Matematik öğretmen adaylarının bütüncül (holistik) ve analitik düşünme stillerinin matematiksel problem çözme becerilerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada ilköğretim matematik öğretmen adaylarının bütüncül ve analitik düşünme stillerinin matematiksel problem çözme becerilerine etkileri incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2008?2009 eğitim yılında Ankara ilinde bulunan bir üniversitenin Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Matematik Eğitimi Anabilim Dalı'ndan okuyan 189 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler, iki veri toplama aracı ile toplanmıştır. Bunlardan ilki araştırmacı tarafından geliştirilen, bireylerin problem çözerken gösterdikleri davranışların hangi düşünme stilinden etkilendiği belirlemeye yarayan ?Problem Çözerken Bütüncül ve Analitik Düşünme Ölçeği?dir. İkincisi, alanyazındaki matematik problemleri arasından seçilmiş, matematiksel düşünme becerilerini ortaya koyabilecek, farklı yollarla çözülebilecek nitelikteki 5 matematik probleminden oluşan ?Problem Çözme Kağıdı?dır. Problemler hem bütüncül düşünenlerin yapısına uygun olan ?Bütünsel Dereceleme Ölçeği? ve hem de analitik düşünenlerin yapısına uygun olan ?Analitik Dereceleme Ölçeği? ile puanlanmıştır.Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının problem çözerken bütüncül ve analitik düşünme stillerini belirleyen ölçek puanlarının az da olsa analitik düşünme stili baskınlığı göstermesine rağmen normale oldukça yakın bir dağılım gösterdiği saptanmıştır. Analitik dereceleme ölçeği ve bütünsel dereceleme ölçeği ile puanlama arasında grubun genelinde anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Ancak her ki dereceleme ölçeğiyle de puanlama yapılması sonucu bütüncül düşünme stili baskın öğretmen adayları ve analitik düşünme stili baskın öğretmen adaylarının problem çözme becerileri arasında anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç grubun genelinde çıkan farklılığın dereceleme ölçeklerin yapısından kaynaklandığını göstermiştir. Bütüncül düşünme stili baskın öğretmen adayları ile analitik düşünme stili baskın olan öğretmen adaylarının kullandıkları çözüm yollarında çok büyük farklılıklar olmamasına rağmen, bütüncül düşünme stiline uygun olduğu düşünülen çözüm yolu olan açıklamadan doğrudan cevap vermenin zaman zaman analitikler tarafından, analitik düşünme stiline uygun olduğu düşünülen aşamalı ve ayrıntılı çözüm yollarının da zaman zaman bütüncüller tarafından kullanıldığı saptanmıştır. Bazı özgün çözüm yollarının da bütüncül düşünme stili baskın grup tarafından kullandığı görülmüştür.

This study analyzes the effects of preservice mathematics teachers? holistic and analytic thinking styles on mathematical problem solving skills. The sample of the present study consisted of 189 preservice mathematics teachers studying in Elementary Mathematics Education Program located in Ankara. Data was colletted with two data collection devices. First of them is ?The Scale of Holistic and Analytic Thinking Styles Solving Problem? that was formed by the researcher and determine which thinking styles effect the behaviours while person is solving problems. The second is ?Problem Solving Paper? that consists 5 mathematics problems which was selected from literature and can be showed mathematical thinking skills and solved with different ways. The problems were graded both ?The Holistic Rubric? that is suitable for holistic thinker and ?The Analytic Rubric? that is suitable for analytic thinker.At the end of the research it was assigned that scale points that determined holistic and analytic thinking styles when solving problem, showed a normal distribution closely although analytic thinking style?s points were dominant. It was seen that there was a significant difference in grading between analytical rubric and holistic rubric. But, it was seen that there wasn?t any significant difference between analytic preservice teachers? and holistic preservice teachers? problem solving points when grading both analytic rubric and holistic rubric. This result was showed that the difference in overall group was arose from rubrics? structures. Although there weren?t differences in problem solving ways between analytic preservice teachers and holistic preservice teachers, it was seen that the ways which was more suitable to holistic preservice teachers were used by analytic preservice teacher and the ways which was more suitable to analytic preservice teachers were used by holistic preservice teacher. And also it was seen that some original solving ways were used by holistic preservice teachers.