Eskişehir - Alpu yöresindeki sedimanter birimlerin mineralojik ve jeokimyasal incelenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, Eskişehir-Alpu bölgesinde gözlenen Miyosen yaşlı sedimanter birimlerin mineralojik ve jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi ile neoformasyon minerallerinin oluşum koşullarının ortaya konulması amaçlanmıştır.İnceleme alanında, metamorfitler ve ofiyolitlerden oluşan temel kayaçları ile Neojen yaşlı sedimanter birimler gözlenmektedir. Temel kayaçlar üzerine uyumsuz olarak gelen sedimanter birimler, yaşlıdan gence doğru sırasıyla; M1 birimi, M2 birimi ve M3 biriminden oluşmaktadır. Tüm birimleri Kuvaterner yaşlı alüvyon uyumsuz olarak örtmektedir. Örneklerin mineralojik bileşimi X-Işını Kırınımı yöntemiyle belirlenmiştir. Örneklerde; dolomit, kalsit, feldispat, mika, Opal-CT, manyezit, kuvars, siderit ve kil mineralleri tespit edilmiştir. Dolomitlerin Na, Mg ve Ca içeriği, tuzlu ve alkalin bir ortamda çökeldiklerini göstermektedir. En yaygın kil minerallerinden simektitlerin kırıntılı malzemenin transformasyonu sonucu oluştuğu düşünülmektedir. İllit minerallerinin kristalinitesinin iyi gelişmiş olması, detritik kökenli olduğu ve metamorfiklerden türediğini göstermektedir. Jeokimyasal analiz sonuçları, inceleme alanındaki sedimentlerin, felsik magmatik kayaçlardan türediğini işaret etmektedir. Çalışma alanındaki sedimentlerin kıtasal koşulların hâkim olduğu, aktif kıta kenarı ve kıtasal ada yayı bölgesinde yer aldıkları ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Eskişehir, Alpu, Jeokimya, Mineraloji, Karbonat, Kil.

The aim of this study is to determine the mineralogical and geochemical characteristics of Miocene aged sedimentary units in Eskişehir- Alpu region and to determine the formation conditions of neoformation minerals. In the study area, basement rocks consisting of metamorphics and ophiolites with Neogene aged sedimentary units are observed. Neogene age sedimentary units rests upon the basement rocks unconformably composed of, from older to younger, M1 unit, M2 unit and M3 Unit. All units unconformaly overlain by the Quaternary alluvium. Mineralogical composition of the samples were detected by X-Ray Diffraction method. Analyses show that there are dolomite, calcite, feldspar, mica, Opal-CT, magnesite, quartz, siderite and clay minerals in the samples. The Na, Mg, Ca contents of dolomites indicate that they are precipitated in a saline and alkaline environment. Smectites which are the most common clay minerals are thought to be formed as the result of the transformation of detrital materials. The well-developed crystallinity of the illite minerals suggest that it is of detrital origin and is derived from the metamorphic rocks. The results of geochemical analysis indicate that the sediments in the study area are derived from felsic magmatic rocks. Sediments are located in the active continental margin and continental island arc region which have the continental conditions.Keywords: Eskişehir, Alpu, Geochemistry, Mineralogy, Carbonate, Clay