İlkokula hazırbulunuşluğu değerlendirme ölçek bataryası`nın geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerini belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda İlkokula Hazırbulunuşluğu Değerlendirme Ölçek Bataryası'nı (İHDÖB) geliştirmek için hazırlanan sorular, ölçek bataryasının geçerliğini ve güvenirliğini ortaya koymaya yöneliktir.Araştırma, tarama modelli bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. İHDÖB'ün alt boyutlarını (Temel Bilişsel ve Psikomotor Beceriler, Fiziksel Yeterlikler, Sosyal Beceriler, Psikolojik Olgunluk) belirlemek ve 14 alt ölçeğin (Temel Matematik Becerileri, Dil ve Kavram Gelişimi, Genel Bilgi, Dikkatini Yoğunlaştırma, Yönergeleri Takip, Bedeni Tanıma ve Büyük, Küçük Motor Beceriler, Öz Bakım Becerileri, İletişim Becerileri, Sosyal Davranışlar, Özgüven, Öz Düzenleme, Doyum Erteleyebilme, Kendilik Değeri, Psikolojik Dayanıklılık) madde havuzunu zenginleştirmek için İHDÖB'ü geliştirme sürecinde, 19 sınıf öğretmeni ile görüşülmüştür. Öğretmenlerin, ilkokul 1. sınıf öğrencilerinden beklentilerini ve ilkokula hazırbulunuşlukta etkili olduğunu düşündükleri unsurları belirlemek amacıyla yapılan görüşme verileri, içerik analiziyle çözümlenmiştir. Ölçek geliştirme çalışma grubu, İstanbul'da 2015-2016 eğitim-öğretim yılında 1. sınıfa başlayan 340 öğrenci (173 erkek, 167 kız) ve bu öğrencilerin ebeveynlerinden oluşmaktadır. Veri toplama araçları, araştırmacı tarafından geliştirilen İHDÖB, Genel Bilgi Formu ve Bedensel Sağlık Formu'dur. İHDÖB'ün geçerlik analizleri bağlamında; kapsam geçerliği, yapı geçerliği ve ölçüt-bağımlı geçerliği incelenmiştir. İç tutarlılık güvenirliği için KR-20, Cronbach Alfa katsayıları, madde-toplam puan korelasyonu ve İHDÖB'den alınan toplam puanlara göre oluşturulan üst %27'lik ve alt %27'lik gruplar arasındaki farkın anlamlılığı incelenmiştir. Dış tutarlılık analizi kapsamında İHDÖB'ün kararlılık katsayısı hesaplanmıştır.Araştırma sonuçları şunlardır:Kapsam geçerliği bakımından, İHDÖB'ü oluşturan maddeler, uzman görüşlerine göre ilkokula hazırbulunuşluk düzeyini yeterince temsil etmektedir. Yapı geçerliği bakımında; birbirinden bağımsız 14 alt ölçekten oluşan İHDÖB, tek faktörlü, basit ve kararlı bir faktör yapısı göstermektedir. İHDÖB'ün Öğrenci ile Çalışmalar bölümü ile MOT'tan alınan puanlar ve Aile ile Çalışmalar bölümü ile SBDÖ'den alınan puanlar arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki vardır. KR-20 ve Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları İHDÖB'ün alt ölçeklerinin; dokuzunda .82-.93, dördünde .63-.76, birinde .55; 4 boyutunda .86-.95; Öğrenci ile Çalışmalar Bölümü'de .92, Aile ile Çalışmalar Bölümü'nde .97 ve İHDÖB'ün tümünde .97'dir. Madde-toplam puan korelasyonuna göre, ölçek toplam-İHDÖB toplam puan korelasyon katsayısı .73 ile .85 aralığındadır. Puanlar arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki vardır. İHDÖB'den alınan toplam puanlarla oluşturulan üst %27 ve alt %27'lik grupların tüm maddeler, alt ölçekler, boyutlar, bölümler ve İHDÖB'ün tümü bazındaki madde ortalama puanları arasındaki fark üst %27'lik grup lehine anlamlıdır. Test-tekrar test analizleri İHDÖB'ün kararlılık katsayısının yüksek olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlara göre geliştirilen İHDÖB, geçerli ve güvenilir bir ilkokula hazırbulunuşluk testidir.Anahtar Kelimeler: ilkokula hazırbulunuşluk, okul olgunluğu, ölçek geliştirme, okula hazırbulunuşluk testi

The aim of this study is to develop a measurement tool to determine the primary school readiness levels of primary school 1st grade students. For this purpose, the questions prepared for developing Primary School Readiness Assessment Scale Battery (PSRASB) are aimed at revealing the validity and reliability of the scale battery.The research is a survey modelled scale developing study. 19 classroom teachers were interviewed during the development process of the PSRASB in order to determine the sub-dimensions of the PSRASB (Basic Cognitive and Psychomotor Skills, Physical Competences, Social Skills, Psychological Maturity) and to enrich the item pool of 14 subscales (Development of Language and Oral Concept, Basic Mathematics Skills, General Knowladge, Concentration the Attention, Understanding the Instructions, Body Awareness, Gross and Fine Motor Skills, Self Care Skills, Social Skills, Self Confidence, Self Regulation, Delay of Gratification, Self Esteem, Resilience). A qualitative study was conducted to determine the expectations of teachers from primary school 1st grade students and the factors that they thought were effective in primary school readiness. The data were analyzed by content analysis. The scale development study group consisted of 340 students (173 boys, 167 girls) who started the first year in 2015-2016 academic year in Istanbul and their parents. Data collection tools were the PSRASB, General Information Form and Physical Health Form developed by the researcher. In the context of the validity analyzes of the PSRASB; scope validity, structure validity and criterion-dependent validity are investigated. For internal consistency reliability, the significance of the difference between the upper 27% and lower 27% groups, which were formed according to KR-20, Cronbach's alpha coefficients, item-total score correlation and total scores obtained from the PSRSB, was examined. Within the scope of external consistency analysis, the stability coefficient of the PSRASB was calculated. Research results include:In terms of scope validity, the items constituting the PSRASB sufficiently represent the primary school readiness level according to expert opinions. In terms of structure validity; the PSRASB, which is composed of 14 independent subscales, shows a single factoral, simple and stable factor structure. There is a positive correlation between the scores obtained from the Studies with Student section and MSRT and the scores obtained from the Studies with Family section and the SSAS of the PSRASB. KR-20 and Cronbach's alpha internal consistency coefficients of the subscales of PSRASB were; .82 to .93 in nine, .63 to .76 in four, .55 in one; .86 to .95 in 4 scales; .92 in the Studies with Students Section, .97 in the Family Studies Section, and .97 in the whole PSRASB. According to item-total score correlation, the scale total-PSRSB total score correlation coefficient was ranged from .73 to .85. There is a positive correlation between the scores. The difference between the mean scores of the items of the upper 27% and lower 27% groups based on the total scores obtained from the PSRASB was significant in favor of the upper 27% of all items, subscales, dimensions, sections, and on the basis of the whole PSRSB. Test-retest analyses showed that the stability coefficient of PSRASB was high. Based on these results, the developed PSRASB is a valid and reliable primary school readiness test.Keywords: primary school readiness, school maturity, scale development, school readiness test