Kentsel tasarım rehberlerinin peyzaj mimarlığı açısından ekolojik çerçevede irdelenmesi üzerine bir yöntem araştırması

Abstract

Kentsel alanların ekolojik yönden sürdürülebilirliğinin sağlanmasında ve kentsel alanlarda yaşanan çevresel sorunların çözümünde etkili rol üstlenebilen kentsel tasarım rehberleri, oldukça sık tercih edilen tasarım uygulama araçlarındandır. Kentsel tasarım rehberleri; statik ve tekdüze yapıda olmadan, uygulama alanına özgü yerel özellikler göz önüne alınarak, kentsel alanlarda farklı amaç ve ölçekler için tasarımla ilgili meslek disiplinlerinin ortak hazırlamaları gereken tasarımı yönlendirici kaynaklardır. Bu çerçevede, peyzaj mimarlarının kentsel tasarım rehberlerinin hazırlanmasındaki başlıca rolü; kentsel ekolojinin sürdürülebilirliğini sağlayan çözümler geliştirmektir.Kentsel ekolojinin en çok zarar gören bileşenlerinden su-yağmur suyu döngüsünün; hazırlanacak kentsel tasarım rehberi ile birlikte, yeni bir yerleşim alanı örneğinde ekolojik çözümlemeleri ön planda tutan düşük etkili gelişim yaklaşımı kapsamında ele alınarak yönetilmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Tez örnek alanı, Ankara Gölbaşı Yaylabağ Yaylaşehir toplu konut alanının doğal özellikleri özellikle de hidrolojik durumu, CBS yardımıyla detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Alanın uygulama imar planı kararları ile hidrolojik özellikleri karşılaştırılmış ve ortaya çıkan çelişki alanlarına düşük etkili gelişim yaklaşımı kapsamında entegre yönetim uygulamaları önerilmiştir. Önerilen entegre yönetim uygulamalarının detaylarına (boyutlandırma, tasarım faktörleri, bitki seçimi gibi) kentsel tasarım rehberinde yer verilmiştir.Düşük etkili gelişim yaklaşımı kapsamında entegre yönetim uygulamaları ile birlikte ele alınan örnek alanın, gelişim öncesi hidrolojik koşullarının korunarak devam ettirilmesinin; daha güvenli yaşam alanlarının ve örnek alanın su-yağmur suyu döngüsü sürdürülebilirliğinin sağlanmasında oldukça önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Urban design guidelines are frequently preferred as design implementation tools which ensure ecological sustainability of urban areas and claim effective role in the solution of problems that are encountered in urban spaces. Urban design guidelines are sources that provide a direction to the design which needs to be jointly prepared by different disciplines of professions by considering the local characteristics of the area of practice for different purposes on different scales in urban spaces without being static or uniform. In this framework, the basic role of landscape architects in preparing urban design guidelines is to develop solutions that enable sustainability of urban ecology.The aim of this study is to manage the water-rainwater cycle which is one of the most harmed components of urban ecology with a low impact development approach and the urban design guideline that will be prepared by prioritising the ecological analysis in an example of new settlement area.Natural characteristics of Ankara Golbasi Yaylabag Yaylasehir mass settlement area, especially the hydrology is revealed comprehensively via GIS. Implementary development plan of the area is compared with the hydrological characteristics; and, integrated management practices are suggested within the scope of low impact development approach for conflicting areas. Urban design guideline comprises of the details of the suggested integrated management practices (sizing, design factors, selection of plants etc).The study revealed the consequence that it is significantly important to maintain the pre-development hydrological conditions for ensuring the sustainability of water-rainwater cycle and safer living spaces in the example area with integrated management practices under the scope of low impact development approach.