Yenilenmiş bloom taksonomisine göre tasarlanan ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (Model önerisi)

Abstract

Bu çalışmada `Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı`nın işlevi ve etkililiği incelenmiştir. Yenilenmiş Bloom Taksonomisine (YBT) göre tasarlanan, bir bölümü uygulanan ve değerlendirilen Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programının etkililiğini belirlemek için `Bir araç olarak öğretim programı tasarlama sürecinde Yenilenmiş Bloom Taksonomisinin etkililiği ne düzeydedir?` problem durumunun araştırılması hedeflenmiştir. Çalışma, program tasarısı hazırlama süreçlerine uygun olarak şu temel aşamalardan oluşmaktadır: İlk aşamada YBT'ye göre bir öğretim programı tasarlamaya yönelik ihtiyaç ve gerekçeler belirlenmiştir. İkinci aşamada program içeriğine karar verilmiş olup üçüncü aşamada bu içeriklere uygun hedef ve kazanımlar hazırlanmıştır. Dördüncü aşamada program tasarısının uygulama sürecinin (etkinliklerin) hazırlanması ve uygulanması süreçlerine, beşinci aşamada ise programın değerlendirilmesi süreçlerine yer verilmiştir. Öğretim programı tasarlama, uygulama ve değerlendirme süreçlerini kapsayan bu araştırmada nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı `karma yöntem`in `açımlayıcı sıralı desen`ni kullanılmıştır. Tasarlanan öğretim programı ile ilgili nicel ve nitel verilerin aynı gruplardan toplanması, deney ve kontrol grubundan toplanan nitel verilerin sayı itibariyle nicel verilerle yakın oranda olması ve ilk nicel sonuçların alındığı örneklemlerin takip edilmesi nedeniyle bu desen kullanılmıştır.Nitel ve nicel yöntemlerin kullanım oranlarının birbirine yakın olduğu bu çalışmada her iki yöntem eş zamanlı olarak yürütülmüştür. Araştırmada nicel yöntemin kullanıldığı bölüm, öntest-sontest kontrol gruplu `deneysel desen`e göre tasarlanmıştır. Bağımsız değişkenin (Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı etkinlikleri) araştırma öncesinde ve sonrasında bağımlı değişkenler olan başarı testleri ve ürün dosyaları üzerindeki etkisini belirlemek için nicel ölçme aracı olarak öntest-sontest kontrol gruplu başarı testti, dört konu izleme testi ve iki ürün dosyası kullanılmıştır. Araştırmanın nitel bölümü, YBT'ye göre hazırlanan program tasarısının etkililiğini denetmek amacıyla Türkçe dersinin öğrenme alanlarına (okuma, yazma, sözlü iletişim becerileri ve dil bilgisi) göre önceden hazırlanan ve uygulanan (etkinlikler) eğitim-öğretim sürecinde katılımcıların öğrenme yaşantılarında (bilişsel, duyuşsal ve üstbilisel özellikler) oluşan değişimin takip edildiği ve değerlendirildiği bir `eylem araştırması`dır.Uygulama, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz döneminin kasım, aralık ve ocak ayları ile bahar döneminin şubat ve mart aylarında yapılmıştır. Uygulamaya Selami Ali Ortaokulu'nda eğitim-öğretim gören 6A, 6D ve 6C sınıfındaki öğrenciler katılmıştır. 6D sınıfındaki 28 öğrenci ile iki haftalık pilot uygulama yapılmıştır. Daha sonra asıl uygulama sürecine geçilmiştir. Asıl uygulamada deney grubu için 6C sınıfındaki 29 öğrenci seçilmiş olup bunların on dördü erkek, on beşi kızdır. Kontrol grubu için ise 6A sınıfındaki on üç kız ve on beş erkek olmak üzere toplam 28 öğrenci seçilmiştir. Deney grubu YBT'ye göre tasarlanan öğretim programı, kontrol grubu ise resmî olarak uygulanan öğretim programına göre öğrenme sürecine katılmışlardır. Veri toplama sürecinde farklı ve çoklu bir evrenden gelen farklı ölçme araçları kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, şu veri toplama araçları ile toplanmıştır: Konu izleme (başarı) testleri, konu izleme testi puanlama anahtarları, ürün dosyaları, ürün dosyası puanlama anahtarları, öntest-sontest kontrol ve deney gruplu başarı testi, başarı testini değerlendiren bütünsel dereceli puanlama anahtarı, öğrenciler için yarı yapılandırılmış açık uçlu anket, açık uçlu yoğunlaşmış öğretmen görüşme anketi ve öğretmenler için yapılandırılmış görüşme anketi. Toplanan nitel veriler, uzman görüşlerine sunulmuş ve puanlayıcı güvenirliğini sağlamak amacıyla önceden hazırlanan puanlama anahtarlarına göre farklı puanlayıcılara başvurulmuştur. Aynı zamanda bu veriler içerik, sıklık, frekans analizlerine göre incelenmiştir. Nicel veriler ise madde ve test güçlük indeksi, bağımlı/ilişkili grup t testi (paired samples t-test), bağımsız/ilişkisiz grup t testi (independent samples t-test) ve bir örneklem Shapiro-Wilk testine göre incelenmiştir. Tasarlanan programın değerlendirme sürecinde iç ve dış değerlendirme ile düzey belirleyici ve biçimlendirici değerlendirmelerin