Üzerinde bağlantı deliği bulunan Al-Mg alaşımlı malzemede yorulmalı çatlak büyümesi davranışının incelenmesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi ÜZERİNDE BA?LANTI DELİ?İ BULUNAN Al - Mg ALAŞIMLI MALZEMEDE YORULMALI ÇATLAK BÜYÜMESİ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Engin KUTLU Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makina Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. Necmettin TARAKÇIO?LU 1996, Sayfa: 54 Jüri: Prof. Dr. Ali ÜNÜVAR Doç. Dr. Ahmet AVCI Yrd. Doç. Dr. Necmettin TARAKÇIO?LU Çeşitli makina parçalarının kesit değişimi olan bölgelerindeki kritik noktalarda oluşan gerilme yığılmalarından dolayı bu bölgelerde plastik deformasyonlar ve çatlaklar oluşmaktadır, özellikle değişken yükler altında çalışan bu makina parçalarının yorulma ömürleri de bu yüzden kısalmaktadır. Makina tasarımında özellikle bu hususun gözönüne alınması gerekir. Bu çalışma, üzerinde bağlantı deliği bulunan Al-Mg alaşımlı bir malzemede, soğuk deformasyon öncesinde ve sonrasında yorulmalı çatlak büyümesi davranışının incelenmesini sunmaktadır. Soğuk deformasyon işlemi sonrasında çalışma yönüne zıt yönde delik içerisinde basma artık gerilmeleri oluşturulmuş ve böylelikle soğuk deformasyona uğratılmış malzemelerin yorulma ömrü, soğuk deformasyona uğratılmamış olanlara göre büyük ölçüde artırılmıştır. Çalışma deneysel ağırlıklı olarak yürütülmüş aynı zamanda da bu konudaki benzer teorik ve deneysel çalışmalarla da mukayese edilerek, birbiriyle uyumluluğu karşılaştırmıştır. Anahtar Kelimeler Yorulmalı çatlak büyümesi, gerilme yığılması, artık gerilme, Al - Mg alaşımı, soğuk deformasyon, yorulma ömrü.

ABSTRACT Master Thesis AN EXPERIMENTAL STUDY OF FATIGUE CRACK GROWTH BEHAVIOR WITH FASTENER HOLES AT THE Al - Mg ALLOY MATERIAL Engin KUTLU Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Mechanical Engineering Supervisor Assoc. Prof. Dr. Necmettin TARAKÇIO?LU 1996, Page: 54 Jury: Prof. Dr. Ali ÜNÜVAR Assoc. Prof. Dr. Ahmet AVCI Assoc. Prof. Dr. Necmettin TARAKÇIO?LU Because of high stress concentrations at the critical points of the vicinity of section change on the machine components, plastic deformations and cracks have been forming. Particularly, because of the materials work under variable loading, their life is limited by the fatigue. This study presents an investigation of the fatigue cracks growth (FCG) behavior at fastener holes in a AI - Mg alloy before and after cold expansion and cold stretching processes. After cold deformation, compressive residual stresses were developed around the hole, therefore the fatigue life of coldworked specimens compared to noncoldworked specimens were significantly increased. The study was carried out an experimental, at the same time their results were compared with similar theoretical and experimental studies. Key words: Fatigue crack growth, stress concentration, residual stress, Al - Mg alloy, cold deformation, fatigue life. II