İkili gruplara katılırken yapılan farklı yönetimler altında kişiler-arası etkileşim

Abstract

vi ÖZET Bu araştırmada, üç ilişki yönelimi ve üç cinsiyet bileşimi koşulu altında, ikili gruplardaki kişiler- arası etkileşim incelenmiştir. Çalışmada, konuya ilişkin olarak literatürde de tartışılan bazı yöntem sorunlarına özellikle eğilinmiştir. Kişiler-arası etkileşimin göstergesi olarak dört sözel olmayan davranış Ölçülmüştür. Fiziksel yakınlık uzunluk ölçü sü birimleri ile; yüze bakma, hoş yüz ifadeleri ve sözel iletişim miktarı ise, zaman ölçüsü ve frekans birimleri ile ölçülmüştür. Ayrıca, aynı gruba katılan deneklerin birbirlerine ilişkin tutumlarının sözel olarak ifadesi biçiminde, kişiler-arası ilişki düzeyi ölçülmüştür. Ölçümlerin analizinde varyans analizi ve ikili etkileşim analizi teknikleri kullanılmıştır. Varyans analizlerinin sonuçlarına göre, ikili grupların fiziksel yakınlık, yüze bakma süresi, sözel iletişim süresi ve kişiler-arası ilişki düzeyi ölçümleri, yöneltim değişkeninin kişisel ilişkiye yöneltim ve olumsuz ilişkiye yöneltim düzeyleri ara sında manidar düzeyde fark göstermiştir. Hoş yüz ifadeleri ise, yöneltim değişkeninin düzeyleri ara sında manidar düzeyde fark göstermemiştir. Alınan Ölçümlerin hiç biri, cinsiyet bileşimi değişkeninin düzeyleri arasında manidar düzeyde fark göstermemiş-vii tir. Yöneltim ve cinsiyet bileşimi değişkenlerinin, alınan ölçümler açısından manidar düzeyde bir etki leşimi de saptanamamıştır. İkili etkileşim analizi sonuçlarına göre, alınan sözel olmayan davranış öl çümleri, aynı gruba katılan deneklerin kendi cinsi yetlerine göre veya arkadaşlarının cinsiyetlerine göre manidar düzeyde fark göstermemektedir. Çalışmada, incelenen değişkenlere ilişkin yanlılık kaynakları ile yöntem sorunları ve araştırma bulguları tartışılmıştır. Yönergelerle değişimleme yapılması halinde değişimlemenin sınanması, gözlem koşullarının gerçek koşullara yakınlığının önemi ve ölçümlerde duyarlık ve tutarlık konuları değerlendi rilmiştir. Bu araştırmada deneklerin birbirlerine ilişkin olumlu duygu ve tutumlarını fiziksel yakın lık, yüze bakma süresi ve sözel iletişim süresini artırarak yansıttığı sonucuna ulaşılmıştır. Hoş yüz ifadeleri ölçümlerinin ise, bu araştırmada olumlu duygu ve tutumlar yansıtma işlevini yüklenmediği ileri sürülmüştür. Sunulan çalışmada kişiler-arası etkileşim konusunun, çağdaş toplumsal yaşam açısından önemi belirtilmiştir. Bundan hareketle, yeni araştırmalar da, uygulanan yöntemin geliştirilmesi ve konunun daha ayrıntılı olarak anlaşılmasının gerekliliği üzerinde' durulmuştur.

viii SUMMARY Interpersonal interaction in dyadic groups was observed under three relationship orientations and three sex combination conditions. Special emphasis was given, in the study, to some methodological problems and relavent design procedures were followed. Four nonverbal behaviors were measured as index of interpersonal interaction. Physical proximity was measured in metric units. Looking, facial pleasantness and length of verbal communication were determined by way of time and frequency units. In addition, verbally reported attitude of subjects who join the same dyads were measured to evaluate the interpersonal relationship level. In analysing the data, analysis of variance and dyadic interaction anlysis tecniques were used. Results of analysis of variance showed that physical proximity, looking time, verbal communication time and interpersonal relationship level were significantly different between conditions of orientation variable. These conditions were generally personel relation orientation and negative relation orientation. Facial pleasantness did not significantly differ between conditions of the orientation variable. There was no statisticalIX interaction between orientation and sex combination variables. Results of dyadic interaction analysis showed that measures of nonverbal behavior did not significantly differ with the subjects* or partners* sex. In the study, some methodological problems and biases related to the investigated variables were handled; manipulation check was performed with respect to the manipulation of instructions and reality of the observation conditions, sensitivity and consistency of measurements were evaluated. In the presented research, it is concluded that subjects* positive feelings and their attitudes to each other were reflected in increases of physical proximity, looking time and verbal communication time. Facial pleasentness did not reflect positive felings and attitudes. In the present study, the importance of interpersonal interaction in modern social life is emphasized. It is suggested that new investigations should be carried on in the field and the methods utilized should be improved.