iç içe geçmiş yapısından yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen ihtiyaç analizi bulgularına göre dil becerileri (okuma, yazma ve sözlü iletişim becerileri) ve dil bilgisi ile ilgili içerik konularının belli bir sistematiğe göre verilmesi gerektiği görülmüştür. Bu nedenle YBT'nin bilgi türlerine (olgusal, kavramsal, işlemsel ve üstbilişsel) uygun olarak hazırlanan öğretim programının içeriği, yedi aşamadan oluşan bir etkinlik (kazanım ve içeriği uygulamaya aktarma süreçleri) planına göre tasarlanmıştır. Bilgi türlerine uygun olarak hedef ve kazanımların sınırları belirlenmiştir. Kazanımlar; YBT'deki hatırlama, anlama, uygulama, analiz etme, değerlendirme ve yaratma bilişsel kategorilerine uygun olarak yazılmıştır. Tasarlanan öğretim programının öğrenilebilirliğini belirlemek amacıyla deney grubu öğrencilerine öğretim sürecinde sunulan içerik ve araçlar şöyle sıralanmaktadır: sözlü iletişim, okuma, yazma becerileri ve dil bilgisi ile ilgili verilen bilgiler; bu kapsamda yapılan etkinlikler; değerlendirme süreçleri, araçları ve yapılan bu eğitim-öğretim sürecinin ihtiyaçları nasıl karşıladığı ile ilgili üstbilişsel ve duyuşsal tepkiler (görüş, düşünce, ilgi, değer verme vb.). Öğrencilerin verdiği üstbilişsel ve duyuşsal tepkilere bağlı olarak öğretim programının etkililiği nitel olarak değerlendirilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda tasarlanan öğretim sürecinde kullanılan araçlar, verilen içerikler, etkinlikler, ölçme ve değerlendirme süreçleri ve öğretim sürecinin ihtiyaçları karşılama düzeyi ile ilgili öğrencilerin duygu ve düşüncelerinin büyük oranda olumlu olduğu belirlenmiştir. Böylece uygulamanın yapıldığı bölümden hareketle YBT'ye göre tasarlanan öğretim programındaki öğretim sürecinin öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarını desteklediği görülmüştür. Tasarlanan öğretim programının öğretilebilirliği yönündeki işlevselliğini ve etkililiğini belirlemek amacıyla deney grubu öğretmeni ile açık uçlu yoğunlaşmış bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinin uygulayıcı öğretmen tarafından birçok yönden değerlendirildiği bu bölümdeki bulgulara göre yapılan eğitim-öğretim sürecinin başarılı, etkili, faydalı, eğitici, öğretici, kalıcı, yaratıcı ve amaca uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bulgulardan hareketle YBT'ye göre hazırlanan öğretim programının uygulanan bölümü, uygulayıcı öğretmen tarafından başarılı bulunmuştur. Tasarlanan öğretim programının tamamı ile ilgili uzman görüşlerini belirlemek amacıyla yirmi üç Türkçe dersi öğretmeni tarafından program incelenmiştir. Bu konu ile ilgili verileri toplamak için yapılandırılmış anket kullanılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda Türkçe dersi öğretmenlerinin tasarlanan programın kazanımları, içerikleri, etkinlikleri; programda kullanılan yöntem, teknikler ve programın ölçme ve değerlendirme boyutları ile ilgili duygu ve düşüncelerinin çoğunlukla olumlu olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak `Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı`nın, eğitim-öğretim sürecindeki gereksinimleri büyük ölçüde karşıladığı belirlenmiştir. Yapılan deneysel uygulamanın sonuçlarına bağlı olarak tasarlanan programın öğrencilerin okuma, yazma ve sözlü iletişim becerileri ve dil bilgisi yeterliliklerine uygun olduğu ve bunları desteklediği sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda deneysel uygulamanın sonuçlarından hareketle tasarlanan programın öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve üstbilişsel gelişimlerini desteklediği ve akademik başarılarına katkı sağladığı belirlenmiştir. Ulaşılan bu sonuçlara göre tasarlanan öğretim programının eğitim-öğretim yönünden etkili ve işlevsel olduğu görülmüştür.

In this study, the function and effectiveness of the `Turkish Lesson Curriculum Designed According to Revised Bloom's Taxonomy for Secondary School` was examined. It was aimed to investigate the following problem situation `What is the effectiveness of the Revised Bloom's Taxonomy as a tool in the process of designing curriculum?