Geleneksel Türk Evinin yeni fonksiyonu ile insan psikolojisi üzerine etkisi: Konya örneği

Abstract

Konya, pek çok medeniyetlere sahne olan, Selçuklu İmparatorluğuna başkentlik yapmış tarihi bir kenttir. Mevlana Türbesi ve Alâeddin Tepesi, asırlar boyu kentin nirengi noktası olma özelliğini korumuş ve yapılaşma da bu iki merkez odaklı gelişme göstermiştir. Günümüzde, Konya merkez ilçelerinden olan Karatay ilçesi Mevlana Türbesi civarında yer alan tarihi Mengüç Caddesinde Geleneksel Türk Evi örnekleri yoğun olarak yer almaktadır. Zamanla içinde yaşayanların ihtiyaçlarını yeterince karşılamayan bu evler, kullanıcıları tarafından terk edilmiştir. Mengüç Caddesinde bulunan Geleneksel Türk Evi örnekleri, restorasyonlar sonucu yeni fonksiyon verilmesi ile yeniden kullanıma açılmıştır. Bu tez çalışmasında yeni kullanıcılara açılan tarihi Mengüç Caddesinde Geleneksel Türk Evlerindeki mekân etkileri psikolojik açıdan incelenmiştir. Mengüç Caddesinde bulunan fonksiyonu değişen yedi adet ev seçilmiştir. Bu seçilen evlerin dört tanesi tescillidir. Araştırmada yedi adet evin fotoğrafları çekilmiş, plan, kesit, görünüşlerine ulaşılmış, ulaşılamayanların rölöveleri çizilmiştir. Evler hakkında detaylı bilgiler haritalar, literatür araştırması ve arazi çalışmasına yer verilmiştir. Bu evlerde bulunan yeni kullanıcılara anket soruları yöneltilmiştir. Anket sorularıyla mekânsal algı, mimari psikoloji, psikolojik etkileri ölçmek hedeflenmiştir. Anket sonuçları SPSS (Sosyal Bilimler için İstatistik Programı) ile değerlendirilmiştir.

Konya is a historical city which is a stage hosted many civilization and it was a capital city of the Seljuk Empire. Mevlana museum and Alâeddin hill keep the feature of being the city's landmark for centuries and these two centers have developed centrally. Nowadays, there are many examples of Traditional Turkish Houses inthe historical in Mengüç Street, which is located near Mevlana museum of the Karatay county, which is one of the central districts of Konya. These houses, which do not adequately servet the needs of the living over time, have been abandoned by their users. Traditional Turkish Houses in Mengüç Street have been re-opened with new function after the restoration studies. In this thesis study, the spatial influences of Traditional Turkish Houses in the historical Mengüç Street, which was opened for new users, were investigated psychologically. Seven houses with different functions have been selected from Mengüç Street. Four of these selected houses are registered by general directorate of cultural assets and museum. For these seven houses, it has been reached photographs, plans, sections and facades in the research. Lacking drawings, have been produced. Detailed information have been given about place, maps, literature research and field work houses. Survey questionnaires were sent to new users in these houses. It was aimed to measure spatial perception, architectural psychology and psychological effects with the survey questionnaire. The results of the survey questionnaire were evaluated by using the SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) program.