18. yüzyılın ilk yarısında Konya

Abstract

18. yüzyılın ilk yarısında Konya'nın siyasi, idari, fiziki yapısı ve sosyal hayat konularını araştıran bu tez 3 bölümden oluşmaktadır. Tezin ana kaynağı arşiv belgeleridir. Tezin ilk bölümü, 18. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu siyasi durum, bunun Konya'ya yansımaları ve Karaman Eyaleti ile Konya'nın idari yapısı konularını ele almaktadır. Karaman Eyaleti'nin merkezi olan Konya Şehri'ndeki kamu binalarının şehirdeki konumları da bu bölümün konuları arasındadır.Tezin ikinci bölümünde Konya ve çevresinin fiziki yapısı ile incelenen dönemdeki Konya'nın nüfusuna ilişkin bilgiler verilmektedir. Bu bölümde Konya şehrinin fiziki yapısı ve yerleşmeleri; `İç Kale`, `Sur İçi` ve `Sur Dışı` olarak 3 başlık altında incelenmiştir. Bu başlıklara ek olarak şehrin çevresindeki bağlar ve bahçeler ile şehrin su ihtiyacını karşılayan kaynakların tespit edilmesi, dönemin Konyası ve çevresinin fiziki yapısı, yerleşmeleri ile ilgili detaylı bilgiler elde edilmiştir. Bu bölümdeki Nüfus başlığı altında ise ilk olarak nüfusun tespit edilmesinde uygulanacak yöntemler ve bu kapsamda nüfus hesaplamalarında kullanılacak rakamsal değerler belirlenmiştir. Bu belirlemeler sonrası 18. yüzyılın ilk yarısında Konya nüfusuna ilişkin veriler tespit edilmiş ve bu veriler, 16. ve 17. yüzyıllardaki nüfus verileriyle kıyaslanmıştır. Şehirdeki gayrimüslimlerin nüfusuna ilişkin bilgiler ve nüfusa etki eden faktörler de bu bölümün konuları arasında yer almaktadır.Üçüncü bölümün konusu Konya'da sosyal yaşamdır. Bu bölümdeki ilk 3 başlıkta Konya sakinlerinin şehirli olma bilinci, toplumsal kuralların mahalle yaşamına etkileri, kamusal alan ve mekanların Konyalıların sosyal hayatındaki yeri incelenmiştir. Konyalıların gündelik yaşamına ilişkin değerlendirmeler; `Gündelik Yaşamda Erkekler`, `Gündelik Yaşamda Kadınlar` ve `Gündelik Yaşamda Çocuklar` başlıkları altında yapılmıştır. `Kadın-Erkek İlişkileri` başlığı altında da evlilik dışı ilişkiler ve taciz ile nişan, evlilik ve boşanma konuları ele alınmıştır. Toplumsal düzenin dışında olan Konyalılar; `Sakıncalı Erkekler` ve `Sakıncalı Kadınlar` başlıkları altında incelenmiştir. Bu kişilerin Konya'da sosyalleştikleri mekanlara ilişkin özellikler de `Sakıncalı Evler` başlığı altında değerlendirilmiştir. Konya'da görülen hastalıklara ve tedavi süreçlerine ilişkin bilgilere de `Sağlık Sorunları` başlığında yer verilmiştir.Anahtar SözcüklerOsmanlı, Şehir, Konya, İdari Yapı, Fiziki Yapı, Nüfus, Sosyal Yaşam

This thesis is composed of 3 chapters, which focus on political, administrative, physical structures and social life of Konya, in the first half of the 18th century. The main sources of the thesis are archival documents. In this context, main subjects of the first chapter are; political landscape of the Ottoman Empire, its reflections on Konya and administrative structure of Karaman Province and Konya in the first half of the 18th century. Locations of administrative buildings in city of Konya, which was administrative center of Karaman Province, are also presented in this chapter.The second chapter sheds the light on physical and demographical structure of Konya and its surrounding in the first half of the 18th century. In this chapter, physical structure and settlements of Konya city, are studied under 3 sections which are; `Inner Citadel`, `Bailey and Outer Part of the City Walls`. In addition to these sections; by locating vineyards, orchards and water supplies of the city, detailed information is ascertained about physical structure and settlements of Konya and its surrounding in the first half of the 18th century. Under the section entitled as `Demography`, at first, methods and numeric values that are used for calculating and defining the population are determined. Afterwards population data of Konya in the first half of the 18th century are analysed and compared with population data of 16th and 17th centuries. Lastly, population data of non-muslim community and factors, which were influencing the population, focused on in this chapter. The third chapter focuses on `Social Life`. In the first 3 sections of this chapter; urban counsciousness of Konya inhabitants, effects of social norms to neighbourhood experience and the role of public sphere and spaces are analysed in detail. Under the section of `Female-Male Relations`; cohabitation, abuse, engagement, marriage and divorce subjects are reviewed. Analysis related to daily life of Konya inhabitants are studied in 3 sections as `Men in Daily Life, `Women in Daily Life` and `Children in Daily Life`. Konya inhabitants who acted against social rules are defined and studied as `Troublesome Men` and `Troublesome Women`. Places where these `Troublesome Inhabitants` were socialized are considered under the section of `Inconvenient Places`. Diseases, which were seen in Konya and their recovery processes are considered in the section of `Health Problems`.Key WordsOttoman, City, Konya, Administrative Structure, Physical Structure, Demography, Social Life