` in order to determine the effectiveness of the curriculum that was designed, partly applied and evaluated according to the Revised Bloom's Taxonomy (RBT). The study consists of the following basic steps in accordance with the preparation of curriculum design process: in the first step, the needs and reasons for designing a curriculum according to revised taxonomy have been determined. In the second step, the content of the curriculum has been decided and in the third step objectives (goals) and learning outcomes (acquisition) which are appropriated with content have been prepared. The fourth step includes the process of preparation and implementation of the curriculum process (activities). The fifth step includes the evaluation process of the curriculum. The research which covers the curriculum designing, implementation and evaluation processes was carried out according to the `Sequential Explanatory Design` of the `mixed method` in which qualitative and quantitative methods were used together. The reasons for that the quantitative and qualitative data used together in the research are as the followings: the quantitative and qualitative data related to the designed curriculum were collected from the same groups, qualitative data collected from the experimental and control groups have the close rate with the quantitative data and the samples of the first quantitative results were followed.In this study, because the usage rates of qualitative and quantitative methods have approximate value both of methods were carried out simultaneously. The part in which the quantitative method is used in the research, is designed according to `the experimental design` with pretest-posttest control group. To determine the effect of the independent variable (classroom activities of `Secondary School Turkish Lesson Curriculum Designed According to Revised Bloom's Taxonomy`) on the dependent variables (achievement tests and product files) the pretest-posttest control group achievement test, four achievement tests and two product files were used as quantitative measurement tools in the implementation. The qualitative part of the study, in order to check the effectiveness of the curriculum designed according to revised taxonomy, is an `action research` in which the change of the participants' learning experiences (cognitive, affective and metacognitive characteristics) based on the learning areas of the Turkish lesson (reading, writing, verbal communication skills and grammar) was followed and evaluated. The prepared design was implemented between November, December and January of the first semester and between February and March of the second semester in 2016-2017 academic year. 6A, 6D and 6C students attending at Selami Ali Secondary School participated in the implementation. A pilot study was conducted with 28 students in 6D class during two-weeks. Then the actual application was started. In the actual application, 29 students in the 6C class were selected as the experimental group, fourteen of these students are males and fifteen are females. For the control group, thirteen girls and fifteen boys in the 6A class (totally 28 students) were selected. The experimental group participated in process based on the designed curriculum according to the RBT and the control group participated in the learning process based on the official curriculum. Different measurement tools come from different and multiple environments used in the data collection process. The data of the study were collected with the following data collection tools: the follow-up (achievement) tests, grading keys of the follow-up (achievement) tests, product files, grading keys of product file, pretest-posttest control and experiment group achievement test, holistic rubric of achievement test, structured interview questionnaire for teachers, intensive interview questionnaire for teacher and semi-structured interview questionnaire for students. The collected qualitative data was presented to expert opinions. Different scorers were appealed to ensure the scoring reliability between scorers. At the same time, this data was analyzed according to the content analysis and the frequency analysis. Quantitative data was analyzed according to the item and test difficulty and distinguishing index, paired samples t-test, independent samples t-test and a sample Shapiro-Wilk test. Internal-external evaluation and summative-formative evaluations were used in the assessment process of the curriculum. According to the findings of needs analysis obtained in the research, it has been seen that language skills (reading, writing and verbal communication skills) and content related to grammar should be given according to a certain system. For this reason, the contents of the curriculum prepared according to the knowledge dimension of the revised taxonomy (factual, conceptual, procedural and metacognitive) were designed on a seven-step activity (processes of transferring learning outcomes and practice of the