Bornmuellera kiyakii Aytaç & Aksoy ve Bornmuellera glabrescens (Boiss. & Balansa) Cullen & T.R. Dudley taksonlarının morfolojik, anatomik, palinolojik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Brassicaceae familyasına ait olan Bornmuellera kiyakii Aytaç & Aksoy ve Bornmuellera glabrescens (Boiss. & Balansa) Cullen & T.R. Dudley morfolojik, anatomik, palinolojik ve mikromorfolojik özellikler açısından araştırıldı. Morfolojik çalışmalarda, taksonlar birçok morfolojik karakter bakımından gözlemlenmiş ve taksonların mevcut deskripsiyonları genişletildi. Anatomik çalışmalarda, kök, gövde ve yaprağa ait enine kesitler hem mikrotom hem de el ile hazırlandı. B. kiyakii boyunun daha küçük, bazal yaprakları oblanseolattır. B. kiyakii türüne ait meyvelerdeki büyük valf sarımsı, küçük valf morumsu renktedir. Yapraklar ekvifasiyel tipte ve amaryllis tip stomalara sahiptir. Ayrıca, yaprakların yüzeysel kesitleri ile stoma yapısı belirlendi ve stoma indeksi hesaplandı. Palinolojik araştırmalarda ise, polen boyutları, P/E oranı, kolpus boyutları, intin-ekzin kalınlığı, apokolpium ve AMB çapı, kolpuslar arası uzaklık ve muri çapları ölçüldü. B. kiyakii ve B. glabrescens trikolpat, prolat spheroidal, retikulat ve tektat polen tanelerine sahiptir. Fakat, amb şekli, B. kiyakii'de üçgen, B. glabrescens'de ovaldir. Bu durum, taksonlar arasındaki önemli palinolojik farklardan birisidir. Bornmuellera cinsinin meyve mikromorfolojisi bu araştırma ile ilk kez incelenmiştir. Araştırılan taksonların meyveleri, şekil ve valf bakımından farklılık göstermiştir. Tohum mikromorfolojisi ile incelenen taksonların ayrımına katkı sağlanmıştır.

In present study, Bornmuellera kiyakii Aytaç & Aksoy and Bornmuellera glabrescens (Boiss. & Balansa) Cullen & T.R. Dudley which belong to Brassicaceae family were investigated with regard to morphological, anatomical, palynological and micromorphological properties. In morphological studies, taxa were observed by many morphologic characters and the description of taxa was enlarged. With anatomical investigations, the cross section of root, stem and leaf were prepared both microtome and hand. B. kiyakii is shorter than B. glabrescens and basal leaveas of B. kiyakii is oblanceolate. The colors of big valve of B. kiyakii is yellowish, small valve is purplish on fruit. Leaves are equifacial and the stomata is amaryllis type. And also, the transverse section of leaves was taken and the stomata structure was determined and stomata index was calculated. In palynological researches, pollen size, P/E ratio, colpus size, intine-exine thicknesses, apocolpium and amb diameter, distance between colpus and muri diameter were measured. B. kiyakii and B. glabrescens have tricolpate, prolate-spheroidal, reticulate and tectate pollen grains. However, the shape of amb is triangular in B. kiyakii, is oval in B. glabrescens. This situation is one of the most important palynologic characters between taxa. Fruit micromorphology of Bornmuellera genus was investigated for the first time in this study. The fruits of studied taxa were showed differences in shape and valve. With seed micromorphology, separating the studied taxa were contributed.