Konya ilinde yumurta üretimi yapan tarımsal işletmelirin ekonomik analizi

Abstract

Ill ÖZET Bu çalışma, yumurta üretimi bakımından önemli bir gelişmenin gözlendiği Konya İli'nde yürütülmüştür. Araştırmanın amacı; söz konusu ilde ticari yumurtacı işletmeciliğin ekonomik yapısmı ortaya koymak, ekonomik faaliyet sonuçlarını, yumurta maliyetlerini belirlemek ve üreticinin sorunlarını incelemektir. Bu amaçla Konya'da faaliyet gösteren 158 adet ticari yumurtacı işletmede gayeli örnekleme yöntemiyle 32 adet işletme örnek olarak seçilmiştir. Belirtilen işletmelerden anket yoluyla derlenen bilgiler analiz edilmiştir. Araştırma 1998 yılını kapsamaktadır. Araştırma sonuçlan şöylece özetlenebilir: Çalışma bölgesinde bulunan işletmelerin çoğunluğunu 25000 kapasiteli kümesler oluşturmaktadır. Genel olarak 25000 ve daha küçük kapasiteli kümesleri barındıran işletmelerin toplam işletme sayısına oranı, ticari yumurtacı işletmelerde %61'dir. Gayrı safi üretim değerleri işletme büyüklüğüne bağlı olarak değişmektedir. Ticari yumurtacı işletmelerde gayri safı üretim değeri 64,061 Milyar TL (233.050$) ile 1,060 278 Trilyon TL. (4.114.117$) arasında değişmek üzere ortalama 234,684 Milyar TL. (910.627$) 'dır. İşletme masrafları içerisinde yem giderleri önemli bir paya sahiptir. Yem giderlerinin toplam işletme masrafları içerisindeki payı ortalama % 80.07; yumurta maliyeti 9130 TL ile 10115 TL arasında değişmekte olup ortalama 9668 TL olarak hesaplanmıştır. Ticari yumurtacı işletmelerde ortalama saf hasıla 65,150 Milyar TL(251.699$); ortalama saf kar 49,782 Milyar TL(193.158$) ve ortalama yumurta tavukçuluğu geliri 866,125 Milyon TL (3.361$) değerini almıştır. İşletmeler arası ortalama mali rantabilite % 19,22; ekonomik rantabilite %25,70 ve rantabilite faktörü %30,00 olarak bulunmuştur. ANAHTAR KELİMELER : Ticari Yumurtacı İşletme

IV SUMMARY This study was carried out in Konya Province, an important egg production centre, to determine the economical structure of commercials laying hen enterprises, the economical activity results, costs of the egg and the problems of egg producers. Total 32 enterprises were selected from 158 by stratified random sampling method. The data obtained from oral survey were analysed in 1998. The time consumption for each 1000 egg production was used to determine labour productivity. There was 25.000 hens capacity in most enterprises. The ratio of enterprises which had the copacity of 25.000 hens or less to total enterprises number was found %61. The gross incomes varied in terms of sizes of the enterprises. The gross income was found as 234,684 Milyar TL. (910.627$) averagely. And varied between 64,061 Milyar TL. (233.050$) and 1,060 278 Trilyon TL (4.1 14.1 17$). The percantage of costs of feed averagely in total costs were 80,07 %. The costs of egg was calculated as 9.668 TL. averagely and varied in the range of between 10.1 15 TL. and 9.130 TL. according to their capacities. The mean of net income and profit were 65,150 Milyar TL (251.699$) and 49,782 Milyar TL. (193.158$) respectively. Mean of profits obtained from laying hen of the enterprises was negative 866,125 Milyon TL.(3.361$). The average financial rantability of the total examined enterprises was found to be 19.22 %, while the economic rantability to be 25.70 % and the rantability factor to be 30.00 % KEYWORS: Commercial Eggs Enterprise