A cause and effect diagram and FAHP based methodology for the selection of quality improvement projects in healthcare

Abstract

Kalite sistemlerinde, problemlerin tanımlanması ve süreç iyileştirmede proje seçimi Altı Sigma prensibi altında gerçekleşmektedir. Bu amaçla balık kılçığı diyagramı kullanılarak projeler tanımlanabilir. Ancak, bu yöntem ile projeler arasında bir sıralama ya da üstünlük belirlenememektedir. Bir çok kriterli karar yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Süreci, ağırlıklandırma algoritması üzerinde durarak projelerin önceliklendirilmesine olanak tanımaktadır. Önceliklendirmede ikili karşılaştırmalar kullanılmakta ve bu karşılaştırmalar uzman görüşlerinden yararlanmılarak yapılmaktadır. Uzman görüşleri kişilerin tecrübeleri ve bireysel görüşelrine göre değişebileceğinden kesin olmayan veriler içermektedir. Matematiksel olarak kesin olmayan durumların modellenmesinde kullanılan bulanık mantık, analitik hiyerarşi yöntemi üzerinde uygulanarak subjektif görüşlerin matematiksel olarak ifade edilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmada, randevu sisteminde sorunları olan bir hastane için çözüm önerisi bulanık analitik hiyerarşi süreci kullanılarak geliştirilmiştir. Soruna neden olan faktörler hastane yöneticileri tarafından belirlenmiş ve balık kılçığı oluşturulmuştur. Herbir kılçıktaki neden, Altı Sigma prensibine uygun olarak, çözülmesi gereken bir proje olarak ele alınmılştır. Projelerin önceliklendirilebilmesi için hastane yöneticisi ve birim yöneticilerinden görüşlerine göre ikili kaşılaşştırma matirsleri oluşturulmuş ve bulanık analitik hiyerarşi süreci uygulanmıştır. Bu yöntemde uzman görüşleri 1-9 skalasında değerlendirilmek yerine bulanık sayılar olarak alınmış ve üyelik fonksiyonları kullanılarak bulanık aritmetik işlemlerle süreç devam etmiştir. Sonuçta elde edilen bulanık ağırlıklar yardımıyla randevu sistemindeki aksaklığın nedenlerin önem sırası belirlenmiş ve ağırlığı en yüksek olan neden sorunun çözümünde en hızlı çözüme ulaştıracak neden olarak önerilmiştir. Diğer nedenler de benzer şekilde ağırlıklandırılarak önem sıralaması yapılmıştır.

In any healthcare organization, having an appointment system which is impeccable or with fewer errors that works with the desired speed and quality is of great importance. In order to achieve such system, prioritization and correction of the under-performance causes are necessary. In this study, an integrated decision framework based on Cause and Effect Diagram and Fuzzy Analytic Hierarchical Process (FAHP) methodology for the application of organizations in project selection is proposed. The developed solution which expert opinions and domain knowledge are taken into account, may help to compare the alternative projects and evaluate tradeoffs among the different alternatives. The proposed approach is then implemented in a famous Turkish university hospital. Since the appointment system of the hospital performs poorly and causes various problems both for hospital and patients, an investigation was required. After observing existing system and making several meetings with the staff in person, administration and patients, problems which were causing the poor performance were identified. The identified causes and their sub causes were listed with the help of `Cause and Effect` diagram and then ranked by the application of FAHP method to decide the order of importance of the causes. Each bone on the cause and effect diagram serves as a project to be selected based on Six Sigma principles. The fuzzy approach is used in order to take human cognition and linguistic variables into account which the AHP method lacks. Fuzzy membership functions, triangular fuzzy numbers and fuzzy arithmetic operations are used in order to replace the AHP method and `1-9` scale. By using the obtained fuzzy weights, the causes for the hospital's subpar performance are prioritized and solving the cause with the highest weight is recommended as the quickest solution. The same thing is done for other causes and their sub causes in terms of finding fuzzy weights and prioritization. Finally the obtained weights and priorities from both AHP and FAHP methods are analyzed and compared followed by some recommendation for future research.