Yapısalcılıkta ve yapısalcılık sonrasında Hegel

Abstract

Yirminci yüzyılın önemli akımlarından biri olan yapısalcılığın ve bu akımla bağlantılı yapısalcılık sonrası düşüncesinin Georg Wilhelm Friedrich Hegelle ilgisinin incelendiği bu çalışmada, yapısalcılıktaki açık ve örtük Hegel etkilerini yakalamak, bu etkilerin yapısalcılık sonrasında nasıl bir biçim aldığını saptamak hedeflenmektedir. Çalışmanın temel savı, Hegel'in -özellikle yapısalcılık sonrası düşünürleri tarafından sık sık eleştirilen bir filozof olsa da- birtakım kabulleriyle yapısalcılık - yapısalcılık sonrası çizgisinin oluşumunda etkili olduğudur. Çalışmanın ilk bölümü Hegel düşüncesinin yirminci yüzyılı etkileyen yönlerinin özetlenmesine ayrılmıştır; bu bölümde Hegel'in sistemi ana hatlarıyla özetlenmekte, filozofun yapısalcılık ile yapısalcılık sonrasında benimsenen görüşleri belirlenmeye çalışılmaktadır, ikinci bölümde Ferdinand de Saussure, Claude Levi- Strauss ve Roland Barthes üzerinde durulmakta, Saussure'ün ortaya attığı yapısal dilbilimin eski filoloji geleneğiyle ve Hegel düşüncesiyle bağlantısı, buna koşut olarak da Levi-Strauss'un yapısal budunbilimi ile Barthes'ın yapısalcılık yaklaşımı üzerindeki Hegel etkisi incelenmektedir. Üçüncü bölüm yapısalcılık sonrası düşünürlerine ayrılmıştır; bu bölümde, -yapısalcılıktan yapısalcılık sonrasına geçişi açıklamak üzere- yapısal yöntemin ardından yapısalcılık sonrası düşüncesini benimsemiş olan Barthes'ın görüşleri irdelenmekte, Gilles Deleuze, Michel Foucault ve Jacques Derrida'nın Hegel düşüncesiyle bağlantısı sorgulanmaya çalışılmaktadır. Çalışmanın son bölümünde ise, yapısalcılık - yapısalcılık sonrası çizgisinde saptanan Hegel etkisinin sonuçlarına değinilmekte, birtakım tipik sonuçlan ortaya koymak için siyasetbilimci Thierry Hentch'in çalışması Hayali Doğu incelenmekte, yapısalcılık sonrası düşüncesinin yerleşik hale getirdiği Hegelci klişeler bu kitap aracılığıyla serimlenmeye çalışılmaktadır.

Both structuralism and post-structuralism, which are considered as the most influential approaches of twentieth century thought, do posses connections with the philosophy of Georg Wilhelm Hegel. The aim of this study is to identify the effects of Hegelian philosophy on structuralism and post-structuralism. Our main argument is that certain aspects of Hegelian thought have an important and determining influence on the formation of the structuralist and post-structuralist approaches, even though Hegel's philosophy subjected to the severe criticism of post-structuralist thinkers. The first chapter of this study is devoted to a brief account of Hegel's philosophy and some themes of his philosophy which are adopted by the structuralist and post-structuralist way of thinking. The main subject of the second chapter is structuralism: in this chapter Saussurean linguistics and its connections with Hegel and with the philological tradition of the nineteenth century is analyzed; subsequently the Hegelian aspects of the structuralist ethnology of Levi-Strauss and the structuralist criticism of Barthes are exposed. The third chapter deals with post-structuralist philosophy: the post-structuralist views of Barthes are introduced in order to explain the transition from structuralism to post-structuralism, and the philosophical approaches of Grilles Deleuze, Michel Foucault and Jacques Derrida are analyzed in respect to the role of Hegelian themes in these approaches. The fourth and last chapter is an attempt to evaluate the structuralist and post-structuralist approaches to Hegel himself.