Ilıca kaplıcası (Kahramanmaraş) sıcak ve mineralli sularının hidrokimyasal özellikleri

Abstract

Yapılan bu tez çalışmasında, Ilıca (Kahramanmaraş) bölgesinde yer alan sıcak, soğuk ve mineralli kaynak suları ile bu suların hidrokimyasal özelliklerinden yola çıkılarak suların kökenleri, meydana geliş süreçlerinde etkileşim halinde olduğu kayaçlar ve bu süreç sonunda sulara kattıkları fizikokimyasal etkiler açıklanmaya çalışılmıştır. İnceleme alanı, Kahramanmaraş ilinin yaklaşık 70 km kuzeyinde bulunan Ilıca ve Süleymanlı bölgeleri ve çevresidir. İnceleme alanında temeli Permiyen yaşlı Dedeardıçgediği Formasyonu oluşturmaktadır. Bu birimin üzerine tektonik dokanakla Jura-Kretase yaşlı ofiyolitik kayaçlar ve Tersiyer yaşlı kayaçlar gelmektedir. İnceleme alanında yer alan ofiyolitik birimler ile Mesozoyik kireçtaşları ve Miyosen çökelleri yer altı suyu için akifer nitelikli kayaçları oluşturmaktadır. Alt-Üst Miyosen yaşlı konglomeralar ve kumtaşları akifer nitelikli olup küçük boşalımlar sunmaktadır. Orta Miyosen yaşlı kireçtaşları karstik özellikte olup akifer kayaç niteliğindedir. İnceleme alanındaki termal sular Ilıca beldesi kuzeyindeki doğu-batı uzanımlı fay boyunca açığa çıkmışlardır. Ancak son yıllarda kaynaklar yakınına yapılan sondaj kuyuları nedeniyle kaynaklar kurumuştur. Ilıca çevresindeki termal tesislerde MTA tarafından yapılan sondajlardan su alınmaktadır. Ilıca Dere vadisi içindeki Dere Kaynağı'nın debisi 3,44 l/s, sıcaklığı 41°C, pH'ı 8,2, toplam mineralizasyonu 270 mg/l arasındadır. Bu kaynak yapılan sondajlar nedeniyle kurumuştur. İnceleme alanında Ilıcaköy kuzeyinde Kırkgöz Kaynağı, kuzeybatısında Hançerli Kaynağı ve Süleymanlı Köyü'nün güneydoğusunda Tekke Mevkii'nden boşalan Tekke Kaynağı olmak üzere 3 adet soğuk su kaynağı bulunmaktadır. Kaynak sıcaklıkları 10°C-16°C, debileri 1-7 l/s, pH ları 7-9, toplam mineralizasyonları (TDS) 100-400 ppm ve elektriksel iletkenlik değerleri (EC) ise 100-600 µS/cm arasındadır. Ilıca Kaplıcası çevresine yapılan sondaj kuyu sularının sıcaklıkları 41°C-49°C arasındadır. Schoeller diyagramına göre sular benzer beslenime ve hazne kayaç tipine sahiptirler. Bu sular `sıcak termal sular` grubuna girmektedir. pH değeri dikkate alındığında olumlu-yarı olumlu bazik sular grubunda yer almaktadır. Kimyasal olarak HCO3-, Ca+2, S ve Mg+2; fiziksel olarak ise hipetermal, hipotonik (akroterm) sular grubunda yer almaktadır.

In this thesis study, Ilıca (Kahramanmaraş) hot Situated in the cold and mineral springs with the waters of the origin of the waters starting from the hydrochemical features, rocks that interact in the occurrence of process and tried to explain this process physicochemical effects they bring to the water at the end. The study area, the province of Kahramanmaraş is located about 70 km north of Ilıca and Süleymanlı and the environment. In the study area consists of Permian Formation nappe. This tectonic lithologic units on the Jurassic-Cretaceous ophiolite rocks and Tertiary comes elderly. Ophiolitic units are located in the study area and Miocene sediments of Mesozoic limestone aquifer where groundwater is to create quality rocks. Lower-Upper Miocene aquifer old conglomerates and sandstones are qualified offers small discharges. Middle Miocene limestone is karstified aquifer rocks nature. Ilıca thermal waters in the study area north of the town are exposed along the east-west trending faults. However, in recent years, sources close to the source because it is made by drilling wells dried up. Ilıca thermal plants in the surrounding water is taken from the drilling performed by the MTA. Source Ilıca Creek valley in the flow stream 3.44 l/s, temperature of 41°C, pH 8.2, total mineralization of 270 mg/l. This is done due to resource drilling dry. Ilıcaköy north Kırkgöz source in the study area, northwest Hançerli supply and Süleymanlı village southeast there are 3 including cold water supply source discharged from Tekke position. Source 10°C-16°C temperature, flow rate 1-7 l/h, 7-9 The pH, total mineralization (TDS) and electrical conductivity values of 100-400 ppm (EC) is 100-600 μs/cm between. The temperature of the water wells around Ilıca spa is made of 41°C-49°C. According to Schoeller diagram waters have similar strength and recharge the reservoir rock type. These waters `fall into the warm thermal waters` group. Considering the pH alkaline water it is located on the positive semi-positive group. Chemically HCO3-, Ca+2, S and Mg+ 2; The hipetermal physically, hypotonic (Akroteri) is located in the water group.