Hatırlanan ebeveyn ilgisi, yetişkin bağlanma biçimleri ve partnere bağlı benlik değerinin romantik ilişki ve partner temalı obsesif kompulsif bozukluk semptomları ile ilişkisi

Abstract

Farklı semptom profillerinin görülebildiği OKB'nin son yıllarda araştırılmaya başlanan semptom temalarından biri de romantik ilişkilerdir. Farklı semptom görünümlerinin etiyolojisinde rol oynayan unsurların daha iyi anlaşılmasının OKB'nin sınıflandırılması, doğru tanıların koyulabilmesi ve tedavi yöntemlerinin etkinliklerinin arttırılmasında rol oynayabileceği düşünülmektedir. Geçmiş araştırmalar reddedici ebeveynliğin, güvensiz bağlanma örüntülerinin ve farklı alanlara bağlı benlik değerinin OKB'ye yatkınlıkla ilişkili olabileceğine işaret etmiştir. Bu araştırmanın ilk aşamasında romantik ilişki ve partner temalı obsesif-kompulsif semptom şiddetinin ölçülmesine olanak tanıyacak Romantik İlişki Obsesyon ve Kompulsiyonları Ölçeği (RİOKÖ) ile Partnere İlişkin Obsesif-Kompulsif Belirti Ölçeği (PİOKBÖ) Türkçe'ye uyarlanarak psikometrik özellikleri değerlendirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda ilişki içindeki 292 yetişkin katılımcı ölçeklerin Türkçe formlarını; OKB, ruh sağlığı ve romantik ilişki ölçümlerini doldurmuştur. İkinci aşamada reddedici ebeveynliğin romantik ilişki ve partner temalı obsesif-kompulsif belirtilerle ilişkisinde kaygılı bağlanma, partnere bağlı benlik değeri ve bu iki değişkenin etkileşiminin aracı rolü incelenmiştir. Romantik bir ilişki içerisinde olduğunu belirten 538 yetişkin, RİOKÖ, PİOKBÖ ve hatırlanan ebeveyn ilgisi, yetişkin bağlanma örüntüleri ve partnere bağlı benlik değerini değerlendiren özbildirim ölçeklerini internet aracılığıyla doldurmuştur. Geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının sonuçları RİOKÖ ve PİOKBÖ'nün Türkçe uyarlamalarının faktör yapısının ölçeklerin orijinal formlarının faktör yapısıyla tutarlı olduğuna, RİOKÖ ve PİOKBÖ'nün dış bileşen geçerliliği ve yordayıcı geçerliliğe, yüksek iç tutarlılığa, test-tekrar test ve iki yarı test güvenilirliğine sahip olduklarına işaret etmiştir. İkinci çalışmanın sonuçları kaygılı bağlanmanın çocukluktaki yetersiz ebeveyn ilgisi ile romantik ilişki ve partner temalı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide aracı rol oynadığını ortaya koymuştur. Ayrıca kaygılı bağlanma ve partnere ilişkin benlik değerinin etkileşiminin hatırlanan yetersiz ebeveyn ilgisi ve partner odaklı obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide aracı rol oynadığı görülmüştür. Bu bulgular çocukluktaki kişilerarası problemlerin etkisinin yetişkinlikte de devam ettiğine işaret etmiş, farklı alanlara bağlı benlik değerinin farklı obsesif belirtilerle ilişkili olduğu yönündeki önermeleri desteklemiştir.

Researchers have recently started to investigate obsessions and compulsions focusing on intimate relationships and one's partner. It is important to gain further insight into the etiology of OCD's various symptom presentations. Furthermore, previous studies have shown that rejecting parenting, insecure attachment patterns and contingencies of self-worth may be linked to the etiology of OCD. In the first part of this study, we assessed the validity and reliability of Turkish forms of the Relationship Obsessions and Compulsion Inventory (ROCI) and the Partner-Related Obsessive-Compulsive Symptoms Inventory (PROCSI). To that end, a sample of 292 adults, who were in an intimate relationship at the time, completed self-report measures of OCD, mental health, attachment insecurities and relationship satisfaction, in addition to ROCI and the PROCSI. The second part of the study examined the roles of anxious attachment style, partner-contingent self-worth and their interaction as mediators in the relationship between recalled parental care and both relationship and partner-focused obsessive-compulsive symptoms. The sample of the second study consisted of 538 adults who were in an intimate relationship at the time. Participants completed measures of retrospective parental care, adult attachment orientations, partner-contingent self-worth, relationship-centered and partner-focused obsessive symptoms. Analysis revealed that the factor structures of Turkish forms of ROCI and PROCSI corresponded to the original factor structures of two scales; they have construct and predictive validities, high internal consistency, as well as test-retest and split-half reliabilities. The results of the second study showed that anxious attachment style mediated the relationship between low parental care and both relationship and partner-focused obsessive-compulsive symptoms. The interaction of anxious attachment and partner-contingent self worth mediated the relationship between rejecting parenting and partner-focused obsessive symptoms. To conclude, findings supported the link between childhood interpersonal problems and relational dysfunction in adulthood and the association between sensible self-worth domains and obsessive-compulsive symptom presentations.