Mısır çeşitlerinin kısıntılı su uygulamalarına tepkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Konya ekolojik koşullarında, bazı mısır çeşitlerinin (Zea mays L.) kısıntılı sulama koşullarına tepkilerinin belirlenmesi amacıyla 2008 yılı vejetasyon döneminde yürütülmüştür. ?Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller? deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülen araştırmada, üç sulama uygulamasının (S0; % 100 sulama (Kontrol), S1; Kontrol sulamanın % 75'i, S2; Kontrol sulamanın % 50'si) altı farklı mısır çeşidi (TTM-815, P34 N43, OSSK-713, Mitic, Karadeniz Yıldızı, Bora) üzerine etkileri incelenmiştir. Araştırmada, tane verimi, çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, sömek çapı, koçan çapı, koçan uzunluğu, ilk koçan yüksekliği, koçanda tane sayısı, koçanda tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, tane/koçan oranı, tane nemi, yaprak sayısı, yaprak alanı, verim tepki etmeni özellikleri incelenmiştir.Araştırma sonucunda farklı su uygulamalarının; tane verimi, koçan çapı, sömek çapı, bin tane ağırlığı, koçanda tane ağırlığı ve ky indeksi değerleri üzerine etkisi, çeşit ve su uygulamaları interaksiyonunun ise; dane/koçan oranı, koçan çapı, bin tane ağırlığı ve ky indeksi değerleri üzerine etkileri önemli bulunmuştur. İncelenen özelliklerin tamamında çeşitler arasındaki farklılık önemli bulunmuştur. Tane verimleri; S0, S1 ve S2 uygulamalarında sırasıyla 1063, 951 ve 829 kg/da. olarak tespit edilmiş, çeşit ortalamaları ise 638 kg/da ile 1147 kg/da arasında değişim göstermiştir. Kontrol ve S1 uygulamalarının aynı grupta yer almış olmaları % 25 kısıntı ile tatminkar bir verim alınabileceğini göstermektedir. Verim tepki etmeni (ky) indeks değerleri; S1 ve S2 ortalama değerleri sırasıyla 0.69 ve 0.63 olarak tespit edilmiş; çeşit ortalamaları ise 0.58 ile 1.06 değerleri arasında değişim göstermiştir. S1 ve S2 uygulamalarına ilişkin indeks değerleri dikkate alındığında P34 N43, OSSK-713, Mitic ve Bora çeşitleri birim su kısıntısına karşı olumlu bir verim performansı ortaya koymuşlardır.Araştırma sonucunda çeşitlerin su uygulamalarına tepkilerinin farklı olduğu ve çeşitlerin bir kısmında kısıntılı su uygulaması ile ekonomik verim değerlerine ulaşılabileceği tespit edilmiştir. Bu çalışma benzeri uygulamaların Konya ovası mısır ekiliş alanlarında çiftçimize tatbik ettirilmesinin bölgede önemli su tasarrufu sağlayabileceği öngörülmektedir.

This study was carried out to determine response of some maize cultivars (Zea mays L.) to deficit irrigation conditions in 2008 vegetation period under the Konya ecological conditions. In the study was designed for Randomized Complete Split Blocks Design and four replications, affects of three irrigation applications (S0; 100% irrigation (Control), S1; 75% of the control irrigation, S2; 50% of the control irrigation) were studied on the six different maize cultivars (TTM-815, P34 N43, OSSK-713, Mitic, Karadeniz Yıldızı, Bora). In the study; grain yield, number of flowering days, plant height, some diameter, ear diameter, ear length, first ear height, grain number per ear, grain weight per ear, thousand kernel weight, hectoliter weight, grain / ear ratio, seed moisture content, number of leaves, leaf area, yield response parameters were studied.According to the results; effects of different irrigation application on grain yield, ear diameter, some diameter, thousand kernel weight, grain weight per ear and index values of ky; effects of interaction of variety and irrigation applications on grain / ear ratio, ear diameter, thousand kernel weight and index values of ky were found as significant. The differences between cultivars were found as significant for all parameters were investigated. Grain yields were found 1063, 951 ve 829 kg/da for S0, S1 and S2 applications respectively; average grain yield of cultivars were varied 638-1147 kg/da. It is showed that using 25% deficit irrigation may provide satisfying production because control and S1 application were found in the same group statistically. Yield response factors index values (ky); S1 and S2 average values were found as 0.69 and 0.63 respectively; cultivar averages were varied between 0.58 ? 1.06. When index values for S1 ve S2 applications were considered, P34 N43, OSSK-713, Mitic and Bora cultivars had positive yield reaction to deficit irrigation applications.In this study, as a result it was found that responses of cultivars to irrigation applications were different and economically satisfying grain yield can be reached using deficit water application for some of them. It is predicted that these applications will provide highly significant water saving when farmers use them in Konya maize plantation areas.