Mevlânâ Resmî`nin Levhnâme adlı mesnevisi (İnceleme-metin-sözlük-dizin)

Abstract

Okuyanları ahlâki ve sosyal açıdan kemâle ulaştırmayı ve böylece örnek insan tipi yetiştirmeyi amaçlayan nasihatnâmelerin edebiyatımızda önemli bir yeri vardır. Bu tür eserlerden biri de Mevlânâ Resmî'ye ait Levhnâme'dir. Bu çalışmada 18. yüzyıl şairlerinden Mevlânâ Resmî'nin babadan oğula nasihat yoluyla oluşturulan Levhnâme adlı eseri incelenip çevriyazılı metni hazırlanmıştır. Aruzun `mefâ'îlün mefâ'îlün fa'ûlün` vezni ile ve mesnevi nazım şekliyle yazılmış olan eserin elimizde bugün için tek nüshası bulunmaktadır. Ankara Milli Kütüphane'de 06 Mil Yz A 5214 arşiv numarasıyla kayıtlı bu nüshadan hareketle hazırlanan çalışmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında nasihatnâme türü hakkında genel bilgiler verildikten sonra İran ve Türk edebiyatlarında yazılan nasihatnâmeler söz konusu edilmiştir. 1. bölümde Mevlânâ Resmî'nin hayatı ve eseriyle ilgili genel bilgilere yer verilmiştir. 2. bölümünde ise Levhnâme'nin incelemesi yapılmıştır. Eserin nazım şekli, vezin, kafiye, dil ve üslup, atasözleri ve deyimler, edebi sanatlar ve muhteva gibi açılardan özellikleri tespit edilmiştir. 3. bölümde ise çevriyazılı metnin hazırlanmasında izlenen yol açıklanarak eserin çevriyazılı metni ortaya konmuştur. Çalışmanın sonunda eserdeki sözcüklerin manasını içeren sözlük bölümü ile kişi, yer ve eser adlarını içeren dizin bulunmaktadır.

There is an important place of nasihatname in our literature, which aims to convey readers in a moral and social way, and thus to raise a model of a human type. One of these types of works is Levhnâme belonging to Mevlânâ Resmî.In this study, one of the 18th century poets, Mevlânâ Resmî's work named Levhnâme, which was created through advice from the father to the son, is examined and a transcriptional text is prepared. Today, there is only one copy of the work, which is written aruz meter of `mefâ'îlün mefâ'îlün fa'ûlün` and masnavi verse. Our study, prepared by moving from this copy which is registered with 06 Mil Yz A 5214 archive number in Ankara National Library, is composed of an introduction and 3 sections. In the introduction part, after giving general information about the type of nasihatname, it is talked about nasihatnames written in Iran and Turkish Literature. In the 1st section, general information about Mevlânâ Resmî's life and works is given. In the 2nd section, Levhnâme is examined. The features of the work are identified from such perspectives as verse, meter, rhyme, language and style, proverbs and idioms, literary arts and content. In the 3rd section, the transcriptional text of the work is introduced by explaining the path of preparation of the transcriptional text. At the end of the study, there is a dictionary part including the meaning of the words in the work and a concordance including the names of the person, place and work.