Ortaokul öğrencilerinin okula bağlanmalarının okul tükenmişliği ve algılanan anne-baba ve öğretmen akademik katılımı bağlamında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin okula bağlanmalarının okul tükenmişliği ve algılanan anne-baba ve öğretmen akademik katılımı bağlamında incelenmesidir. Çalışmada ortaokul öğrencilerinin okul bağlanma düzeyleri cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi, kardeş sayısı, aile içindeki doğum sırası, annenin eğitim düzeyi, babanın eğitim düzeyi, aile yapısı, ailenin gelir durumu ve okul başarısı değişkenlerine göre de incelenmiştir.İlişkisel tarama modelinde hazırlanan araştırmada örneklem grubu seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini İstanbul'da eğitim görmekte olan 216 kız ve 264 erkek olmak üzere toplam 480 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu ve Savi (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Çocuk ve Ergenler için Okula Bağlanma Ölçeği, Akın, Sarıçam, Demirci, Yıldız, Usta ve Yalnız (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan Okul Tükenmişliği Ölçeği ve Dündar (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Algılanan Anne-Baba ve Öğretmen Akademik Katılım Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.00 programı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla Pearson Korelasyonu, Çoklu Regresyon Analizi, Bağımsız Gruplar T Testi, Kruskal Wallis-H Testi, Mann Whitney-U Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) analizleri yapılmıştır. ANOVA sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı Post-hoc analizi olarak Tamhane's T2 testi analizleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda okula bağlanma ile okul tükenmişliği arasında ve algılanan anne-baba ve öğretmen akademik katılım ile okul tükenmişliği arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Okula bağlanma ile algılanan anne-baba akademik katılım arasındaki ilişki ise pozitif yönde anlamlı bulunmuştur. Çoklu Regresyon analizi sonuçlarına göre okul tükenmişliği ve anne-baba ve öğretmen akademik katılım öğrencilerin okula bağlanmalarını yordamaktadır. Öğrencilerin sınıf düzeyi arttıkça okula bağlanmalarının azaldığı, okul başarısı arttıkça da okula bağlanmalarının arttığı ve çekirdek ailede yaşayan öğrencilere göre geniş ailede yaşayan öğrencilerin daha fazla okula bağlanma yaşadıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte öğrencilerin okula bağlanmaları cinsiyet, okul türü, kardeş sayısı, aile içindeki doğum sırası, anne ve babanın eğitim durumu, ailenin gelir durumu ve okul başarısı değişkenlerine göre farklılaşmamaktadır. Elde edilen bulgular diğer çalışmalar ve ilgili literatür ışığında tartışılarak çeşitli öneriler getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Okula Bağlanma, Okul Tükenmişliği, Algılanan Anne-Baba ve Öğretmen Akademik Katılımı

This research was aimed to analyze school attachment of secondary school students in the context of school burnout, perceived parental and teacher academic involvement. In the study school attachment of secondary school students have also been analyzed according to the variables of gender, school type, grade level, number of siblings, birth order in family, mother's level of education, father's level of education, family structure, family income status and school achievement.The current research was designed as a relational scanning model the random sampling method was used. The study was consisted of total of 480 secondary school students including 216 girls and 264 boys who are studying in Istanbul. Personal Information Form, School Attachment Scale was adapted into the Turkish language by Savi (2011), School Burnout Scale was adapted into the Turkish by Akın, Sarıçam, Demirci, Yıldız, Usta ve Yalnız (2013) and Perceived Parental and Teacher Academic Involvement Scale was adapted into the Turkish language by Dündar (2014). Data was analyzed by a program called SPSS 15.00. Pearson Correlation, Multiple Regression Analysis, Independent Groups T Test, Kruskal Wallis-H Test, Mann Whitney-U Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA) analyzes were performed to determine the relationships between the variables. The Tamhane's T2 test was used as a complementary Post-Hoc analysis.As a result of the those analyzes it was found that a negative correlation between school attachment and school burnout, negative correlation between perceived parental and teacher academic involvement and school burnout. There was found that a positive correlation between school attachment and students' perceived parental and teacher academic involvement. According to the results of multiple regression school burnout and perceived parental and teacher academic involvement significantly predict school attachment of secondary school students. Therefore, it revealed that the student's school attachment have decreased when student's grade level increased and school attachment has increased when school achievement increased. Moreover it was yielded that the students who live in nuclear families have more school attachment when it was compared with the students who live in extended families. On the other hand, there is no difference between student's school attachment and the variables (i.e gender, school type, number of siblings, birth order in family, mother's level of education, father's level of education, family income status). The findings were discussed in the light of other studies and related literature and several suggestions were made.Key Words: School Attachment, School Burnout, Perceived Parental and Teacher Academic Involvement