Die Sprachliche situation in deutsch-Türkischen bikulturellen Ehen

Abstract

Farklı milliyetten bireylerin biraraya gelmesiyle oluşan evliliğe `Karma Evlilik` denmektedir. Farklı kültürlerden çiftlerin biraraya gelmesiyle oluşan evlilik ise `iki kültürlü evlilik` olarak adlandırılmaktadır. Bu tür evliliklerde çiftler aynı milliyetten olabilirler. Karma evlilikler, modern toplumun bir olgusu sayılmamalıdır. Karma evlilik, yüzyıllardan bu yana her türlü toplumda mevcut olmuş ve günümüzde ise her ülkede sıkça rastlanmaktadır. İM kültürlü, daha doğrusu çokkültürlü ortamlarda ikidilli eğitim önemli bir rol oynamaktadır. Bir çocuğun nasıl ikidilli yetiştirildiği hep sorulagelrniştir. Bu çalışma, Türk- Alman karma evlilerin çocuklanndaki her iki dil becerisinin nasıl kazanıldığını ve dil düzeylerini ölçmeye yöneliktir. Çalışma, iki temel bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde iki kültürlülük ve çokkülrürlülük, ikidilli çocuk eğitimi, karma evlilerin çocuklarında görülen genel dilsel sorunlar ve bu konuda yapılan genel tanımlar yer almaktadır. İkinci bölümde ise, deneklerle yapılan anket yer almaktadır. Anket, Türk-Alman çiftlerine ve onların çocuklarına yönelik hazırlanmıştır. Anketle birlikte Türkçe ve Almanca kelimelerden oluşan bir de bütünce sunulmuştur. Bu amaçla, her iki ülkeden toplam 66 Türk-Alman çifti ile 130 çocuk tespit edilmiştir. Bunlardan toplam 100 çocuk sahibi 46 çift Almanya'da ve diğer 30 çocuk sahibi 20 çift ise TüMye'de belirlenmiştir. Anketimizdeki tüm veri ve bütüncelerin doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi amacıyla, bütün veriler bilgisayar ortamında SPSS programına aktanlmıştır. Elde edilen sonuçlar, grafik ya da tablolar halinde gösterilmiştir. Bu tablo ve grafikler yardımıyla, her iki ülkedeki çocukların dilsel yapılan karşılaştırmalı bir biçimde sunulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda, bu çocukların kelime hazmelerinin, tekdilli olan çocuklara kıyasla daha zengin olduğu saptanmıştır. Ayrıca, ailelerdeki eğitim düzeyinin artışına paralel olarak, çocuklardaki kelime bilgisinin de o oranda arttığı görülmüştür. Genel anlamda bu çocukların tamamı ikidilli diyebiliriz. Fakat Almanya'da yaşayan çocuklara kıyasla, Türkiye'de yaşayan çocukların kelime bilgilerinin çok daha yüksek olduğu saptanmıştır. Buna neden olarak, çocuklarm her iki dilde de etkin olmaları gösterilebilir.

Eine Ehe, in der die Partnerlnnen unterschiedliche Nationalitâten haben, wird bi- nationale Ehe genannt. Eine Ehe oder Partnerschaft, in der die Partnerlnnen unterschiedlichen Kulturen angehören, wird bikulturelle Ehe genannt. Dabei können sie durchaus die gleiche Nationalitât besitzen. Binationale Eheschliessungen sind kein Phânomen moderner Gesellschaften. Binationale Eheschliessungen gibt es schon seit Jahrhunderten in alien Bevölkerungsschichten und in nahezu alien Landern. In einer bikulturellen bzw. multikulturellen Umgebung spielt die zweisprachige Erziehung eine besondere Rolle, Man stellt sich die Fragen, wie man ein zweisprachiges Kind erziehen kann. Diese Studie richtet sich auf die sprachliche Situation der Kinder der deutsch-türkischen bikulturellen Ehepartner. Sie besteht aus zwei Untersuchungsgebieten. Im ersten Gebiet werden theoretische Kenntnisse in Themen iiber `Bi- oder Multikulturalitât, zweisprachige Kindererziehung, die allgemeinen sprachüchen Probleme bei den Kindern der bikulturellen Ehen bzw. deutsch/tiirkischen Ehen behandelt. Und im zweiten Untersuchungsgebiet werden mit den Probanden eine Ümfrage durchgeführt. Sie betrifft die deutsch/tiirkischen bikulturellen Ehen und deren Kinder. Dariiber hinaus beflnden sich auch zwei verschiedene Korpurra. Als Untersuchungsgruppe wurden deutsch-tiirkische bikulturelle Ehepaare mit Kindern aus Deutschland und aus der Türkei gewahlt, die zum Zeitpunkt der Befragung in diesen Landern lebten. Es wurden in beiden Landern insgesamt 66 deutsch-türkische bikulturelle Ehen und 130 Kinder festgestellt. Davon waren 46 Ehepartner mit insgesamt 100 Kindern aus Deutschland und 20 Ehepartner mit insgesamt 30 Kindern aus der Türkei. Um die Daten in unserer Umfrage (bzw. der Korpora) besser auszuwerten, haben wir die Daten mittels der Statistik-Software SPSS bearbeitet. Die Ergebnisse wurden graphisch oder tabellarisch aufgezeigt. Wir versuchten, die sprachliche Situation der Kinder in deutsch-türkischen bikulturellen Ehen in beiden Landern kontrastiv darzustellen. Durch diese Studie wurde gezeigt, dass bei diesen Kindern der Wortschatz grosser als bei Einsprachigen war. Ausserdem je mehr die Eltern ausgebildet waren, desto grosser war auch der Wortschatz der Kinder. Im allgemeinen waren diese Kinder bilingual. Doch der Wortschatz der in der Türkei lebenden Kinder war im Vergleich zu dem der in Deutschland lebenden Kindern erheblich grosser, weil bei diesen Kindern beide Sprachen `stark` waren.