Ülkemizin farklı bölgelerinden toplanan yumak (Festuca sp.)türlerinin karakterizasyonu

Abstract

Doğadan toplanan Festuca spp. genotiplerinde morfolojik çeşitliliğin belirlenmesi amacıyla yürütülen bu araştırmada kullanılan materyaller, çok yıllık buğdaygil yem bitkileri ıslahı programı kapsamında 113O919 no'lu Tübitak projesinden seçilen genotiplerdir. 113O919 no'lu Tübitak projesinde; Festuca, Poa, Agrostis ve Dactylis cinslerine ait tohum ve köklü bitkiler toplanmıştır. Proje kapsamında; Ankara, Çankırı, Çorum, Yozgat, Eskişehir, Afyon, Konya, Aksaray, Niğde, Karaman, Kırşehir, Kayseri, Kırıkkale, Sivas, Mersin, Antalya, Adana, Osmaniye, Erzincan, Gümüşhane, Bursa, Bolu, İzmit, Kastamonu, İstanbul, Balıkesir ve Çanakkale illerinden genotipler toplanmıştır. 2014 ve 2015 yıllarında toplanan tohum ve köklü bitkiler sera şartlarında çoğaltılmış ve elde edilen klonlar araziye dikilmiştir. Projede Festuca, Poa, Agrostis ve Dactylis cinslerinden toplam 3907 genotipin arazide ki gözlem ve ölçümleri yapılmıştır. Doğal floradan toplanan Festuca türlerinde gözlem ve ölçüm yapılan bitki sayıları 1806, Poa türlerinde 479, Agrostis türlerinde 290, Dactylis türlerinde 1332' dir. Bu genotiplerden istenilen özellikleri (çim ve yem olabilme) taşıyan Festuca türleri (Festuca arundinacea SCHREBER, Festuca ovina L., Festuca rubra L.) incelenmiştir. Çalışmada yapılan gözlem ve ölçümler; çim kalitesi, mevsimsel renk değişimi, ilkbaharda yeniden büyüme zamanı, yaprak dokusu, yoğunluk, başaklanma eğilimi, sonbaharda büyüme şekli, bitki boyu, yaprak eni, yaprak boyu, başak boyu, son boğum uzunluğu, bitki çapı vetek bitki tohum verimi şeklindedir.Anahtar Kelimeler: Çim kalitesi, Islah, Seçim, Yumak

Festuca sp. The materials used in this study to determine the morphological diversity in the genotypes are genotypes selected from TUBITAK project no. 113O919 within the scope of perennial forage crops breeding program. In the TUBITAK project no. Seeds and rooted plants of the genus Festuca, Poa, Agrostis and Dactylis were collected. In project scope; Ankara, Cankiri, Corum, Yozgat, Eskisehir, Afyon, Konya, Aksaray, Nigde, Karaman, Kirsehir, Kayseri, Kirikkale, Sivas, Mersin, Antalya, Adana, Osmaniye, Erzincan, Gumushane, Bursa, Bolu, Izmit, Kastamonu, Istanbul, Genotypes were collected from Balıkesir and Çanakkale provinces. Seeds and rooted plants collected in 2014 and 2015 were grown under greenhouse conditions and clones obtained were planted in the field. In the project, a total of 3907 genotypes from Festuca, Poa, Agrostis and Dactylis were observed and measured in the field. The number of plants observed and measured in Festuca species collected from natural flora is 1806, 479 in Poa species, 290 in Agrostis species and 1332 in Dactylis species. Festuca species (Festuca arundinacea SCHREBER, Festuca ovina L., Festuca rubra L.) carrying the desired characteristics (grass and forage) of these genotypes were examined. Observations and measurements; grass quality, seasonal color change, re-growth time in spring, leaf texture, density, tendency to spike, growth in autumn, plant height, leaf width, leaf length, spike length, last node length, plant diameter and single plant seed yield.Keywords: Festuca, Grass quality, Selection, Breeding