Topografik haritalarda genelleştirme

Abstract

ABSTRAKT Yüksek Lisans Tezi TOPOĞRAFİK HARİTALARDA GENELLEŞTİRME i. Öztuğ BİLDİRİCİ Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeodezi ve Fotogrametri Anabilim Dalı Danışman: Prof. Abbas BARIŞKANER Jüri: Prof. Abbas BARIŞKANER Prof. M. Nuri ERGİN Prof. Dr. Mehmet YERCİ Bu araştırmada ilk olarak genelleştirme kavramı kartoğrafya ve diğer disiplinlerde geniş bir çerçevede incelenmiştir. Daha sonra kartografik genelleştirme detaylı olarak ele alınmış, kartografik genelleştirmede kurallar ve bilgisayar destekli uygulamalar için geliştirilmiş algoritmalar incelenmiştir. Topoğrafik harita öğeleri ve bunların nasıl genelleştirilmesi gerektiği incelenerek, yapılan örnek uygulamada Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından üretilen 1: 5000 ölçekli Standart Topoğrafik Haritalardan genelleştirme ile 1 : 25000 ölçekli bir topoğrafik harita yapılmıştır. Elde edilen yeni 1: 25000 lik pafta ile daha önceden fotogrametrik olarak yapılmış olan pafta düzeç eğrilerinin doğruluğu bakımından karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmada Koppe formüllerinden yararlanılmıştır. 504 ölçü çifti ile yapılan hesaplamada konum hatası olarak mı = ± ( 0.78 cota + 9.43), yükseklik hatası olarak rrih= ± ( 0.78 + 9.43 tana ) bağıntıları elde edilmiştir. Bu katsayılar Türkiye için verilen katsayıların altındadır.Diğer yandan 1 : 5000 lik paftaların genelleştirme ile 1 : 25000 lik harita yapımı için uygun olup olmadığı incelenmiştir. Belirlenen uyumsuzlukların giderilmesi için, ilgili yönetmeliklerde düzeltme ve eklemeler önerilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Derleme harita, düzeç eğrileri, genelleştirme, hedef harita, iletişim, kartografik genelleştirme, temel harita, topoğrafik harita iv

ABSTRACT Master Thesis GENERALIZATION OF TOPOGRAPHIC MAPS i. Ğztuğ BİLDİRİCİ Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geodesy and Photogrammetry Supervisor: Prof. Abbas BARIŞKANER Jury: Prof. Abbas BARIŞKANER Prof. M. Nuri ERGİN Prof. Dr. Mehmet YERCİ In this study, primarily, generalization term has been discussed in detail in the field of cartography and other disciplines. Cartographic generalization has also been investigated. Rules of cartographic generalization and the algorithms that are developed for computer assisted applications have been touched. Ultimately, topographic map elements and how they should be generalized has been researched. In the case study, a 1 : 25000 scale topographic map has been obtained from the 1 : 5000 scale Standard Topographic Maps which are produced by Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü. Our 1: 25000 scale map has been compared with the map which are produced using photogrammetric method, according to the precision of contour lines. In comparison, Koppe formulas have been used. The position error, mi = ± (0.78 cota + 9.43), and the height error, mh= ± (0.78 + 9.43 tana), has been estimated using 504 measurement pairs. These coefficients are below the values that are given to Turkey. The 1 : 5000 scale maps has also been tested whether they are appropriate for producing 1: 25000 scale map using generalization. As a conclusion, some modifications have been proposed in the related regulations.KEY WORDS: Base map, cartographic generalization, communication, compiled map, contour lines, generalization, target map, topographic map VI