İnfertil erkeklerde üreme hücrelerinin analizinde digital fotogrametri teknikleri kullanılması üzerine bir çalışma

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi İnfertil Erkeklerde Üreme Hücrelerinin Analizinde Digital Fotogrametrik Tekniklerin Kullanılması Üzerine Bir Çalışma Lütfiye ALP Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeodezi ve Fotogrametri Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Ferruh YILDIZ 2004, 67 sayfa Jüri: Prof. Dr. Ferruh YILDIZ Prof. Dr. Metin ÇAPAR Yrd. Doç. Dr. Murat YAKAR Son 15 yıl içerisinde tıpta infertilite (kısırlık) konusunda çok önemli gelişmeler kaydedilirken sperm morfolojisinin, infertilitedeki yeri ve etkinliği de üzerinde titizlikle durulması gereken bir parametre olmuştur. 13 yıl önce Kruger tarafindan ilk kez ortaya konan Kesin (strict) Kriterler zaman içerisinde çok tartışılmış ve alternatif yöntemlerle sperm morfolojisi değerlendirme kapsamına alınmıştır. Bu amaçla sperm morfolojisini görüntülemek ve değerlendirmek için pek çok test geliştirilmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda özel kesit alanında ışık mikroskopları ile görüntülenen sperm hücrelerinin sayımı manuel yapılmıştır.Bu çalışmanın amacı, digital kameralar aracılığıyla lam üzerinde bulunan numunelerin görüntülerinin elde etmek ve digital fotogrametik değerlendirme teknikleri altında, sayısal görüntü işleme üzerine geliştirilen yeni bir algoritma sayesinde otomatik hücre sayımı yapmaktır. Bu amaçla Delphi 5 programlama dilinde değişik görüntü işleme ve zenginleştirme filtreleri uygulanarak görüntülerdeki hücreleri sayan bir algoritma geliştirilmiştir. Görüntüler, Olypmus CX41RF mikroskobundan Hp Photosmart 945 digital kamerası ile monoskopik çekim olarak elde edilmiştir. 60 saniyelik video görüntülerden netlik bakımından en uygun olan statik görüntü, geliştirilen algoritma da giriş görüntüsü olarak kullanılmıştır. Matematiksel işlem yoğunluğunu hafifletmek için görüntüler 1/5 oranında küçültülmüştür. Giriş görüntüsüne gri ton filtrelemesi uygulanmıştır. 8 bitlik gri tona dönüştürülen görüntülerdeki olası gürültüleri yok etmek amacı ile ard arda iki kere median filtresi uygulanmıştır. Hücrelerin görüntüdeki yerlerini tespit etmek amacı ile threshold işlemi yapılmıştır. Threshold işleminin uygulanmasından sonra geliştirilen algoritma ile görüntü üzerinde yer alan hücrelerin sayımına geçilmiştir. Sonuç olarak görüntüdeki tüm hücreler başarıyla sayılmış ancak net olmayan hücreler ihmal edilmiştir. Sperm sayımının otomatik olarak gerçekleştirilmesi aynı zaman da kan elemanları gibi diğer hücre sayımı çalışmalarına da zemin hazırlayacaktır. Anahtar Kelimeler : Digital Fotogrametri, Görüntü İşleme, Görüntü Zenginleştirme, Hücre Sayımı u

ABSTRACT MS Thesis An Investigation on The Use of Photograrnmetric Techniques for Analysing The Reproducing Cells of Infertility Men Lûtfîye ALP Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geodesy and Photograrmnetry Supervisor : Prof. Dr. Ferruh YILDIZ 2004, 67 page Jury: Prof. Dr. Ferruh YILDIZ Prof! Dr. Metin ÇAPAR Yrd. Doç. Dr. Murat YAKAR An enormous development has been recorded for the subject of infertility on the medical science in the last 15 years. The state and effectiviness of sperm morphology in the subject of infertility have appeared to be an important parameter which has to be studied. Strict criteries, claimed by Kruger 13 years ago, has been long discussed up to present time and these criteries have been taken into account as an altertanive methods in the determination of sperm morphology. mhas been carried out manually in the special section area imaginated with light microscope. The aim of this study is to be obtain the image of samples on the microscope slides with digital camera and also to make automatic cell counting with a new algorithm developed as relating to image processing techniques in digital photogrammetry. For this, an algorithm, which counts the cell number on the image, was developed in Delphi 5 language with application of various image processing and enhancement filters. The images were viewed with Olympus CX41RF microscope and captured with Hp Photosmart 945 digital camera by means of monoscopic methods. The satatic image, which is most suitable in point of clarity of video images at second duration, was used as input image in the developed algorithm. The size of images were reduced at 1/5 ratio in order to lessen workload in mathematical processes. Grey tone filter was applied to input image. Median filter was applied to input images at two times to remove probable noise in the image. The images were transformed to binary images using threshold process. After the threshold process applied, cells on the image were counted by means of developed software. As a result, all of the cells on the images were counted properly but the cells that are not very clear were neglected. Automatic sperm counting will contribute to other cell counting studies such as blood elements. Key Words : Digital Photogrammetry, Image Processing, Image Enhancement, Counting Cell IV