Farklı arazi kullanım koşullarında hidrolik ve toprak özelliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, Balıkesir ilinin Bigadiç ilçesinde yapılan farklı arazi kullanım koşullarında toprakların fiziksel özellikleri ile birlikte hidrolik özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla üç farklı şekilde kullanılan (kuru, sulu tarım ve mera) alanlarının her birinden 3 örnek olmak üzere toplam 9 noktadan örnek alınmıştır. Toprak örneklerinde tekstür, pH, kireç, organik madde, elektriki iletkenlik, hidrolik iletkenlik, agregat stabilitesi, kütle yoğunluğu, tane yoğunluğu ve porozite analizleri yapılmıştır. İnfitrasyon ölçümleri ise arazide her bir örnekleme noktasında yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre arazi kullanım durumunun toprak özelliklerini önemli ölçüde etkilediği görülmüştür. İşlemeli tarımın yapıldığı kuru ve sulu alanlarında pH değerinin asidik koşullarda belirlenmesi ve bu alanlarda kireç içeriğinin çok düşük bulunması yöre topraklarında kireçleme yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte kuru ve sulu şartlarda tarımsal faaliyetlerde kullanılan alanların hidrolik iletkenlikleri arasında fark bulunamazken mera alanları ile işlenen alanlar arasında önemli farklar belirlenmiştir. Toprakların infiltrasyon ölçümleri ile arazi kullanım durumu arasında farklılıklar tespit edilmiştir. İnfiltrasyon ile organik madde, agregat stabilitesi ve hidrolik iletkenlik arasında çok önemli pozitif ilişkiler, kütle yoğunluğu ile ise önemli negatif ilişkiler belirlenmiştir. Toprakların en düşük sızma oranına merada rastlanırken en yüksek sızma oranı sulu tarım yapılan alanda belirlenmiştir. Bu nedenle, yöre topraklarının organik madde içeriğinin artırılması sürdürülebilir toprak yönetimi açısından önemli katkılar sağlayacaktır.

This study was carried out to determine physical and hydraulic properties of soils under different land use conditions in Bigadiç district of Balıkesir province. For this purpose, 9 samples in total (3 samples from each of three different areas; dry farming, irrigated land and pastureland) were collected. Soil texture, pH, lime, organic matter, electrical conductivity, hydraulic conductivity, aggregate stability, bulk density, particle density and porosity were measured. Infusion measurements were made at each sampling point in the field. According to the findings, it was observed that the land use status had a significant effect on soil properties. Acidic conditions in dry and irrigated areas and very low lime content in these areas indicated the necessity of lime applications. However, while there was no difference between the hydraulic conductivity of the fields used for agricultural activities in dry and irrigated conditions, significant differences were determined between the pasture areas and the treated areas. Differences were determined between infiltration measurements of soils and land use status. Positive correlations between infiltration and organic matter, aggregate stability and hydraulic conductivity were obtained as well as negative correlation between bulk density and organic matter content. The lowest infiltration rate was obtained for pastureland soil and the highest infiltration rate for the irrigated land soil. Therefore, increasing the organic matter content of the local soils will make significant contributions to sustainable soil management.