Farklı fasulye (Phaseolus vulgaris L.) çeşitlerinin demire tepkilerinin belirlenmesi

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ FARKLI FASULYE (Phaseolus vulgaris L.) ÇEŞİTLERİNİN DEMİRE TEPKİLERİNİN BELİRLENMESİ Neslihan Fatma UYSAL Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anafoilim Dalı Danışman: Yrd.Doç. Dr. Ayşen AKAY 2005, Sayfa:64 Jnri : Prof. Dr. Saim KARAKAPLAN : Yrd. Doç. Dr. Ayşen AKAY : Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN Bu çalışma, artan dozlarda (0-6-30-60 ppm) uygulanan demirin sera koşullarında yetiştirilen fasulye çeşitlerinin (Akman-98, Eskişehir-855, Göynük-98, Karacaşehir-90, Önceler-98, Şehirali-90, Yunus-90) kuru ağırlığı, toplam demir, topraktan kaldırılabilir demir, aktif demir ve klorofil kapsamlarına etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, artan dozlarda demir uygulamasıyla Göynük-98 ve Şehirali-90 çeşitlerinde 6 ppm Fe uygulaması hariç genel olarak bitkilerde kuru madde miktarında azalma görülmüş, dozlar karşılaştırıldığında kuru madde bakımından en uygun dozun 6 ppm Fe olduğu tespit edilmiştir. Yapılan varyans analizlerinde çeşitler, demir uygulamaları ve `çeşit x demir` uygulamalarında interaksiyonunda kura madde, toplam demir, topraktan kaldırılabilir demir ve aktif demir yönünden istatistik! bakımdan önemli farklılıklar (p<0.01) tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizleri sonucunda ise bitkinin kuru madde miktarı ile aktif demir kapsamı arasında (r = -0.354**) istatistiki bakımdan önemli (p< 0.01) negatif ilişki belirlenmiştir. Bitkinin kuru madde miktarı ile klorofil a içeriği (r = -0.229**) ve klorofil a+b içeriği arasında (r = -0.221**) istatistiksel olarak (p< 0.01) seviyesinde; klorofilb içeriği arasında ise (r = -0.226*) istatiksel olarak önemli (p< 0.05) negatif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Aktif demir ile sırasıyla toplam demir kapsamı ve topraktan kaldırılabilir demir arasında (r = 0.935**), (r = 0.900**) istatistiki açıdan önemli (p< 0.01) pozitif yönlü ilişki bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Fasulye, klorofil miktarı, aktif demir, toplam demir ıı

ABSTRACT MASTER THESIS DETERMINATION OF DIFFERENT BEAN VARIETIES (Phaseolus vulgaris L.) TO IRON APPLICATION Neslihan Fatma UYSAL Selçuk University Graduate School of Nature! and Applied Sciences Department of Soil Science Supervisor: Assist. Prof. Dr. Ayşen AKAY 2005, Page: 64 Juri : Prof. Dr. Saim KARAKAPLAN : Assist. Prof. Dr. Ayşen AKAY : Assist. Prof. Dr. Mehmet ZENGİN The aim of this study was to determine the effect of increasing levels of iron applications (0-6-30-60 ppm) on dry weight, active (Fe+2 ) and total iron and iron uptake from soil and chlorophyll concents of different bean varieties under greenhouse conditions. According to the results in the varieties of Göynük-98 and Şehirali-90 with the increasing iron applications (except 6 ppm Fe) generally dry weight decreased. With the comparing of iron doses, 6 ppm iron was found to be the most suitable dose in view of dry weight. Variance analysis showed that the difference among genotypes, iron application rates and 'genotyp x iron' interactions in dry weight, total and active iron content and iron uptake from the soil were found statistically significant (p< 0.01). In the result of analysis correlation it was between dry weight and active iron content determined that statistically significant (p< 0.01) negative correlation. The relationships between dry weight and chlorophyll a content (r = - 0.229**) and chlorophyll a+b content (r = - 0.221**) were statistically significant (p< 0.01). But the relation with chlorophyll b content (r = - 0.226*) was statistically significant at the level of 0.05. mIt was found that statistically significant (p< 0.01) positive correlation between active iron and total iron contents (r = 0.935**) and again between active iron and iron uptake from the soil (r = 0.900**). Key Words: Bean {Phaseolus vulgaris L.), chlorophyll contents, active iron, total ir IV