Scuba dalış alanlarının çok kriterli karar analizi ile sınıflandırılması ve bu alanları kapsayan bir dalış seyahati rotalaması

Abstract

Spor alanında, Yöneylem Araştırması kapsamında yapılan akademik çalışmalar, son 50 yılda birçok kez görülebilmektedir. Spor endüstrisinde son yıllarda oldukça popüler olan ve dünya çapında yükselmeye devam eden bir hobi olan SCUBA Dalış Sporu ise Yöneylem Araştırmasının spor endüstrisindeki bir uygulaması olarak bu çalışmanın konusu olmuştur. Çalışmanın amacı; SCUBA Dalış sporunun yapıldığı bölgelerin bir Çok Kriterli Karar Analizi yöntemiyle sınıflandırılmasıdır. Bu amacın yerine getirilmesi için UTADIS (Utilities Additives Discriminants) sınıflama yöntemi kullanılmıştır ve UTADIS tarafından en iyi gruplara yerleştirilen alternatifler, uygulamanın ikinci adımının kapsamını oluşturmaktadır. Bu ikinci adımda; dalış türlerine, bölgelere ve diğer özelliklere göre ayrılabilecek muhtemel dalış seyahatlerinin rotalanması için Gezgin Satıcı Problemi (Travelling Salesman Problem – TSP) modeli kurulmuştur. Sonuç olarak toplam 721 dalış bölgesi UTADIS yöntemi kullanılarak 3 grupta sınıflandırılmıştır ve birinci ve ikinci sınıfa giren 155 bölge, tembel kısıtlı TSP (TSP with Lazy Constraints) modeliyle 8 farklı Dalış Seyahati senaryosunda rotalanmıştır.

Academic works in Operations Research as applied to sports can be seen throughout the last 50 years. In this work, SCUBA Diving is the subject as an application in 'Operations Research in Sports' field. SCUBA Diving has been a very popular sports branch in recent years and continues to rise as a worldwide hobby. The purpose of this work is to classify the SCUBA Diving Sites around the world by using a Multi Criteria Decision Analysis method. UTADIS method was used to fullfil this purpose and the diving sites that is considered to be in the best alternative groups by the UTADIS method has been the subject of a second step in this application. In this second step; we set up a Travelling Salesman Problem model for the routing of possible diving vacation scenarios in terms of diving types, regions and other aspects. As a result, 721 diving regions has been classified into 3 groups by using UTADIS method and 155 diving regions that is classified in the first two groups are routed by a TSP model with lazy constraints in 8 different Diving Vacation scenarios.