TÜRKÇEDE `ne… ne(de)…` BAĞLACININ GELİŞİMİ

Abstract

YILDIZ, Şeyma. Türkçede `ne… ne (de)…` Bağlacının Gelişimi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2020.Bağlaçlar kelime, kelime grubu ve cümleleri bağlayan sözcük türleridir. Bağladıkları ögeleri yapı, şekil ve anlam yönünden tamamlar ve kullanıldıkları cümleye sebep, sonuç, şart, olumsuzluk gibi anlamlar katarlar. Bu bağlaçlardan kullanıldığı cümleye olumsuzluk anlamı yükleyen, sözcük, sözcük grubu ve tümceleri bağlamakta kullanılan, genellikle olumlu yüklemle kullanılan ve Türkiye Türkçesine kadar işlekliğini koruyan ne… ne (de)… bağlacı bu tez çalışmasının asıl konusudur.Bu tez çalışması üç ana bölümden oluşmaktadır. `Birinci Bölüm`de bağlaçlar hakkında yapılan tartışmalar, dil bilimcilerin daha önceki çalışmalarından hareketle kronolojik olarak verilmiş ve bağlaçlar için geniş bir tasnif denemesi yapılmıştır. `İkinci Bölüm`de ne… ne (de)… bağlacı üzerinde yapılan çalışmalar, bağlaç üzerindeki tartışmalı konular ve bağlaçların görevleri açıklanmıştır. `Üçüncü Bölüm`de Türkçenin ilk yazılı metinlerinden itibaren incelenen eserlerden hareketle ne… ne (de)… bağlacının tarihî süreç içindeki durumu incelenmiş ve yine bu metinlerden alınan örneklerle ne… ne (de)… bağlacının yapı ve görev bakımından geniş bir tasnifi verilmiştir. `Sonuç` kısmında ise ulaşılan veriler tablolar hâlinde sunulmuştur.Anahtar SözcüklerBağlaçlar, ne… ne (de)… bağlacı, Anlam, Yapı

YILDIZ, Şeyma. In Turkish Development of `ne… ne (de)…` Conjunction, Master Thesis, Ankara, 2020.Conjunctios are types of words that conjunct the words, word groups and the sentences. They complete the components in terms of structure, morphes and meaning; and add reason, result, condition, negativity etc. to the sentence they are used. ne… ne (de)… [neither… nor…] which adds the negativity to the sentence, used to conjunct the words and sentences, also used with an affirmative predicate and maintain its usage until Turkey Turkish is the main subject of this thesis.This thesis consists of three main parts. In `First Chapter`, the debates on conjunctions are given chronologically based on the previos studies of philologists, and made a wide classification trial on conjunction. In `The Second Chapter`, the studies on the conjunctions, controversial issues and their contributions are explained. In `The Third Part`, the historical process of `ne…ne (de)…` [neither… nor…] is examined based on studying the first written texts of Turkish and using samples taken from these texts, the structure and contribution of `ne… ne (de)…` [neither… nor…] is classifed widely. In `Conclusion` chapter, the datum reached are submitted as tables.Key WordsConjunctions, `ne… ne (de)…` [neither… nor…], Meaning, Structure