Şanlıurfa ilinin jeolojik ve morfolojik özelliklerinin coğrafi bilgi sistemleri (CBS) yardımıyla incelenmesi

Abstract

Çalışma alanı, Şanlıurfa il merkezi ve çevresini kapsamakta olup, ölçeği 1/25.000 olan Şanlıurfa N41-c1 paftalı haritayı kapsamaktadır. Kuzeyde Kızlar Köyü, güneybatıda Şanlıurfa Evren Sanayi Bölgesi ve doğuda Oğulbey Köyü yer almaktadır. Çalışmada, yerbilimlerinde geniş bir kullanımı olan Coğrafi Bilgi Sistemleri yönteminden faydalanılmıştır. Jeolojik haritalama ve harita güncelleme işlerinde, değişik jeolojik birimler ve güncel tortullar içerisindeki eski ve yeni oluşum sınırlarının belirlenmesinde Coğrafi Bilgi Sistemleri yanında, Aster uydu fotoğrafları ve güncel Google Earth uydu görüntüleri kullanılmıştır. Jeolojik birimler; Kampaniyen-Erken Maastrihtiyen yaşlı Bozova Formasyonu, Eosen-Oligosen yaşlı Gaziantep Formasyonu, Erken Miyosen yaşlı Fırat Formasyonu, Geç Miyosen-Erken Pliyosen yaşlı Siverek grubu ve Pliyo-Kuvaterner yaşlı oluşumlar ile alüvyon çökellerden oluşturmaktadır. Jeomorfolojik yapılar ise; kuzey, güneybatı ve batı bölümlerindeki aşınım yüzeyler ile yüksek sekiler ve güney ve güneydoğu bölümlerindeki hafif eğimli taban düzlükleridir.

The study area, covering center of Şanliurfa and its surrounding, is located in the sheet of Şanlıurfa N41-c1 with a scale of 1/25.000. It is surrounded the Kızlar Village in the north, Şanlıurfa Evren Industrial Zone in the southwest and Oğulbey Village in the east. In this study, Geographical Information Systems, used a wide area in Earth Sciences, have been utilized. In geological mapping and map update studies, in addition to this method, ASTER satellite images and the current satellite images of Google Earth were used to determine the boundaries of formations belonging to different groups and old and new formations within the current sediments. Geological units of the study area consist of Kampanian-Early Marasthihtien age Bozova formation, Eosene-Oligocene Gaziantep formation, Early Miosene age Fırat formation, Late Miosene-Early Pilyosene age Siverek Group, Pilyo-Quaternary deposits and alluvium sediments. The geomorphological structures are high erosion surfaces in the northern, southwestern and western parts and slightly sloping floor levels in the south and southeast sections.