Manganezez kaynakları ve seviyelerinin damızlık Japon bıldırcınlarında performans, yumurta ve kabuk kalitesi, üreme performansı ve kemik mineralizasyonuna etkileri

Abstract

Damızlık Japon bıldırcınlarında rasyonda farklı Manganez (Mn) kaynakları ve seviyelerinin performans, yumurta kabuk kalite özellikleri, yumurta iç kalite özellikleri, kemik makro ve mikro mineral muhtevası ve üreme özelliklerine etkilerini tespit etmek amacıyla, 28'er günlük 5 periyot şeklinde bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada 7 haftalık yaşta 360 adet bıldırcın (dişi:erkek oranı, 2:1), inorganik (Manganez sülfat monohidrat, MnSO4.H2O) veya organik (Mn-amino asit şelatı Glycinoplex-Mn) formda, 0, 60, 120, 180, 240 mg/kg seviyelerinde Manganez içeren rasyonlarla beslenmiştir. İki Mn kaynağı ve 5 Mn seviyesinden oluşan 10 muamele, 2x5 faktöriyel deneme planında ve 6 tekerrürlü olarak denenmiştir ve her bir tekerrürde 4 dişi ve 2 erkek bıldırcın kullanılmıştır. Çalışmada performans, yumurta kabuk kalite özellikleri, yumurta iç kalite özellikleri, kemik makro ve mikro mineralleri ve üreme özellikleri ölçülmüştür. Çalışmada hiçbir muamele bıldırcınların yumurta ağırlığı (YA) hariç, performas özelliklerini (nihai canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yaşama gücü, yumurta verimi, yumurta kitlesi, yem tüketimi ve yem değerlendirme katsayısı) ve kusurlu yumurta oranını önemli olarak etkilememiştir. Bununla beraber Mn kaynak x seviye interaksiyonu YA'yı önemli olarak etkilemiş olup, inorganik formda 60 mg/kg ilave Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınların tüm araştırma dönemi ortalama YA'sı, ilave Mn içermeyen bazal rasyon (kontrol grubu) ve diğer birçok muameleden önemli (P<0.001) derecede yüksek bulunmuştur. Ayrıca ana faktör olarak rasyon Mn kaynağı ve seviyeleri çalışmada ölçülen tüm deneme dönemi ortalama üreme özelliklerini, civciv çıkış ağırlığı (CÇA) hariç (döllü yumurta oranı, çıkış gücü, embriyo ölümleri) bazal rasyona nispetle önemli olarak etkilememiştir. İnorganik formda 60 mg/kg ilave Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınların 5. dönem ve tüm deneme dönemi ortalama CÇA'sı, diğer bütün muamelelerden önemli derecede (sırasıyla, P<0.01 ve P<0.05) yüksek bulunmuştur. Her iki ana faktörün de denemenin bazı dönemlerinde ve tüm deneme dönemi ortalama kabuk özelliklerine (yumurta şekil indeksi-YŞİ, yumurta yüzey alanı-YYA, yumurta özgül ağırlığı-YÖA, kabuk direnci-KD, kabuk kalınlığı-KK, kabuk ağırlığı-KA, kabuk oranı-KO, kabuk indeksi-Kİ, kabuk yoğunluğu-KY) ve yumurta iç kalite özelliklerine (ak indeksi-Aİ, Haugh birimi-HB, sarı indeksi-Sİ, sarı rengi-SR) etkisi değişik olmuştur. Bununla beraber interaksiyonların yumurta kabuk kalitesi ve yumurta iç kalitesi parametrelerine etkisi önemli bulunduğundan ana faktörlerin etkisi dikkate alınmamıştır. Manganez kaynak x seviye interaksiyonu tüm deneme dönemi ortalama YŞİ, KK, birim alan başına kabuk direnci ve SR'yi etkilememiş ise de YYA, YÖA, KD, KA, KO (%), Kİ ve KY yanında Aİ, HB ve Sİ'yi etkilemiştir. İnorganik formda 60 mg/kg ilave Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınların tüm araştırma dönemi YYA diğer bütün gruplardan (inorganik Mn'ın 120 mg/kg seviyesi hariç) önemli derecede yüksek bulunmuştur (P<0.001). Organik formda 60 mg/kg ilave Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınların tüm deneme dönemi ortalama KD, KA, KO ve Kİ, bazal rasyonla beslenen grup dahil diğer birçok gruptan önemli derecede düşük bulunmuştur (sırasıyla, P<0.05, P<0.0001, P<0.05, P<0.01). İnorganik formda 180 mg/kg ilave Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınlarda KY, bazal rasyonla beslenen grup dahil diğer birçok gruptan önemli derecede (P<0.05) yüksek bulunmuştur. Organik formda 240 mg/kg Mn içeren rasyonla beslenen bıldırcınların tüm deneme dönemi ortalama Aİ, HB, Sİ kontrol grubu ve diğer birçok gruptan önemli derecede (P<0.05) düşük bulunmuştur.Çalışmada organik Mn kaynağı ile beslenen bıldırcınların tibia kemik çapı ve kesit alanı ve kemik Potasyum seviyesi, inorganik Mn kaynağı ile beslenen bıldırcınlardan önemli (sırasıyla, P<0.05, P<0.01, P<0.05) derecede yüksek bulunurken, hiçbir muamele kemik kesme kuvveti (N), kemik kesme dayanımı (N/mm2) ve kesme enerjisini (N.mm) önemli olarak etkilememiştir. Bazal rasyona 240 mg/kg Mn ilavesi kemik çapı ve kesit alanını önemli (P<0.05) derecede artırmış olup, rasyonda artan Mn seviyesi ile kemik Mn seviyesi de önemli (P<0.001) derecede artmıştır. Bazal rasyona inorganik ya da organik formda Mn ilavesi bıldırcınların kemik Molibden seviyesini önemli derecede düşürmüştür (P<0.05). Bu sonuçlar mısır+soya küspesine dayalı damızlık bıldırcın rasyonlarına (analizle bulunan, 21.56 mg/kg Mn içeren) inorganik formda 60 mg/kg Mn ilavesinin faydalı olabileceğini göstermiştir.

