Bazı toprak özelliklerinin kadmiyum (Cd) ve kurşun (Pb) adsorpsiyonu ve desorpsiyonuna etkisi

Abstract

Bu çalışmada farklı özelliklere sahip topraklarda, bazı toprak özelliklerinin Cd ve Pb nun adsorpsiyonu ve desorpsiyonuna bazı toprak özelliklerinin etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Türkiye?nin farklı yerlerinden farklı pH, kireç, organik madde, kil içeriklerine sahip topraklardan 0-30 cm derinlikten toplam 28 adet toprak örnekleri alınmıştır. Toprak örneklerinin kil tipleri XRD cihazıyla tayin edilmiştir. Toprakların farklı killere sahip olduğu başat kil olarak simektit, illit ve kaolonit kil minerallerine sahip olduğu tespit edilmiştir. 0, 10-4, 5x10-4, 10-3, 2,5x10-3, 5x10-3, 7,5x10-3 ve 10-2 M konsantrasyonlarda Cd ve Pb nin 0,01 M Ca(NO3)2 denge çözeltisi ile adsorpsiyonu ve desorpsiyonu batch denge tekniğine göre yürütülmüştür. Adsorpsiyon çalışmalarında Langmuir ve Freundlich izoterm modelleri uygulanmıştır. Langmuir ve Freundlich izoterm modelleri göre araştırma toprakları uyumluluk göstermesine rağmen Freundlich izoterm modelinin, Langmuir izoterm modelinden daha uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Desorpsiyon miktarı Cd nin Pb?ye göre daha yüksek bulunmuştur. Araştırmada adsorpsiyon parametreleri ile toprakların özellikleri arasında korelasyon analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre toprakların Cd adsorpsiyon ile pH, kireç içeriği ve kil miktarları arasında önemli pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Yine aynı şekilde Pb? maksimum adsorpsiyon değerleri ile toprakların pH, kireç içerikleri, kil miktarları ve toplam tuz içerikleri arasında önemli pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca bu çalışmada maksimum adsorpsiyon değeri üzerine etkisi olan toprak özelikleri araştırılmaya çalışılmış bunun için de temel bileşim analizleri yapılmıştır. Yapılan temel bileşen analizlerine göre hem Cd hem de Pb için birinci derecede etkili toprak özellikleri olarak pH, kireç içerikleri ve kil içerikleri tespit edilmiştir.Temmuz, 2013, 182 sayfaAnahtar Kelimeler: kil, kireç, pH, seski oksitler, Cd, Pb, adsorpsiyon, desorpsiyon, Langmuir ve Freundlich izotermleri

In This study, the effects of soil properties and Cd and Pb adsorption and desorption hame been investigated.For that reason,28 soil samples from different parts of Turkey that have different plt,lime,organic matter,clay content were collected from 0-30 cm depth.Clay types of the soils were determined by XRD device.İf has been determined that soils have diffrent clay types and the main clays were clay minerals like simektit, illit and kaolonitE.The adsorption and desorption of Cd and Pb at 0,10-4 , 5x10-4 , 10-3, 2,5x10-3 , 5x10-3 , 7,5x10-3 and 10-2 M concentrations with 0,01 M Ca(NO3)2 balance solution were carried out according to batch balance technigue.In adsorption studies, Langmuir and Freundlich isoterm models were applied.Although the soils of investigation showed compliance with the applied models, Freundlich model R2 was more compliant than Langmuir isoterm model. The desorption amount of Cd was more than Pb.during the study correlation analysis were made between the adsorption parameters and soil properties.According to the result, an important positive relation was determined among Cd adsorption of soils and pH,lime content and clay amounts of the soils. Similarly,an important positive relation was found amoung maximum value of adsorption and pH, lime content, clay amounts and total % salt contents of the soils.In addition,in this study it has been tried to investigate the soil properties that might have effects on the maximum adsorption value and for that reason the basic compound analysis made, it has been determined that for bath Cd and Pb, pH, lime content and clay of the soils were primarily effective soil properties.July, 2013, 163 pagesKey Words: Cd, Pb, Adsorption, Desorption, Langmuir and Freundlich isoterms