Mensur Varka ve Gülşah hikayesi

Abstract

ÖZET Tezimizin konusunu, XVII. yüzyılda yazılmış olan mensur Varka ve Gülşah hikâyesinin yazı çevriminin yapılması ve incelenmesi oluşturmaktadır. Arapça bir sözcük olan hikâye, Arap Edebiyatının ilk çağlarında taklit özelliği taşıyan eserlere dense de, zamanla bu özelliğini kaybetmiş ve anlatı niteliğindeki eserlere denmiştir. Divan şairleri aruz vezniyle şiir yazmayı bir hüner saydıkları ve nesri nazma kıyasla daha küçük gördükleri için mensur eser örneklerine daha az rastlanmaktadır. Mensur hikâye örneklerinden birisi olan Varka ve Gülşah Hikâyesi, H. 1078 yılında yazılmıştır. Eserin yazarı belli değildir. Kaynağını Arap Edebiyatında bilinen hikâyelerin oluşturduğu Varka ve Gülşah hikâyesinin, ilk olarak İran Edebiyatında oluşturulduğu düşünülmektedir. Türk Edebiyatında bu hikâyenin ilk örneği Yûsuf-ı Meddah 'a aittir. Yûsuf-ı Meddâh'tan sonra yazılmış olan Varka ve Gülşah hikâyeleri, onun eserinin bir tekrarı olmaktan kurtulamamıştır. Tez konumuz olan Varka ve Gülşah Hikâyesi, bu eserin bilinen tek mensur örneğini oluşturmaktadır. Sade bir Türkçeyle ve tamamı nesir olarak yazılmış olan esere ara sıra manzum parçalar eklenmiştir. Mensur Varka ve Gülşah Hikâyesi, Yûsuf-ı Meddâh'ın mesnevisinden nesre çevrilmiştir. Eserdeki manzum parçalar da Yûsuf-ı Meddâh'ın Varka ve Gülşah mesnevisinden alınmıştır. Akıcı bir üslupla yazılmış olan hikâye, hem Eski Anadolu Türkçesinin hem de Klasik Osmanlı Türkçesinin dil özelliklerini içermesi bakımından önemli bir eserdir.Mensur Varka ve Gülşah Hikâyesi ve eserin yazarıyla ilgili olarak kaynaklarda her hangi bir bilgi mevcut değildir. Hikâyenin edebiyat araştırmacıları tarafından bilinmesinin yanı sıra, eserle ilgili bir araştırma yapılmamıştır.

HI SUMMARY The subject of our thesis is comprised by the text translation and examination of the styled text of Varqa and Gülşah, written in XVIIth century. Even though story, an Arabic word, having given its meaning to literature works characterized by imitation during the first era of Arab Literature, it had lost that character and used to name literature works that are narrative. Since divan poets have thought using prosody metre in poetry as an accomplishment and found prose inferior to verse, examples of styled text are being encountered rarely. Story of Varqa and Gülşah is one of the examples of styled stories, written in AH 1078. Author of the work is unknown. The Story of Varqa and Gülşah, resource composed by the known stories in Arab Literature, is thought to be written first in Persian Literature. First exsample of this story in Turkish Literature belongs Yusuf-ı Meddah. All stories of Varqa and Gülşah, written after Yusuf-i Meddah's writing, could not have eluded to be a replication of his work. Subject of our thesis is the one and only styled text version of this masterpiece. Even if the work had been written in simple Turkish and as entire prose, some pieces written in verse had sometimes been added. Styled text The Story of Varqa and Gülşah had been converted into prose from mesnevi of Yusuf-ı Meddah. Pieces written in verse had also been taken from mesnevi of Varqa and Gülşah written by Yusuf-ı Meddah. The story written in fluent style is such an essential work due to its constitution of language properties of both Old Anatolian Turkish and Classical Ottoman Turkish.IV Neither is there information about the styled text story of Varqa and Gülşah nor is there knowledge about the author of the work in resources. Beside the fact that the story is known by literature researchers, no research about the masterpiece has been contucted yet.