Bütçe tahminlerinin 5018 sayılı KMYKK çerçevesinde değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde devletlerden, harcamalarında şeffaf ve hesap verebilir olmaları beklenmektedir. Bu ilkelerin bir gereği olarak bütçe çağrısından kesin hesaba kadar tüm süreçler kamuoyu ile paylaşılmakta ve belgeler yayınlanmaktadır. Ancak modern devletlerin ekonomi içinde ulaştığı büyüklük nedeniyle piyasalar tarafından dikkatle izlenmesi gereken aktörler haline gelmesi, hesap verebilir ve şeffaf olmanın yanında öngörülebilirliğe olan ihtiyacı da ortaya çıkarmıştır. Gelecekte yapılması düşünülen harcamaları ve bu harcamaların seyrini gösteren belgeler olan Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Planın özel kesim için yol gösterici olarak nitelendirilmesi de devletin bu yönünü göstermektedir. Bu nedenle bütçeler, bahsi geçen belgelerde yer verilen rakamlara uygun olarak hazırlanmalı, piyasalar üzerinde enflasyonist veya tam tersi yönde dalgalanmalara neden olmamalıdır.Bu çalışmada bütçe çağrısının zamanında yayınlanıp yayınlanmadığı, Orta Vadeli Mali Plan, Orta Vadeli Program ve Bütçe Kanunu arasındaki uyum ve son olarak tüketim malzemeleri alımlarının uygunluğu, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Yargıtay Başkanlığı, Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıkları özelinde ve 5018 sayılı kanunun I sayılı cetvelinde yer alan kurumları ifade eden Genel Bütçeli İdarelerin bütçe rakamları toplamı üzerinden incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre Orta Vadeli Mali Plan ile Bütçe Kanunundaki ödenek tavanları özellikle 2010 ve sonrasında uyum göstermekte ancak bütçe çağrısı zamanında yayınlanmamakta; Orta Vadeli Mali Planda, programda izin verilenden daha yüksek artışlar öngörülmekte ve tüketim malzemeleri alımları da stoklar dikkate alınmadan yapılmaktadır.

Today, governments are expected to be transparent and accountable in their spending. As a requirement of these principles, all processes from the budget call to the final account are shared with the public and the documents are published. However, as modern states have become actors to be watched carefully by the markets due to the size they have reached in the economy there arises the need for foreseeability beside accountability and transparency. Moreover, with this attitude of states, the Medium Term Program and the Medium Term Fiscal Plan, which are the documents that show planned future expenditures and their path, are considered as a guide for the private sector.In this study, the timing of the publications of budget calls; the harmony among the Medium Term Financial Plan, the Medium Term Program and the Budget Law; and finally, the appropriateness of the consumer goods purchases are analyzed with reference to the budgets of the Grand National Assembly of Turkey, the Supreme Court, the Ministry of Justice, the Ministry of Treasury and Finance, the Ministry of Education, the Ministry of Transportation and Infrastructure. The analysis is based on the budget figures of institutions, which are classified as the General Budget Administrations and subject to the No. 1 list of the Law No. 5018. According to our analyses, although the budget ceilings in the Medium Term Fiscal Plan and the Budget Law are found consistent, particularly, with the year 2010 and onwards, the budget call is found to be published not in time. Moreover, the Medium Term Fiscal Plan envisages higher increases than allowed in the program and the purchases of consumables are found made without considering the stocks.