Tarihi çevrelerin korunması sürecinde yeni yaklaşımlar Amasya kenti, Yalıboyu evleri örneği

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TARİHİ ÇEVRELERİN KORUNMASI SÜRECİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR AMASYA KENTİ, YALIBOYU EVLERİ ÖRNEĞİ Mehmet Çağlar MEŞHUR Selçuk Üniversitesi Fen Bitimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı Danışman: Yrd.Doç.Dr. Rahmi ERDEM 1999, 134 Sayfa Jüri: Prof.Dr. Haşim KARPUZ Doç.Dr. Kerim ÇINAR Yrd.Doc.Dr. Rahmi ERDEM Bu çalışma, küreselleşme-yerelleşme ilişkisi çerçevesinde, kent planlama ve tarihsel çevrelerin korunmasına yönelik olarak ortaya konan yeni düşüncelerin ve yaklaşımların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada öncelikle, yeni kent planlama gündemi ve yerellik kavramı bağlamında `koruma` olgusuna getirilen tanımlamalar ve yaklaşımlar ortaya konmuştur. Avrupa'da ve Türkiye'de geleneksel kent dokularını koruma çabalan tarihsel bir süreç içerisinde incelenmiş; ülkemizde koruma sürecinin bugünkü yapısı itibariyle yaşanan sorunlar ve uygulama boyutunda karşılaşılan güçlükler ortaya konmuştur. Yapılan bu incelemeler çerçevesinde, koruma kavramına getirilen ve temelde;. Bütünleşik koruma,. Sürdürülebilir koruma ve. Korumada kentsel tasarım seçeneği olarak ifadelendirilebilecek yeni yaklaşımların ortaya koyduğu düşünce yapısı ve bu yaklaşımların ülkemizdeki bazı tarihi çevreyi koruma örneklerinde algılanma ve uygulanma biçimi değerlendirilmiştir. örnek alan çalışması çerçevesinde ise, Amasya iline ilişkin veriler ülkesel ve bölgesel ölçekte irdelenmiş, bu değerlendirmeler ışığında kentin fiziki yapısının gelişimi tarihsel bir süreç içerisinde değerlendirilmiştir. Bu süreçte, Amasya kenti açısından, tarihi çevrenin korunması düşüncesinin oluşumu ve gelişimi ortaya konmuş; geleneksel kent dokusunu en yoğun biçimde yansıtan bir alan olması açısından Yalıboyu Evleri 'nin mekansal ve sosyal verileri incelenmiş; yapılan tüm bu inceleme ve değerlendirmeler ışığında, yeni yaklaşımların Amasya kenti ve Yalıboyu Evleri açısından geçerliliği sınanmış ve `kentsel koruma` adına yapılabilecek yeni çalışmalara ilişkin olarak öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, yerellik, kent kimliği, koruma, tarihsel çevre, kentsel sit, Amasya, Yalıboyu tu

ABSTRACT Master Thesis NEW APPROACHES IN URBAN CONSERVATION PROCESS, THE CASE STUDY-CITY OF AMASYA, YALIBOYU HOUSES Mehmet Çağlar MEŞHUR Seljuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of City and Regional Planninig Supervisor: Assist.Prof.Dr. Rahmi ERDEM 1999, 134 Page Jury: Prof.Dr. Haşim KARPUZ Assoc.Prof.Dr. Kerim ÇINAR Assist.Prof.Dr. Rahmi ERDEM This study was made up with the aim of evaluating new thinks and approaches for city planning and urban conservation process in the frame of globalization-localization relation. Definitions and approaches, regarding to conservation process, were examined in the frame of new planning agenda and locality concept. Historical development of the urban conservation thought in Europe and Turkey was analyzed, and then problems and difficulties were indicated in the conservation process in our country. New approaches can be defined as mainly;. Integrated conservation. Sustainable conservation. Urban design alternative in conservation process aspect were examined relating to cases of historical environment conservation in our country. In the case study, datas regarding to province of Amasya, were evaluated in the country and regional level, and in the light of these evaluations, historical development of the city's makroform was analyzed. In this process, the evolution of historical environment conservation thought in Amasya and Yaliboyu Houses', where historical environmental values mainly concentrate on, physical and social structure were evaluated. In the light of all analyses and evaluations, proposals for conserving the historical environment in Amasya and the case study areaYahboyu Houses_ were presented. Key Words: Globalization, locality, image of city, conservation, historical environment, urban conservation area, Amasya, Yaliboyu. IV