content) plan. The limits of the objectives and the learning outcomes (acquisitions) were determined in accordance with the knowledge dimensions. The learning outcomes were written in accordance with the cognitive categories of remembering, understanding, applying, analyzing, evaluating and creating of the Revised Bloom's Taxonomy. According to the designed curriculum, the level of reaching to learning outcomes and achievement levels of students during and after the implementation has been examined and evaluated. For this purpose, five achievement tests were applied, one of which summative and the others formative. As results of the review, it has been determined that students' metacognitive writing skills in metacognitive knowledge; speaking, listening/monitoring skills in procedural knowledge; writing skills in factual knowledge and the ability to use grammar in writing skills in conceptual knowledge are successful according to the results of the achievement tests and product files. At the same time, the significance of level of achievement difference between experimental and control groups was examined in order to examine the success of the designed curriculum. As a result of the findings about significance, it has been determined that the difference of the achievement levels between the experimental group (in which the curriculum activities designed according to RBT were applied) and the control group (in which the formal curriculum activities were applied) are more significant in favour of the experimental group. In order to determine the learnability of the designed curriculum, the content and tools presented to the students in the experimental group during the teaching process are listed as follows; information about verbal communication, reading, writing skills and grammar; activities carried out within these scopes; their metacognitive and affective reaction (interest, valuation, feeling, thought etc.) related to the assessment process and the tools and their level of satisfaction with the teaching process. The effectiveness of the curriculum was assessed depending on the metacognitive and affective responses of the students qualitatively. As a result of the examination it was determined that the feelings and thoughts of the students related to the tools, contents, activities, measurement and evaluation processes and level of their satisfaction with the needs of the teaching process are mostly positive. Thus, it has been seen that the teaching process of the curriculum designed according to the RBT supports students' learning needs in accordance with the part of the implementation. An intensive interview was conducted with the experimental group's teacher to determine the effectiveness of the designed curriculum in terms of teaching. According to the findings in this section where the implementation process was assessed by the teacher's practices in many ways, it has been concluded that the education and training process is successful, effective, beneficial, educational, instructive, permanent, creative and purposeful. Based on these findings, the part of the curriculum prepared according to RBT was found successful by the practitioner teacher (demonstrator). In order to determine the expert opinions regarding the curriculum, the curriculum was examined by twenty-three Turkish teachers. A structured questionnaire was used to examine teachers' opinions. As a result of the examination, it is seen that teachers' feeling and thought towards the contents, activities, methods and techniques used in the curriculum and their feeling and thought related to the assessment (measurement) and evaluation dimensions of the curriculum are mostly positive. Therefore, the designed curriculum was found to be successful by Turkish lesson teachers. As a result, it has been determined that the `Secondary School Turkish Lesson Curriculum Designed according to Revised Bloom's Taxonomy` completes the needs of the education and training process substantially. It was seen that the curriculum is adequate for the students' reading, writing, verbal communication skills and language proficiency (grammar). In addition, it has been determined that the curriculum supports these skills and proficiencies. At the same time it was determined that the curriculum supports students' cognitive, affective and metacognitive domains and contributes to their academic achievements. According to these results, it has been seen that the curriculum design is effective and functional in terms of education and training.