Bir firmada devamsızlığı önlemeye yönelik tekniklerin incelenmesi

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ BİR FİRMADA DEVAMSIZLIĞI ÖNLEMEYE YÖNELİK TEKNİKLERİN İNCELENMESİ GÜL BOCUTOĞLU Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Mustafa KURT 2000, 150 sayfa Jüri: Doç. Dr. Mustafa KURT Doç. Dr. Ahmet PEKER Yrd. Doç. Dr. H. Bahadır AKIN Devamsızlık en genel ifadesiyle işçinin, hastalık veya bunun dışındaki çeşitli psikolojik, sosyal ve ekonomik nedenlerle çalışma saatleri içerisinde işinin başında bulunmaması halidir. Her ne şekilde olursa olsun devamsızlığın, işletmenin üretimine, yönetimine ve işçinin kendisine zarar vereceği açıktır. Devamsızlık çalışma hayatında üzerinde durulması gereken önemli konulardan birisidir. Bu çalışma, devamsızlığın işletmeler için ne kadar önemli bir olgu olduğu, ifadesinden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Öncelikle devamsızlığın anlaşılması ve anlatılmasına çalışılmış ardından, çeşitli ülkelerdeki işletmelerde yapılan devamsızlık çalışmaları incelenmiştir. Bu çalışmalar devamsızlık oluşumuna yol açabilecek önemli faktörlerin tespitine öncülük etmiştir. Çalışma, bu tespitler ve bunların Karaman ilinde faaliyet gösteren bir bisküvi, çiklet ve gofret firmasına yansıması üzerine kurulmuştur. Bu amaçla yönetici, mühendis, ustabaşı ve işçilerin cevaplandırmasına yönelik anket ve mülakat formları hazırlanmıştır. Bu formların cevaplan Excel programında değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda, İlgi çekici bir takım oranlara ulaşılmıştır. Şöyle ki, firmada çalışanların %76'sı ilkokul düzeyinde tahsile sahiptir, %2'si hiç okumamıştır, %80'i aldıkları ücreti yetersiz bulmaktadır. Ustabaşı ve mühendislerin %69'u uyumsuzluk, % 47'si sağlık sorunları ve %45'i sosyal sorunlar yüzünden çalışanların devamsızlık yaptığını belirtmiştir. Çalışanların %64'ü kendileri için cinsiyet farkının önemli olduğunu ve karşı cins ile çalışmaktan rahatsızlık duyduğunu belirtmiştir. İşletmede ulaşım problemleri sebebiyle devamsızlık yapılmamaktadır. Çalışanların % 77'sine devamsızlık ile ilgili herhangi bir eğitim verilmemiştir. İşletmede, meslek geliştirme adına eğitim verilmeyen çalışanın oranı %60'dır. Devamsızlığın %55'lik dilimini tecrübeli işçiler oluşturmaktadır.Çalışanların %49'unun daha önce de değişik işlerde çalıştığı tespit edilmiştir ve sadece %15'lik kısmı gece vardiyasına kalmamaktadır. Çalışanların %45'i işinin yorucu, %15'i çok yorucu olduğunu belirtmiştir. Çalıştığı ortamın gürültülü olduğunu belirten çalışanlar %63'lük, ısı, nem ve hava akımının kötüolduğunu belirten çalışanlar %20'lik kısmı oluşturmaktadır. Çalışanların %45'i çalıştığı ortamın sağlıksız olduğunu belirtmiştir. Elde edilen bu sonuçlar ile devamsızlık oluşumuna yol açacağı belirlenen tespitler karşılaştırılarak işletme için bir devamsızlık öneri sistemi geliştirilmiştir. Geliştirilen bu sistem, personel alımı, personel eğitimi, kayıt sisteminin geliştirilmesi, ergonomik prensiplerin işletmeye uygulanması ve işletmenin sosyal yapısının düzenlenmesi üzerine kurulmuştur. Geliştirilen sistem, işletmedeki yönetici, işçi, ustabaşı ve mühendislerin bilgileri doğrultusunda hazırlanmış olup işletmenin gerek fiziksel ve gerekse düşünsel yapısına tamamen uygundur. Yapılan çalışmanın işletmeye yararlı olması en büyük temennimdir. Saygılarımla. Anahtar Kelimeler: Devamsızlık, Üretim Yöntemleri, Takım Çalışması

ABSTRACT MASTER THESIS ANALYSIS OF METHODS TO PREVENT ABSENTEEISM IN A FIRM GÜL BOCUTO?LU Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Industry Supervisory: Doç. Dr. Mustafa KURT 2000, 150 pages Jury: Doç. Dr. Mustafa KURT Doç. Dr. Ahmet PEKER Yrd. Doç. Dr. H. Bahadır AKIN Absenteeism is defined as being not present at work due to problems such as pyclogogic, social and economic except being ill. It is clear that absenteeism as causes low productivity and damages management activities and the credibility of workers. Absenteeism is one of the important subjects that should be analyzed in business world. This study explones the importance of absenteeism in business. First, the understanding of absenteeism is exploned followed by the investigation of studies in this area in some countries. These studies lead the woy to find out the causes that produce the absenteeism. This research is based an absenteeism problems that are occured in a food industriesi in KARAMAN. A survey is prepared to be answered by managrs, engineers, foreman sound workers. Result are analyzed by EXCEL and certain causes of absenteeism are found to prepare an absenteeism analysis system. Some remaikable conclusions are achieved after the assesment, such that %76 of employess are educated at primary degree, %2 of them are non-educated and %80 of them think that their wage are unsafferent. Formens and engineers mentional that %69 of employes go on absenting because of incompromising %47 of them, for social problems. Discrimination against sex is very important for %64 of woman employees and they dont want to work with male workers There is no absenteeism causes by transportation problems. %77 of employees have not been educated about absenteeism yet. %66 of them also haven't been educated in their occupation %55 of absenteeism is created by experienced workers. It is determined that %49 of employees has worked at another firm before. Only %15 of employees works on night - shift. %45 of employees mentions that their job is tiring and %15 of them, thinks that it is very tiring. %45 of employees mentions that the place they work at is unhealthy. The system developed is based on employing personnel, educating, developing record-system, application of ergonomic principles on the firm and organizing the social structure of the firm. The system is composed of inputs by employees so that it complies with the companies physical and cultural development. It is hoped that this study will be a useful tool for the company.. Keywords; Absenteeism, Unattendance, Manufacturing Systems, Team Work