Medya ve toplumsal bellek: 15 temmuz darbe girişimi üzerine bir inceleme

Abstract

Bu çalışma, 15 Temmuz darbe girişiminin toplumsal belleği üzerine bir incelemedir. Toplumsal bellek Halbwachs'ın çizdiği kuramsal tartışma çerçevesinde aktarılmıştır. Bu açıdan, toplumsal bellek, içinde bulunulan grubun çerçevesine uygun bir şekilde ve şimdi içinden inşa edilen bir mücadele alanı olarak kavramsallaştırılmıştır. Toplumsal belleğin şimdi içinden inşa edilmesi, ona siyasal bir nitelik katar. Dolayısıyla, toplumsal bellek ulus-kimliğinin inşasında verimli ve etkili bir alandır. Halbwachs'ın belleğin toplumsallık içinde var olduğunu söylemesi toplumsal hatırlatıcılara işaret eder. İletişim teknolojilerinin gelişimi belleğin sınırını insan yeterliliklerinden kopartarak belleği genişletmiş ve aktarımı sağlamıştır. Böylece, medya toplumsal belleğin en önemli toplumsal hatırlatıcısı olmuştur. Öte yandan, medyanın ulus-kurucu anlatılardaki üstünlüğü onu iktidarın toplumsal bellek inşasında kritik bir noktaya yerleştirmiştir. 15 Temmuz darbe girişimi, AKP iktidarının son yıllarda inşa ettiği toplumsal belleği yakalamak için önemli bir toplumsal olaydır. Öte yandan; 15 Temmuz darbe girişiminde medyanın konumu konuyu medya ve onun toplumla ilişkisi çerçevesinde incelemek için imkan tanımıştır.Kavramsal bölümde aktarılanlar çalışmanın yöntemi için belirleyici olmuştur. Böylece, çalışma nitel bir araştırma olup veriler derinlemesine mülakat yöntemiyle toplanmıştır. Çalışma, 15 Temmuz darbe girişimine ait toplumsal bellek inşasında, iktidarın bellek rejimi belirlemeciliğini ve medyanın buradaki yerini saptanmaya çalışılmıştır.

This study is an examination of the collective memory of the July 15th coup attempt. The collective memory was conveyed within the framework of the theoretical discussion drawn by Halbwachs. In this respect, social memory is conceptualized as a field of struggle built on the basis of group identity and present constructions. The construction of memory constructed in present on gives it a political quality. Therefore, collective memory is an efficient and effective field in the construction of nation-identity. Halbwachs's statement that memory exists in sociality refers to social reminders. The development of communication technologies has extended the human memory, expanded memory itself and enabled its transfer. Thus, the media became the most important social reminder of collective memory. On the other hand, the superiority of the media in the nation-building narratives placed it at a critical point in the construction of authority's collective memory. The 15 July coup attempt is an important social event to capture the collective memory that the AKP government has built in recent years. On the other hand; the position of the media in the 15 July coup attempt made it possible to examine the issue within the framework of the relationship between media and collective memory.The conceptual discussion also determined the method of study. Thus, the study was designed as a qualitative research and the data were collected through in-depth interview method. The study aimed to determine the memory regime of the political power and the place of the media in the construction of the collective memory of the 15 July coup attempt.