Konya Ovası topraklarında şeker pancarının beslenme sorunlarının belirlenmesi

Abstract

öz KONYA OVASI TOPRAKLARINDA ŞEKER PANCARININ BESLENME SORUNLARININ BELİRLENMESİ Nesim DURSUN Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Sait GEZGİN 1999, 50 sayfa. Jüri: Prof. Dr. Saim KARAKAPLAN Prof. Dr. Kemal GÜR Doç. Dr. Sait GEZGİN Bu araştırmada, Konya Ovası'nda şeker pancarı bitkisinin besin elementlerinin eksik ya da fazlalıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için yöredeki şeker pancarı alanlarını en iyi şekilde temsil edebilecek biçimde 70 farklı tarladan (birimden) bitki ve toprak örnekleri alınarak analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre toprakların reaksiyonu (pH) 7,65, alkalin karakterli; organik madde kapsamı ortalama % 1,59, %92,9'u organik madde bakımından fakirdir. Kireç (CaCO3) kapsamları ortalama %19,1, %97,1'i kireçli ve katyon değiştirme kapasiteleri ortalama 26,07 me/100 gr. olup 10.72 me/100 gr. ile 44.74 me/100 gr. arasında değişmektedir. Bitkilere elverişli NH4 + N03 azot miktarları ortalama %0,059, fosfor miktarları ortalama 10,21 ppm ve potasyum miktarları ortalama 1,39 me/100 g olup bu sonuçlara göre toprakların; NH4 + NO3 azot miktarları ile potasyum miktarları yeterli düzeyde olup, fosfor miktarları ise %65,8'inde yetersiz, %34,2'sinde yeterli bulunmuştur.Toprak örneklerinin tamamında Cu ve Mn miktarları yeterli düzeyde, Zn, B ve Fe miktarları ise, sırasıyla % 85,7; 45,8 ve % 95,7' si yeterli olmasına rağmen % 14,3; 54,2 ve % 4,3' ü yetersiz olarak tespit edilmiştir. Yaprak analiz sonuçlarına göre bitkilerin azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve sodyum kapsamları yeterli düzeyde olup, birimlerin %4,3'ünde demir, %14,3'ünde çinko ve %38,6'sında bor noksanlığı mevcuttur. Ancak, yaprak ayasında çinko ile N, P ve Fe arasındaki dengenin ortalama olarak birimlerin %80'inde çinko aleyhine bozuk, bor ile kalsiyum arasındaki dengenin ise birimlerin %67'sinde bor aleyhine bozuk olduğunu dikkate alırsak, bölge topraklarının yaklaşık %80'inde çinko ve %67'sinde bor noksanlığı görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Şeker pancarı, bitki analizleri, toprak analizleri, noksanlık, besin elementleri.

ABSTRACT Master Thesis THE DETERMINE OF SUGAR BEET NUTRITION PROBLEMS IN KONYA PLAIN'S SOILS Nesim DURSUN Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Soil Science Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Sait GEZGİN 1999,50 page. Jury: Prof. Dr. Saim KARAKAPLAN Prof. Dr. Kemal GÜR Assoc. Prof. Dr. Sait GEZGİN This study was aimed to determine the deficiency or excessivity of nutrients for sugar-beet crop in Konya plain. For this purpose.crop and soil samples were taken from the 70 different sugar-beet fields representing this region and then they were analized. The results showed that the pH value was found as 7.65 and soils were classified as sodic; the organic matter was %1.59 and 92.9% of the soil samples was poor in terms of the organic matter. The mean lime content (CaC03) was determined as 19.1% and 97,1% of the soil samples was limy and the mean cation exchange capacity was 26.07 me/100 g., and it was varied between10.72 me/100 g to 44.74 me/1 00 g varied. mThe mean available NH4+NO3 nitrogen content phosphourus and potassium for crop were as 0.059%, 10.21 ppm and 1.39 me/100 g respectively. According to the these results, NH4 + NO3 nitrogen and potassium amount were sufficient while the phosphourus content was sufficient in 65.8% and insufficient in 34.2%. Cu and Mn content in soil samples were adequate.The sufficient amounts of Zn, B and Fe were 85.7%, 45.8% and 95.7% and their insufficient amounts were 14.53%, 54.2% and 4.3% respectively. According the result of leaf analizies.the content of nitrogen, phosphorus, potassium, calsium, magnessium and sodium were sufficient. The deficiencies of iron, zinc and bor were found in 4,3%, 14.3% and 38,6 % of the total samples respectively. Keywords: Sugar-beet, leaf analizies, soil analizies, deficiency, nutrition elements. `%2Ztog*.*mu,