Maden üretim planlaması ve çizelgelemesi üzerine bir tam sayılı programlama önerisi: Kar maden örneği

Abstract

Başarılı bir üretim sistemi, firma ve toplum düzeyinde önemli boyutlarda fayda sağlar. Hammaddelerin başarılı bir şekilde çıktılara dönüşebilmesindeki önemli unsurlardan biri üretimin planlanması ve ona göre yönetilmesidir. Madencilik içinde birçok belirsizliği barındırması, sermaye yoğun bir iş olması nedeniyle uzun vadeli üretim planlamasına ihtiyaç duyan sektörlerden biridir. Açık ocak ve yeraltı madenciliği olarak ikiye ayrılan maden üretim işlemlerinde, üretim yönetiminde geliştirilen kantitatif yöntemler sayesinde, uzun vadeli plan yapılabilmektedir. Bu tez kapsamında açık ocak madenciliği yapan orta büyüklükte bir firmanın sahip olduğu kömür ocağında yaşanan sorunların çözülebilmesi amacıyla uzun vadeli üretim planlaması ve çizelgelemesi yapılmıştır. Firmanın üretimsel kısıtları ve sahip olduğu cevherin özellikleri, literatürde yer alan tam sayılı üretim planlanma ve çizelgeleme matematiksel modellerine uyarlanmıştır. Kurulan matematiksel model Python programlama dili kullanılarak Gurobi iyileştiricisi ile çözülmüştür. Çalışmanın sonucunda firmanın ilgili kömür ocağındaki 5 yıllık üretiminin çizelgesine ve toplamda elde edeceği kârın net bugünkü değerine ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler Üretim yönetimi, planlama, maden üretim planlama, maden üretim çizelgeleme, kantitatif yöntemler, tam sayılı programlama

Production planning and management are essential to process raw materials in succesfull outputs. An effective production system avails to company and to society as awhole. All production processes need planning to improve productivity. One of those processes is mining. Mining which has two methods, as open pit mining and underground mining, is a capital intense production process and containts lots of uncertainty. Operations research methods can be used for mine planning and scheduling. In this study,mine planning and scheduling models applied to a medium sized company which faces results of their unplanned production method in coal mine, most of the times. According to firm's operational constraints and features of orebody, a mine planning and scheduling problem is designed and as solution method integer programming is used. That integer programming model is run by Python programming language and Gurobi optimizer. The optimizer showed the result of company's net present value of total profit and information about mine scheduling for five years.Key WordsProduction management, planning, mine planning and scheduling, integer programming