada ayrıca, ego durumlarının karar stratejileri üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir.

The present study examined the relationships between decision strategies and ego states of high school adolescents. Decision strategies and ego states of students were also investigated correlationally with respect to the following independent variables: gender, grade, school type, family type and parental attitudes. In addition, students? decision strategies were investigated with respect to their dominant ego states.The participants were 804 students from the grades of 9th, 10th and, 11th, attending four different schools in the districts of Maltepe, Kadikoy and Uskudar in the city of Istanbul. They were administered three instruments, the Decision Strategies Scale, the Ego States Scale and, the personal variables questionnaire. Pearson Correlation Coefficent, Independent Samples t Test, Kruskal Wallis-H and Mann Whitney-U Tests, ANOVA, Scheffe and Tamhane?s T2 Tests were used to analyze the data.Results revealed that there existed significant relationships between decision strategies and ego states. It was also found that decision strategies and ego states both differentiate significantly with respect to the following independent variables: gender, grade, family type and parental attitudes. Ego states did not differentiate with respect to the school type variable. In addition, ego states were found to be significant variables on decision strategies.Further suggestions and practical implications were discussed.