An experiment with breeder Japanese quails was conducted to determine the effects of different manganeze (Mn) sources and levels in diet on the performance, egg shell quality characteristics, egg internal quality characteristics, content of bone macro and micro minerals and reproductive characteristics during for five-28 day periods. In the experiment, a total of three hundred and sixty quails (female:male ratio, 2:1) at seven weeks of age was fed on diets containing 0, 60, 120, 180 and 240 mg/kg Mn levels from inorganic (MnSO4.H2O) or organic (Mn-amino acid chelate, Glycinoplex-Mn) source. Ten treatments with a combination of 2 Mn source and 5 Mn levels in 2x5 factorial arrangement were used with six replicate consisting of 4 female and 2 male quails each. In the experiment, performance, egg shell quality characteristics, egg internal quality characteristics, content of bone macro and micro minerals and reproductive characteristics were measured.In the experiment, no treatment affected performance characteristics (final body weight, body weight gain, livability, hen day egg production, egg mass, feed consumption and feed conversion ratio), and defective egg ratio (except egg weight-EW). However, the Mn source x level interaction significantly affected EW, and the mean EW of the entire study period of the quails which were fed with ration containing 60 mg/kg of additional Mn in inorganic form, was significantly higher (P<0.001) than the basal ration without additional Mn (control group) and many other treatments. In addition, dietary manganeze source and levels as the main factor did not significantly affect the average reproduction characteristics (fertility, %; hatchability of fertile eggs, %; hatchability of eggs set, %; embryo mortalities) of the whole experimental period, except chick weights at hatching (CW) compared to basal ration. The CW of 5th period and average CW of the all experimental period in quails which were fed diet containing with 60 mg/kg additional Mn at inorganic form was significantly higher than all other treatments (P<0.01 and P<0.05, respectively). The effect of both main factors on average shell characteristics (egg shape index-SI, egg surface area-ESA, egg specific gravity-ESG, eggshell breaken strength-EBS, eggshell thickness-ET, eggshell weight-ESW, eggshell ratio-ESR, eggshell index-ESI, eggshell density-ESD) and egg internal quality characteristics (albumen index-AI, Haugh unit-HU, egg yolk index-EYI, yolk color-YC) in some periods of the experiment and the all experiment periods was different. Because of the effect of the interactions on egg shell quality and egg inner quality parameters was found to be important, the effect of the main factors was not taken into consideration. Although Mn source x level interaction did not affect the mean ESI, ET, eggshell breaken strength per unit area and YC during the whole trial period, it affected AI, HU and YI as well as ESA, ESG, EBS, ESW, ESR (%), ESI and ESD. The mean ESA of the quails fed diet containing 60 mg/kg of additional Mn in the inorganic form over the all experiment periods was significantly higher than all other groups (except 120 mg/kg of inorganic Mn) (P<0.001). The mean EBS, ESW, ESR and ESI of the quails fed diet containing 60 mg/kg additional Mn in organic form the all experiment periods were significantly lower (P<0.05, P<0.0001, P<0.05, P<0.01, respectively) than those of many other groups, including the group fed basal diet. The over all experiment periods average ESD of the quails fed with ration containing 180 mg/kg additional Mn in organic form were significantly higher (P<0.05) than those of many other groups, including that of the group fed basal ration. The mean AI, HU, EYI of the quails fed diet with 240 mg/kg additional Mn in organic form during the all experiment periods were significantly lower (P<0.05) than those of many other groups, including which the group fed basal diet.In the study, tibia bone diameter and cross-sectional area and bone potassium level of the quails fed with organic Mn source were found to be significantly higher (P<0.05, P<0.01, P<0.05) than inorganic Mn source, but no treatment did not significantly affect the bone ultimate shear force (N), bone shear stress (N/mm2) and fracture energy (N.mm). The addition of 240 mg/kg Mn to the basal diet significantly (P<0.05), increased the bone diameter and cross-sectional area and the increased Mn level in the diet also increased the bone Mn level (P<0.001). The addition of Mn in inorganic or organic form to the basal diet significantly decreased the bone molybdenum level of the quails (P<0.05).These results have shown that addition of 60 mg/kg Mn in inorganic form to breeder quail diets (containing 21.56 mg/kg Mn, found in analysis) based on corn + soybean meal may be beneficial.